Gelijke kansen

Deel je diepste gedachten en laat ons meedenken...
neus

Gelijke kansen

Bericht door neus » 20 jul 2014, 10:26

Bestaat er zoiets als gelijke kansen?

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 7
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 20 jul 2014, 12:59

het ontbreken van belemmeringen die verbonden zijn aan sekse, handicap, afkomst, leeftijd, …, voor deelname aan het economische, politieke en sociale leven
Bedoel je dat?

Het bestaat hier en daar. En er wordt beslist naar gestreefd denk ik.
Maar er wordt nogal verschillend over gedacht.

Bijvoorbeeld liberaal: Iedereen moet gelijke kansen hebben om geld te verdienen en moet er vervolgens mee kunnen doen wat hij wil.
Bijvoorbeeld zijn kinderen voortrekken of bepaalde organisaties.
Dat wringt.

socialistisch: Kinderen of bepaalde organisaties mogen maar beperkt voorgetrokken worden om gelijkheid van kansen te bevorderen. Daarom moeten kinderen overgedragen worden aan de staat. En moet de staat geld herverdelen. Want verschil in inkomen of vermogen leidt tot ongelijkheid. Dat wringt.

sociaal liberaal: Van allebei een beetje. Democratisch vast te stellen.

Samengevat: Gelijkheid moet

Maar de enorme diversiteit van mensen met een onafzienbare rij van kenmerken maakt dat knap lastig.
Je krijgt bijvoorbeeld strijd om het slachtofferschap. Wie is/zijn de grootste slachtoffer(s)?
Slachtoffergroepen zijn bijvoorbeeld: Hoogbegaafden of mensen met andere bijzondere talenten. Individuen.
...........

Ik voel nog steeds voor:
Vrijheid hoort thuis in het geestelijk leven (waaronder vrije pers, meningsuiting, belijden godsdienst e.d.)
Gelijkheid hoort thuis in het recht (zonder aanziens des persoons)
Broederschap (samenwerking) hoort thuis in het economisch leven. Bijvoorbeeld in organisatievormen, organisatie van markten en andere initiatieven.
"Eruditie is alleen weggelegd voor loosers".
(Umberto Eco: Het Nul-Nummer)

neus

Bericht door neus » 20 jul 2014, 13:31

Op de politiek economische manier bekeken is gelijkheid een constructie. Ik stel me voor dat gelijkheid ook fysisch bestaat, bijvoorbeeld bij een dobbelsteen, gelijke kansen op een aantal ogen in een worp.

We kunnen ons moeilijk een entiteit voorstellen die zorgt dat de kansverdeling bij een dobbelsteen altijd netjes een zesde voor een aantal ogen geeft. Waarom zal onder gelijke omstandigheden dan toch voor een dobbelsteen gelden dat er gelijke kansen zijn? Er zijn heel veel factoren die een rol spelen, en als er één overheersend zou zijn, dan zou toch misschien een ongelijke kansverdeling zichtbaar moeten zijn?

Stel dat er veel determinerende factoren zijn, die een specifieke uitkomst zouden moeten gaan bepalen, waarom zou er dan toch sprake van gelijke kansen kunnen zijn?

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 7
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 20 jul 2014, 14:14

Oh .. bedoel je zo iets. Jammer dat je dat niet direct aangegeven hebt.

De omstandigheden bepalen toch hoe determinerende factoren uitwerken?
Bijvoorbeeld: Zwaartekracht is een determinerende factor en in principe zichzelf gelijk in alle omstandigheden, maar de uitkomst hangt af van die omstandigheden. Tenzij je bedoelt dat die omstandigheden ook determinerend zijn.

In ieder geval zou ik zeggen als alle factoren bepaald zijn zijn de kansen dus gelijk in een deterministische opvatting.

Of kun je het anders duidelijker uitleggen?
Wat is het probleem?

Gebruikersavatar
memeticae
Posts in topic: 19
Berichten: 7001
Lid geworden op: 07 jun 2014, 02:30
Contacteer:

Bericht door memeticae » 20 jul 2014, 14:22

Als ik met twee dobbelstenen gooi en de score bijhoud, zie ik dat 7 veel vaker voorkomt dan bijvoorbeeld 2.

Houd ik de score niet bij (of, ik gooi maar één keer), is de kans dat 7 valt net zo groot als elke andere uitkomst. De uitkomst valt of valt niet, 50%, gelijke kansen.

