negativisme

[Verwijderde gebruiker]

Meer delinquente allochtone jongeren. Toenemend geweld. Geen respect meer voor hulpverleners. De instortende huizenmarkt.

De maatschappij gaat naar de klote.

In ieder geval: dat is het huidige tijdsbeeld. En ieder knikt verontwaardigd mee.

Maar klopt dat wel? En zelfs áls het klopt; zouden we dan niet juist aandacht moeten blijven schenken aan de verworvenheden, het goede nieuws, de opbeurende gebeurtenissen?

Ik geloof niet dat het zo slecht gaat. Ik vind wel dat veel mensen bang zijn. Bang zijn om iets kwijt te raken. Bang om gekwetst te worden.

Dat geeft kansen en mogelijkheden om positivisme te bevorderen.

Wie doet mee?

[yopi]

OLUMN Pessimisme en scepsis hebben in het welvarende Nederland de overhand gekregen - vooral in de media. Somberheid lijkt daar een morele plicht te zijn geworden, schrijft Bert Wagendorp.

Op het randje van 2012 maakte het Sociaal en Cultureel Planbureau bekend hoe het met ons humeur is gesteld. Je zou zeggen: dat weten we zelf het best, maar dat is een vergissing. Pas na een representatieve steekproef is bekend hoe het er met ons voorstaat.

Rampjaar
Welnu, het houdt niet over. Op de site van de NOS stond na de publicatie van Burgerperspectieven 2012/4 de volgende kop: 'Nederlanders somberder dan ooit.' Dan ooit! Somberder dan op de dag waarop WO II ons land binnenviel, somberder dan in het Rampjaar 1672, somberder dan toen we de finale van 1974 verloren! Wat was er aan de hand?

Ik ging snel naar de site van het SCP voor aanvullende informatie. Daar bleek dat met het 'ooit' van de NOS 'sinds het eerste kwartaal van 2008' werd bedoeld. Toen begon het SCP namelijk met het Continu Onderzoek Burgerperspectieven. En met 'somber' werd niet verwezen naar een algemene treurigheid, maar naar de 'verwachting van een verslechtering van de eigen financiële situatie'. Wat iets anders is.

Van de 1.287 Nederlanders die de vragenlijst van het SCP invulden, denkt 35 procent dat ze er in 2013 op achteruitgaan. Dat is 8 procent meer dan in het derde kwartaal van 2012. Ik vond het nog meevallen en getuigen van een uitzonderlijk optimisme onder de Nederlandse burgerij.

Tevreden
Daar komt bij dat 82 procent van de Nederlanders zeer tevreden is met hun huidige financiële situatie. Bovendien nam het aantal burgers dat vindt dat het met Nederland de goede kant op gaat ten opzichte van kwartaal 3 spectaculair toe: van 27 naar 32 procent - op het eerste kwartaal van 2011 na meer dan ooit op de tijdlijn van de NOS.

De kop had dus ook 'Grote meerderheid Nederlanders zeer tevreden' kunnen luiden, of: 'Optimisme over Nederland groeit sterk.' Maar dat is geen nieuws. Bovendien is optimisme not done en somberheid hip.

Er zijn nog altijd maar weinig plekken op aarde waar je beter kunt wonen dan hier. Het is veilig, het onderwijs is goed en de zorg ook, de lonen zijn hoog, de vakanties lang en het sociale vangnet is nog altijd prima de luxe. De winkels puilen uit, je vliegt voor niks naar de zon, niemand heeft honger en we zijn allang vergeten wat oorlog is.

En toch hebben pessimisme en scepsis de overhand gekregen - vooral in de media. Somberheid lijkt daar een morele plicht te zijn geworden.

Overzichtelijker
Hoe kan dat? 'Mensen zijn niet gebouwd op omgaan met voorspoed', zei de Amsterdamse filosoof René Gude daar desgevraagd een keer over. 'Wij zijn veel beter in het hoofd bieden aan tegenslagen. Ellende is overzichtelijker. Dus als er geen ellende is, verzinnen we die.' Gude zei een en ander nog voor hier een nieuwe generatie politici de oude truc van verzonnen ellende als stemmentrekker had herontdekt.