Koop ik een staatslot, heb ik 50% kans op een prijs. Hij valt of hij valt niet. Koop ik er geen, 0%. Koop ik ze allemaal, 100% (tegenwoordig althans. Op de jackpot na, blijkbaar wordt die nog steeds verloot onder niet uitgegeven nummers en heb ik 50% kans de jackpot te winnen)

Die 50% staat bijna rechtlijnig tegenover onze ervaring en werkelijkheidsidee, niettemin is het logisch gezien volledig waar.

Echter.

Om met dobbelstenen te kunnen gooien, moet ik ze eerst in handen krijgen, dat kan weer afhankelijk zijn van een verschrikkelijk groot aantal factoren -kansen- elke kans weer 50%, omdat het dan trekken zonder terugleggen wordt (ik kan niet terug in de tijd) is de kans dat ik 7 kán gooien eigenlijk uniek, in ieder geval toch vreselijk klein.

Dus gelijke kansen? Ja en nee.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
Begrijpen en verstaan is hetzelfde als meten zonder gissen.

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 7
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 20 jul 2014, 14:27

(vervolg)
In de wiskunde is de definitie van kans:
Een kans is een getal dat aangeeft hoeveel gewenste mogelijkheden er zijn uit een totaal aantal mogelijkheden.
Dit gaat dus altijd over hele getallen.
Als het universum korrelig is is die wiskunde toe te passen.
Als uit quantum onderzoek blijkt dat uitkomsten niet voorspelbaar zijn hebben we een probleem. Want quanta zijn bij uitstek onderdelen van een korrelig universum.
Moet de wiskunde nu vernieuwd worden (of is ze dat al)?
Lijkt me lastig met de logica's die er zijn.
Je kan ook de indruk krijgen dat waarnemingen (of wat daar voor doorgaat) blijkbaar nog niet het hele veld bestrijken waar een en ander in plaats vindt.

neus

Bericht door neus » 20 jul 2014, 15:07

yopi schreef:Oh .. bedoel je zo iets. Jammer dat je dat niet direct aangegeven hebt.

De omstandigheden bepalen toch hoe determinerende factoren uitwerken?
Bijvoorbeeld: Zwaartekracht is een determinerende factor en in principe zichzelf gelijk in alle omstandigheden, maar de uitkomst hangt af van die omstandigheden. Tenzij je bedoelt dat die omstandigheden ook determinerend zijn.

In ieder geval zou ik zeggen als alle factoren bepaald zijn zijn de kansen dus gelijk in een deterministische opvatting.

Of kun je het anders duidelijker uitleggen?
Wat is het probleem?
In het determinisme ligt de uitkomst volledig vast uit haar begincondities. Ik vraag me af of er nooit eens voor een deeltje een gelijke kans is om naar links of naar rechts te gaan, gelijke kans, gelijke mogelijkheden, gelijke keuzemomenten. Het determinisme zegt dat het altijd ongelijk zal zijn, want er zou altijd een doorslaggevende factor zijn voor elke minuscule beweging. Waarom zou dat zo moeten zijn? Kan het niet zo zijn dat er gelijke kansen zijn en toevallig een richting opgegaan wordt?

Als is maar voor een minimaal tijdsbestek de kans voor links of recht gelijk, dan kunnen we het leven toch al niet meer deterministisch noemen?

Gebruikersavatar
memeticae
Posts in topic: 19
Berichten: 7001
Lid geworden op: 07 jun 2014, 02:30
Contacteer:

Bericht door memeticae » 20 jul 2014, 16:02

Het dubbele-spleet experiment toont aan dat determinisme pas optreedt als de deeltjes (fotonen/elektronen) geen gelijke kans krijgen.

Het interferentiepatroon verdwijnt zodra je gaat bepalen door welke spleet het deeltje is gegaan. Kijk je alleen naar waar het deeltje is terechtgekomen is de kans even groot dat het door de ene of de andere spleet is gegaan.

Dan is er nog de alle-paden theorie, het deeltje dat je waarneemt is vanaf de oorsprong via alle mogelijke paden bij jou terechtgekomen. De kans dat het een rechte lijn was is aanwezig. Dat dit echter de kortste, snelste cq meest efficiënte manier was niet. Pas als je een heleboel deeltjes gaat observeren lijkt (in de meeste gevallen) de rechte lijn het efficiëntst. Dat zegt echter niets over de kans dat elk afzonderlijk deeltje dit pad moet volgen. Iedere mogelijkheid is open. Gelijke kansen. De determinatie ligt erin dat de natuur dwingt het meest efficiënte pad te volgen; dus zo gezien kansloos.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
Begrijpen en verstaan is hetzelfde als meten zonder gissen.

neus

Bericht door neus » 20 jul 2014, 16:08

Het lijkt me typisch iets voor levensvormen om ongelijke kansen te willen. Namelijk betere kansen voor zichzelf.