Ik stel voor dat we het jaar 2013 optimistisch tegemoet gaan - we moeten toch een kéér normaal leren omgaan met gebrek aan tegenslag. We houden het tekort tóch onder de 3 procent, in de haven van Rotterdam is het drukker dan ooit en we maken er een dolle boel van met de poen van de levensloopregeling en Lodewijk Asscher trekt ten strijde tegen uitbuiting in de champignonsector. Hoera!

Vrienden, haal wat vaker de schouders op bij het aanhoren van onheilsprofeten en doemaanzeggers: ze krijgen meestal ongelijk. Ze zijn uit op uw angst - of zelf als de dood.

Optimisme is de enige weg naar een beter leven, een beter land, een betere wereld. Cheers! Ik wens u alvast een bijzonder gelukkig 2013.

Bert Wagendorp is columnist voor de Volkskrant

[yopi]

Positief:
Bendes sneeuwklokjes gezien met bloemetjes al in knop

Negatief:
Ik zit onder de allergie-pukkels

Schopenhauer:

Het optimisme beschouw ik als een gewetenloze manier van denken, als een bittere bespotting van het naamloze lijden der mensheid

[Civilis]

Sommige mensen hebben een dwangmatige behoefte om positief te blijven. Sommige mensen hebben een dwangmatige neiging om het negatieve aan te wijzen. Dit is zo'n diep fundament van je persoonlijkheid dat het m.i. niet te veranderen valt. Ik denk zelfs dat het in onze oer-natuur zit om beide in de kudde te hebben.
De media schept altijd het beeld wat ze zelf hebben. De politiek is negatief, dus is de media negatief, dus is de meerderheid van Nederland negatief.

[neus]

Sartre onderscheid situatie en keuze. Aan de situatie kun je niets veranderen, je kunt wel proberen de juiste keuzes te maken. Als meer mensen juiste keuzes maken gaat het vanzelf beter in de situatie.

[Verwijderde gebruiker]

Volkskrant column Bert Wagendorp.

Dank je wel voor deze column. Past er goed bij.

[Verwijderde gebruiker]

Sommige mensen hebben een dwangmatige behoefte om positief te blijven. Sommige mensen hebben een dwangmatige neiging om het negatieve aan te wijzen. Dit is zo'n diep fundament van je persoonlijkheid dat het m.i. niet te veranderen valt. Ik denk zelfs dat het in onze oer-natuur zit om beide in de kudde te hebben.
De media schept altijd het beeld wat ze zelf hebben. De politiek is negatief, dus is de media negatief, dus is de meerderheid van Nederland negatief.

Ik vind de 'dussen' iets te vanzelfsprekend en zijn mijns inziens wel te veranderen. We kunnen in ieder geval een tegengeluid laten horen.

Sartre onderscheid situatie en keuze. Aan de situatie kun je niets veranderen, je kunt wel proberen de juiste keuzes te maken. Als meer mensen juiste keuzes maken gaat het vanzelf beter in de situatie.

Wat mijn mening verder onderschrijft.

[neus]

Sartre onderscheid situatie en keuze. Aan de situatie kun je niets veranderen, je kunt wel proberen de juiste keuzes te maken. Als meer mensen juiste keuzes maken gaat het vanzelf beter in de situatie.

Wat mijn mening verder onderschrijft.

Als het dus niet logisch is om positief te zijn, hoef je het ook niet te verwachten.

[Verwijderde gebruiker]

Als het dus niet logisch is om positief te zijn, hoef je het ook niet te verwachten.

Als het niet logisch is om positief te zijn, maar je realiseert je dat je de situatie kan veranderen door het wel te zijn, dan kan je een voorbeeld zijn en positief zijn zonder verwachtingen dat anderen je zullen volgen.

[Civilis]

Als ik deze even mag overhevelen uit zijn topic:
http://youtu.be/u5um8QWWRvo
Dat is grotendeels hoe ik het ook zie

[neus]

Als het dus niet logisch is om positief te zijn, hoef je het ook niet te verwachten.

Als het niet logisch is om positief te zijn, maar je realiseert je dat je de situatie kan veranderen door het wel te zijn, dan kan je een voorbeeld zijn en positief zijn zonder verwachtingen dat anderen je zullen volgen.

Dat is logisch...maar het geloof in deze logica is niet aan iedereen gegeven

[yopi]

Als het dus niet logisch is om positief te zijn, hoef je het ook niet te verwachten.

Als het niet logisch is om positief te zijn, maar je realiseert je dat je de situatie kan veranderen door het wel te zijn, dan kan je een voorbeeld zijn en positief zijn zonder verwachtingen dat anderen je zullen volgen.

Dat is logisch...maar het geloof in deze logica is niet aan iedereen gegeven

.. even ertussen:
Het is ook zo dat Sartre van mening is dat elk 'engagement' tot een 'echec' leidt. En dat het dan weer tijd wordt voor 'degagement'.
Positief geinterpreteerd: Het leven is vallen en opstaan. Maar je bent verplicht aan je vrijheid om pogingen te blijven doen.

De enigste echt positieve moraal vind je zo'n beetje op zijn oude dag als hij al blind is en zijn oude vrienden (en vriendinnen) zich al tegen hem gekeerd hebben: 'Wat blijft is de hoop'
Dit is de titel van een boekje met als ondertitel 'De gesprekken van 1980'.
(bedoeld zijn de gesprekken met Benny Levy; uitgever: Klement/Pelckmans)

[yopi]

Als ik deze even mag overhevelen uit zijn topic:
http://youtu.be/u5um8QWWRvo
Dat is grotendeels hoe ik het ook zie

Uit mijn hart gegrepen ..

De ergste leugens zijn halve waarheden.
Wat blijft is dat we het kind niet met het badwater moeten weggooien denk ik ...

[Intangible Radjanamadjo]

Probleem is denk ik (heb er zelf iig ervaring mee) dat je op een gegeven moment positief probeert te zijn, terwijl je dat eigenlijk van binnen helemaal niet wilt. Dan ben je dus én niet echt positief én hou je jezelf voor de gek.. Begrijp me niet verkeerd, positiviteit is niets mis mee. Maar het zou beter zijn als iedereen zich bezig ging houden met gewoon zijn. Simpelweg zijn, zonder daar een label positief/negatief/depressief/extatisch aan vast te hangen.

De diepere waarheid, daar is voor mij vreugde te vinden. Maar die openbaart zich pas, als ik accepteer dat ik mezelf ben. Niets meer niets minder

[yopi]

Sartre zou dit authentiek leven noemen. En er van afwijken: Kwade trouw ..

Sartre's zijnsleer houdt wel in dat er twee modi van zijn zijn:
Op-zich-zijn en Voor-zich-zijn.
Op-zich-zijn is een zijn van met zichzelf samenvallen: gewoon zijn.
Voor-zich-zijn is het resultaat van het proces van vernieten.
Dit houdt in het tot object maken van alles wat je niet bent.
Dit kan zo ver gaan dat je van alles wat je wel zelf lijkt te zijn ook object maakt; ook dat verniet.
Dan heb je een existentiele leegte die vulling behoeft.
Dat zijn de keuze's die je maakt om iets te zijn: je ontwerp van je zelf.
Dat gaat je biografie uitmaken.
Een soort authentiek zijn boven wat je bent doordat je naast alle dingen en andere mensen ook in de wereld geworpen bent.
Maar dan met die eigenschap van vernieting die mensen eigen is.
Je moet er dus toch wat mee.

Maar de kloof blijft ...

[neus]

Ik denk dat Sartre geen rekening hield met preoccupaties van mensen. Preoccupaties daar zorgen meestal andere mensen voor, ouders, leraren, geestelijken, werkgevers. Ik zie de kwader trouw niet zozeer in het niet erkennen van de keuzevrijheid, maar in het opleggen van preoccupaties aan anderen. Sorry als dit mijn preoccupatie is die ik nu doorgeef

[yopi]

Los van Sartre ben ik dit met je eens Neus ..
Zover ik Radja ken bedoelt hij ook dat je je los moet maken van alles wat anderen je voorhouden of opleggen in zoverre je daar niet voor kiest.