Gebruikersavatar
memeticae
Posts in topic: 19
Berichten: 7001
Lid geworden op: 07 jun 2014, 02:30
Contacteer:

Bericht door memeticae » 20 jul 2014, 21:49

Waarom zouden die kansen ongelijk moeten zijn?
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
Begrijpen en verstaan is hetzelfde als meten zonder gissen.

neus

Bericht door neus » 20 jul 2014, 22:32

Voordeel.

Gebruikersavatar
memeticae
Posts in topic: 19
Berichten: 7001
Lid geworden op: 07 jun 2014, 02:30
Contacteer:

Bericht door memeticae » 20 jul 2014, 23:00

Da's geen antwoord.

Waarom, zouden de kansen niet gelijk moeten zijn om voordeel te kunnen behalen?

Waarom mag dat niet aan het toeval liggen?
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
Begrijpen en verstaan is hetzelfde als meten zonder gissen.

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 20 jul 2014, 23:22

neus schreef:Kan het niet zo zijn dat er gelijke kansen zijn en toevallig een richting opgegaan wordt?
Ik vind dat een interessante invalshoek. Volgens mij kan een wiskundige rekenen met kansen. Hij of zij kan dus berekenen wat er in een systeem gebeurt in de tijd als de onderdelen daarin allemaal een exact gelijke kans hebben tussen twee mogelijkheden, met de gebruikelijke definitie van 'kans'. Jouw definitie van een kans lijkt me nieuw, tenzij je letterlijk 50/50 bedoelt! ;)
De waarheid is dat er geen waarheid is.

Gebruikersavatar
memeticae
Posts in topic: 19
Berichten: 7001
Lid geworden op: 07 jun 2014, 02:30
Contacteer:

Bericht door memeticae » 20 jul 2014, 23:59

Leonardo,

Pak eens een dobbelsteen een pen en papier.


Gooi de dobbelsteen 1200 keer en ik profetieer je:
Je hebt ongeveer:
200 keer een 1
200 keer een 2
200 keer een 3
200 keer een 4
200 keer een 5 en
200 keer een 6 gegooid.

met een nauwkeurigheid van ongeveer 10.

Wijken je waardes af: heb je een oneerlijke dobbelsteen.

Nou tel ik de ogen van de eerste en elke volgende worp op:

Hoeveel heb ik dan na 1200 keer gooien?

200(1+2+3+4+5+6)/1200=
3,5 oog per worp.

Dat kan niet 3,5 zit niet op mijn dobbelsteen.
Hoe vaak ik ook gooi, het gemiddelde zit tussen de 3 en de 4. Sterker nog, hoe vaker ik gooi, hoe meer ik op de 3,5 uitkom. En dat is de natuur: soms 3 soms 4. Hangt er vanaf hoe vaak je gooit.

Oh, met gelijke kansen overigens voor 1, 2, 5 en 6.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
Begrijpen en verstaan is hetzelfde als meten zonder gissen.

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 7
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 21 jul 2014, 00:27

Neus:
Als is maar voor een minimaal tijdsbestek de kans voor links of recht gelijk, dan kunnen we het leven toch al niet meer deterministisch noemen?
Zonder mijn antwoorden over te doen:
Er zijn feitelijke onvoorspelbaarheden waargenomen.
Dus dit lijkt een bewijs tegen determinisme.

Maar dit kun je nog geen vrijheid of zo iets noemen. Het is willekeur.
Vrijheid lijkt me meer de mogelijkheid om voorspelbaar je gedrag of gedachtes te kunnen bepalen en zo een pad te kiezen.
......

Hoe maak je je vrij van een denken dat alleen berekening laat tellen?
Hoe neem je willekeur op in je wereldbeeld?
Willekeur is een act of God.
An act of God is a legal term for events outside human control, such as sudden natural disasters, for which no one can be held responsible.
....
Misschien is creatie of creativiteit niet mogelijk zonder willekeur waarop voort geborduurd wordt. Is het er eenmaal is het overgeleverd aan allerlei bepaaldheden.
de zeer oude zingt:

er is niet meer bij weinig

noch is er minder

nog is onzeker wat er was

wat wordt wordt willoos

eerst als het is is het ernst

het herinnert zich heilloos

en blijft ijlings

alles van waarde is weerloos

wordt van aanraakbaarheid

rijk

en aan alles gelijk

als het hart van de tijd
[LUCEBERT]
Weet je nog?
...

Gebruikersavatar
memeticae
Posts in topic: 19
Berichten: 7001
Lid geworden op: 07 jun 2014, 02:30
Contacteer:

Bericht door memeticae » 21 jul 2014, 00:38

yopi schreef: Vrijheid lijkt me meer de mogelijkheid om voorspelbaar je gedrag of gedachtes te kunnen bepalen en zo een pad te kiezen.
......

Hoe maak je je vrij van een denken dat alleen berekening laat tellen?
Hoe neem je willekeur op in je wereldbeeld?
Willekeur is een act of God.
An act of God is a legal term for events outside human control, such as sudden natural disasters, for which no one can be held responsible.
Deus ex Machina.

Daar is niets mis mee, maar wel als plot van een film. Die wordt dan stomvervelend.

Uitgaande van de alle-paden theorie en je niet weet waar je heengaat, ga je toch waar je heengaat. Zonder het te weten. Dat vind ik een mooie gedachte. Ik ga ergens naar toe zonder te weten waarheen, ik kan zelfs niet eens gissen waarheen, laat staan dat ik weet waar mijn pad me brengt.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
Begrijpen en verstaan is hetzelfde als meten zonder gissen.

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 7
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 21 jul 2014, 00:44

Mooi ja .. Dat is ook vrijheid. Dat schept openheid waar willekeur een kans krijgt. Of zo :cool:

Gebruikersavatar
memeticae
Posts in topic: 19
Berichten: 7001
Lid geworden op: 07 jun 2014, 02:30
Contacteer:

Bericht door memeticae » 21 jul 2014, 00:49

Het leerde mij het omarmen van het onbereikbare, om het maar eens metafysisch uit te drukken.

En daar vrede, zo niet, zin, in te zien.

Wat zit er anders nog in Pandora's doos?
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
Begrijpen en verstaan is hetzelfde als meten zonder gissen.

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 09:37

memeticae schreef:Da's geen antwoord.

Waarom, zouden de kansen niet gelijk moeten zijn om voordeel te kunnen behalen?

Waarom mag dat niet aan het toeval liggen?
Precies, meer mogelijkheden/kansen voor jezelf en minder voor een ander lijkt misschien gunstig, maar uiteindelijk is het meest gunstig als iedereen toch een basis van gelijke kansen heeft.

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 09:42

Leonardo schreef:
neus schreef:Kan het niet zo zijn dat er gelijke kansen zijn en toevallig een richting opgegaan wordt?
Ik vind dat een interessante invalshoek. Volgens mij kan een wiskundige rekenen met kansen. Hij of zij kan dus berekenen wat er in een systeem gebeurt in de tijd als de onderdelen daarin allemaal een exact gelijke kans hebben tussen twee mogelijkheden, met de gebruikelijke definitie van 'kans'. Jouw definitie van een kans lijkt me nieuw, tenzij je letterlijk 50/50 bedoelt! ;)
De bewijslast voor de determinist is om aan te tonen dat er nooit gelijke kansen zijn, misschien is het zeldzaam, misschien ook juist helemaal niet, omdat op miliseconden en zonder vooruit kunnen kijken de ene mogelijkheid gelijk is aan de andere mogelijkheid, ook al is het maar heet kortdurend. Dat bepaalt dan toch echt dat de wereld een toevallig verloop heeft en geen gedetermineerd.

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 09:48

@Yopi,

ja Lucebert...

het idee is dat er pas een keuze is als er gelijke kansen zijn, gelijke kansen is niet iets van God, maar iets van jezelf. Je kunt er op wachten of zorgen dat je ze schept. Zelf God spelen...

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 7
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 21 jul 2014, 12:48

Je kunt op een kleine kans gokken omdat je motief sterk is met die bepaalde keuze. Koop een staatslot.