De rol van de ander is bij Sartre dat die ander je objectiveert en vastlegt en dat die ander niet anders kan - net als jij zelf trouwens -. Hij ontneemt je je vrijheid door niet te erkennen dat jij ook een 'vernieter' bent.
Enige uitweg die ik me herinner is dat je met anderen tot een soort 'broederschap' komt waarbij je een coalitie aangaat van vernieting van andere groepen.

Een politieke discussie is geweest dat Sartre volhield dat de identiteit van de Jood tot stand kwam doordat anderen hem die oplegde ..

[neus]

Dat "vernieten" vindt vooral plaats bij het doen van keuzes of nemen van beslissingen. Dan "verniet" je de alternatieve keuze die het dus niet geworden is.

Ik denk dat derhalve iemand als Epictetus het heeft over morele keuze. Waarbij de morele keuze in eerste instantie is om je vooral druk te maken of je de juiste opvattingen hebt. Omdat keuzes gebaseerd op onjuiste opvattingen geen morele keuzes kunnen zijn.

Ik denk niet dat de opvatting dat mensen er perse op gericht zijn om te vernieten juist is. Ze doen dat juist, allerlei alternatieve keuzes vernietigen omdat ze niet beter weten of geen belang hechten aan de "parallelle universa" die ze achterlaten. Ik denk dat het een juiste opvatting is dat ze dat beter niet kunnen doen, maar dat vereist al bijna een intellectuele scholing, en ik weet niet of je dat van mensen kunt eisen.

[yopi]

Laten we van Sartre afstappen ..

I.v.m. je laatste post:
Wat vind je van 'positivisme' zoals in de openingspost weergegeven?

[neus]

Ik vond het filmpje van Civilis wel verduidelijkend.

Het kan daarbij een frustratie opleveren om positief te moeten zijn, wat het leven nog moeilijker maakt dan het soms al is.

Maar als je negatief bent om de dingen die buiten je macht liggen, is dat wel een vorm van domheid. En tenzij je heel solipsistisch denkt, liggen er heel veel dingen buiten de eigen macht. Solipsisme kan dan gezien worden als vorm van domheid omdat je gaat denken dat de dingen zoals ze gebeuren niet buiten jouw macht liggen en je er dus rot om moet voelen als het gebeurt.

[yopi]

Ok ..

.. Ik vind positivisme als reactie op negativisme niet zo slecht.
Maar positivisme om wille van het positieve lijkt me inhoudsloos en gevaarlijk.

Het is zoiets als wat Heigegger op het humanisme tegen had: humanisme heeft pas zin als je weet wat een mens is.
Zo moet je ook weten wat positief is om zinvol positief te zijn en niet alleen positivisme goedkeuren omdat het een positief 'geluid' is.
Ik denk hierbij ook aan wat jij over Epictetus zei:

Ik denk dat derhalve iemand als Epictetus het heeft over morele keuze. Waarbij de morele keuze in eerste instantie is om je vooral druk te maken of je de juiste opvattingen hebt. Omdat keuzes gebaseerd op onjuiste opvattingen geen morele keuzes kunnen zijn.

[yopi]

(vervolg)

Maar als je negatief bent om de dingen die buiten je macht liggen, is dat wel een vorm van domheid. En tenzij je heel solipsistisch denkt, liggen er heel veel dingen buiten de eigen macht. Solipsisme kan dan gezien worden als vorm van domheid omdat je gaat denken dat de dingen zoals ze gebeuren niet buiten jouw macht liggen en je er dus rot om moet voelen als het gebeurt.

Hier tegenover staat dat er ook zoiets bestaat als een schouderophalend "Wat kan ik er aan doen".

[neus]

Hier tegenover staat dat er ook zoiets bestaat als een schouderophalend "Wat kan ik er aan doen".

Onverschilligheid is een poging onafhankelijk te zijn. Het gaat er om de afhankelijkheid te erkennen.

[Intangible Radjanamadjo]

in Waking life wordt het trouwens ook wel mooi gezegd;
The quest is to be liberated from the negative, which is really our own will to nothingness. And once having said yes to the instant, the affirmation is contagious. It bursts into a chain of affirmations that knows no limit. To say yes to one instant is to say yes to all of existence.