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 21 jul 2014, 13:03

neus schreef:
Leonardo schreef:
neus schreef:Kan het niet zo zijn dat er gelijke kansen zijn en toevallig een richting opgegaan wordt?
Ik vind dat een interessante invalshoek. Volgens mij kan een wiskundige rekenen met kansen. Hij of zij kan dus berekenen wat er in een systeem gebeurt in de tijd als de onderdelen daarin allemaal een exact gelijke kans hebben tussen twee mogelijkheden, met de gebruikelijke definitie van 'kans'. Jouw definitie van een kans lijkt me nieuw, tenzij je letterlijk 50/50 bedoelt! ;)
De bewijslast voor de determinist is om aan te tonen dat er nooit gelijke kansen zijn, misschien is het zeldzaam, misschien ook juist helemaal niet, omdat op miliseconden en zonder vooruit kunnen kijken de ene mogelijkheid gelijk is aan de andere mogelijkheid, ook al is het maar heet kortdurend. Dat bepaalt dan toch echt dat de wereld een toevallig verloop heeft en geen gedetermineerd.
Goed punt ja. Kansrekening lijkt zich te ontfermen over repeterende gebeurtenissen, en niet over geïsoleerde gebeurtenissen. ;)

Echter, als je van 'de wereld' spreekt, spreek niet over geïsoleerde gebeurtenissen... ;)

Een kans is een gemiddelde van een reeks. Dat gemiddelde is aanvankelijk onbekend. Zodra het gemiddelde is berekend, probeert men vanuit het gemiddelde te extrapoleren. Als de uitkomsten overeenkomen met de extrapolatie, kan men van een bepaalde kans spreken. :)

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 14:33

Kansberekening had ik het niet over...

Stel je de situatie voor als het ezeltje van Buridanus. Deze is gedetermineerd om naar de hooiberg te gaan die het dichtst bij is. Nu bevindt het ezeltje zich toevallig precies op gelijke afstand tussen twee hooibergen in. Zal het ezeltje nu verhongeren en besluiteloos op dezelfde plek blijven?

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 21 jul 2014, 14:43

Dat is zuiver theoretisch. Een zuivere waarde kun je alleen in de wiskunde hebben...

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 14:44

Waarom is dat zuiver theoretisch, als je drie knikkers hebt kan toch op enig moment de afstand tussen een knikker en de andere perfect gelijk zijn?

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 7
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 21 jul 2014, 14:45

(Volgens een samenvatting van de wetten van de thermodynamica in mijn nieuwe topic:
Je kunt niet winnen
Je kunt niet gelijk spelen
Je kunt niet stoppen met spelen
is de aantrekkelijkheid van de hooibergen een dynamisch proces.
Waardoor er toch een keuze 'plaatsvindt')
Maar wat dacht je van mijn idee om willekeur op te nemen in het wereldbeeld?

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 14:50

Het komt er op neer dat ik alleen maar kan verliezen, en bovendien zorg ik dat anderen verliezen, dat andermans denken uitgehold wordt tijdens het proces waar ik nog niet helemaal verloren heb.

Het is een wat negatieve benadering, laten we naar de toekomst kijken. Als er willekeur is, kan je de morele keuze beschouwen als de willekeurige keuze met de beste gevolgen. Later verliezen is dan het beste gevolg?

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 21 jul 2014, 15:15

neus schreef:Waarom is dat zuiver theoretisch, als je drie knikkers hebt kan toch op enig moment de afstand tussen een knikker en de andere perfect gelijk zijn?
Volgens mijn kan dat in de praktijk niet, omdat de structuur van ruimte-tijd op kleine schaal korrelig is en niet zuiver glad en bepaald. Afgezien daarvan, wie is in staat de knikkers zo neer te leggen dat de afstanden ertussen exact zijn?

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 15:36

Zijn er geen exacte afstanden?

Zijn er dan geen exacte afstanden de ene kant op en de ander kant op?

Denk aan de gebeurtenishorizon van het zwarte gat. Aan de ene kant kunnen deeltjes nog ontsnappen, aan de andere kant zijn ze gedoemd in het zwarte gat te vallen. Op de gebeurtenishorizon zijn er deeltjes waarvoor nog niet besloten is, dat kan nog allebeid de kanten op.

Uiteindelijk is het een keuze tussen vroeger of later in het zwarte gat terecht komen, maar dan is er toch soms de keuze voor later, en soms veel later.

Het tussenmoment, hoe minimaal ook , bestaat overal, dat is de keuze tussen vroeger of later.

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 21 jul 2014, 17:05

Dat er een keuze mogelijk is, komt mijns inziens juist omdat de afstanden niet exact zijn, maar een doorslag geven naar het één of het ander.

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 19:40

van een keuze kan pas sprake zijn bij gelijkwaardige alternatieven

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 21 jul 2014, 19:52

neus schreef:van een keuze kan pas sprake zijn bij gelijkwaardige alternatieven
Inderdaad. Ik denk dan ook dat het universum holistisch is, en dat alles met alles samenhangt. Zo ook allerlei gebeurtenissen. Zoals yopi al aandroeg: er zijn vele (meerdere) factoren die een rol spelen. Zo bezien is er geen keuze, maar slechts oorzaak en gevolg. Een keuze kan wel ontstaan als er een evenwicht hersteld moet worden tussen verschillende factoren; je moet er dan wel vanuit gaan dat er een soort 'verval' is naar een bepaalde toestand (zoals de toestand van een elementair deeltje). Ik denk dat het begrip 'keuze' vooral betrekking heeft op mensen en hun bewustzijn. Wat betreft 'kansen' zitten we waarschijnlijk op het gebied van de wiskunde, of, zo je wilt, van de natuurkunde. ;)

Het stellen dat geïsoleerde kansen altijd 50/50 zijn vind ik interessant en zeker de moeite van het uitwerken waard! :D
Laatst gewijzigd door Leonardo op 21 jul 2014, 20:05, 3 keer totaal gewijzigd.

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 20:03

er is dus wel keuze:

1) omdat zich momenten van gelijke mogelijkheden voordoen
2) omdat wij gelijkwaardige alternatieven scheppen

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 21 jul 2014, 20:07

Je stelt dus eigenlijk dat keuzes een volledige vrijheid (om keuzes te maken) inhouden, als ik het begrijp?

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 20:27

nee, jij neigt naar het uitgangspunt van de voldoende grond, overal is een oorzaak voor, ik beweer dat er tussenmomenten zijn waar willekeur plaatsvindt, en voor zoverre wij gelijke mogelijkheden scheppen krijg je ook meer willekeur.

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 21 jul 2014, 20:31

Willekeur kan denk ik ook een uiting zijn van het gemiddelde van de combinatie van vele verschillende kansen tussen 0 en 1 afkomstig van verschillende factoren. De schijnbare kans is dan 50/50.

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 20:42

het gaat mij om fundamentele willekeur. Gedetermineerde uitkomsten met normaalverdeling geven de vraag waarom de normaalverdeling, wie dat zo regelt. Ik zie geen regelaar, of regelfactor. Ik zie fundamentele willekeur als tussenmomenten waardoor in vrijwel ieder proces een onbeslisbaarheid zit. Door momenten van onbeslisbaarheid in een proces zal de ingezette richting misschien niet radicaal veranderen, maar er is wel een mogelijke versnelling of vertraging die van invloed is op het verdere verloop. Deze versnellingen en vertragingen zijn bij bewuste wezens onderdeel van de vrije keuze. Geen absolute vrijheid maar de vrijheid om te remmen of gas te geven als het ware, waarmee het hele verloop van de plaatselijke omstandigheden verandert. Het onbeslisbare moment werkt als een weerstand, wie bewust omgaat met weerstanden heeft vrijheid.

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 21 jul 2014, 20:45

Ik denk de laatste tijd zelf meer holistisch en meer deterministisch, maar ik vind jouw benadering interessant! Maar vertel me: Wat versta je eigenlijk onder het begrip 'willekeur'?

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 21:08

stel dat een biljartbal botst tegen een andere biljartbal, het spelletje biljart zou geen zin hebben als niet zeer gedetermineerd de invalshoek en uitvalshoek een vaste relatie zouden hebben.

waar zit dan de willekeur? het is echt niet zo dat bij een stoot in een bepaalde richting de bal een willekeurige kant op gaat,

ik denk echter wel dat bij de botsing het deel van de energie dat omgezet wordt in warmte vrij willekeurig zal zijn. daarbij bedoel ik dat de snelheidsafname door de omzetting naar warmte niet super-exact is in vele cijfers achter de komma, maar als het ware fluctueert. Deze fluctuatie kan natuurlijk onderdeel zijn van een gedetermineerd proces, maar ik zie het eerder als willekeurig, omdat als het ware de lege ruimte, overal tussen aanwezig, zowel dempend als niet dempend kan fungeren, zonder dat je echt kan zeggen dat lege ruimte iets doet. In die lege ruimte zijn gelijke kansen als wiskundige grensgebieden (event horizons) aanwezig, waardoor het feitelijk onbepaald is wat er precies zal gebeuren op een specifiek moment. Je snijdt als het ware twee cirkels en op de punten waar ze snijden zijn de gelijke kansen. Je kunt altijd cirkels snijden, dus er zijn altijd gelijke kansen, dus onbeslisbaarheden, dus willekeurige uitkomsten voor wat betreft er met de tussenruimte gebeurt, hoe snel de contractie is die warmte geeft of andersom, de versnelling of vertraging...ben ik nog te volgen?

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 21 jul 2014, 21:25

Ja, ik kan het volgen. Nu moet het even laten bezinken. Bedankt voor je tijd en moeite! :) Ik reageer zodra ik een zinnige aanvulling denkt te hebben. :)

: of vraag natuurlijk ;)

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 21 jul 2014, 21:37

Een biljartbal kiest toch altijd 'de' richting die tussen de twee snijpunten van de denkbeeldige cirkels in ligt? Is er dan sprake van een keuze of van determinisme? Of misschien een evenwicht tussen de snijpunten?

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 21 jul 2014, 21:59

Als er een afstotende kracht is, kan er denk ik inderdaad instabiliteit ontstaan...

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 22:31

Ik probeer een compleet beeld te geven, wat misschien niet zo handig is omdat de deelaspecten eerst apart goed begrepen moeten worden.

Als je twee objecten hebt en je trekt rond die objecten gelijke cirkels dan zal wiskundig gezien een snijpunt een punt van gelijkheid ten opzichte van de objecten betekenen. Het gaat er om dat wiskundig/ruimtelijk gezien altijd punten/lijnen/gebieden aan te wijzen zijn waar bij meerdere objecten gelijkheidstoestanden zijn.

Gelijkheidstoestanden zorgen voor momenten in een proces waar de uitkomst niet direct duidelijk uit de ander volgt, er zijn als het ware alternatieven die gelijke waarschijnlijkheid hebben. Binnen zeer sterk gedetermineerde processen als biljarten merk je daar niet veel van, dat zit dan meer in en rond de wrijvingswarmte, die groter of kleiner kan zijn, die willekeurig kan fluctueren.

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 22:38

Uiteindelijk wil ik toe naar een beeld waarin de uitkomst nog steeds de toenemende entropie of warmte is, maar waarin een vrije keuze is om hier sneller of langzamer heen te gaan. Uiteindelijk geldt misschien, vanwege symmetrie, dat wat ik voor elkaar krijg om langzamer te gaan, elders direct gecompenseerd wordt met toename van snelheid.

Elders dan niet alleen in de ruimte , maar ook in de tijd. We kunnen met onze keuzes de tijd en ruimte vormgeven.

Misschien dat het determinisme het idee van verantwoordelijkheid afwijst als niet relevant. Ik acht het juist uitermate relevant.

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 21 jul 2014, 22:46

Ik heb toevallig (wat is toeval :cool: ) een kleine verhandeling geschreven waarin veel genoemd staat van waar we het hier over hebben. Als je tijd en interesse hebt om het te lezen, geef ik je wel een link.

neus

Bericht door neus » 21 jul 2014, 22:48

Graag Leonardo, stuur maar een prive mail (pm) via deze site, of anders post je de link gewoon als reactie. Leuk!

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 21 jul 2014, 22:55


neus

Bericht door neus » 22 jul 2014, 14:14

hoewel het mogelijk is dat een vleugelslag van een vlinder enorme gevolgen heeft is het bijna altijd zo dat er geen enkele gevolgen zijn.
ik denk dat het nabije verleden de grootste invloed heeft op het heden en het heden op de nabije toekomst. uitzonderingen daar gelaten.

Leonardo
Posts in topic: 25
Berichten: 523
Lid geworden op: 19 apr 2014, 22:10
Contacteer:

Bericht door Leonardo » 22 jul 2014, 16:06

neus schreef:hoewel het mogelijk is dat een vleugelslag van een vlinder enorme gevolgen heeft is het bijna altijd zo dat er geen enkele gevolgen zijn.
ik denk dat het nabije verleden de grootste invloed heeft op het heden en het heden op de nabije toekomst. uitzonderingen daar gelaten.
Dat zou inderdaad ook heel goed kunnen :D

Gesloten

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 4 gasten