Immanuel Kant - Kritiek van de zuivere rede

[Verwijderde gebruiker]

Leibniz is een miskend genie. Voltaire heeft zijn denken belachelijk gemaakt en dat is een misdaad tegen de filosofie op gelijk niveau van de doodstraf voor Socrates.

Ik lees trouwens verder bij Kant*, dat deze de drie wetenschappen logica, fysica en ethica als absolute domeinen ziet.

Logica als absoluut los van empirie
Fysica als absoluut volgens wetten
Ethica als absoluut in vrijheid

Ik denk dat wetenschappelijk streven in die zin radicaal is, en iets om je verre van te houden, die uitersten.

*Fundering voor de metafysica van de zeden

[kilmeny]

Een omzichtig hanteren van de termen 'transcendent/transcendentaal is geboden: ze worden nogal eens te pas en te onpas gebruikt.
'Ding an sich' is eigenlijk een uitloper van de ideeënleer van Plato, dat via de neo-platonisten en de scholastiek een vast onderdeel van onze westerse 'christelijke' cultuur is geworden. Een bovennatuurlijke, ideale (in de gewone betekenis) wereld, waarin we ooit een plaats zullen krijgen geeft hoop in bange dagen.
Transcendentie is de eigenschap van alles wat 'boven ons uitstijgt', ik vertaal dat voor mijzelf als 'alles wat buiten de voor ons bereikbare schalen en lagen valt'.
In die zin is ook de 'vele-wereldentheorie', de holografische opbouw van de werkelijkheid en de 'theorie van alles' transcendent, we kunnen er (nog) niet aan...

Terminologische accuratesse gebiedt ons dus een onderscheid te houden tussen 'ding an sich' en het transcendente. Maar zou men wel kunnen zeggen dat het ding an sich op zich transcendent is? Afgezien van het feit dat we onmogelijk een uitspraak kunnen doen over wat het ding an sich is?



Edit: Citaat Eddie Coppens toegevoegd i.p.v. mention

[memeticae]

"Kritiek op kritiek."
Is gelijk een Kippenhok.

[memeticae]

Maar een kippenhok, kan leeg zijn.

Ja toch?

[Verwijderde gebruiker]

@Eddie Coppens, Terminologische accuratesse gebiedt ons dus een onderscheid te houden tussen 'ding an sich' en het transcendente. Maar zou men wel kunnen zeggen dat het ding an sich op zich transcendent is? Afgezien van het feit dat we onmogelijk een uitspraak kunnen doen over wat het ding an sich is?

Ik begrijp niet helemaal waar dit een reactie op is...

[kilmeny]

Ik begrijp niet helemaal waar dit een reactie op is...

Beter zo? Zal er op letten om te citeren waar gepast.

[Verwijderde gebruiker]

Ik begrijp niet helemaal waar dit een reactie op is...

Beter zo? Zal er op letten om te citeren waar gepast.

Ja fijn, dank!

[Eddie Coppens]

Maar zou men wel kunnen zeggen dat het ding an sich op zich transcendent is?

Wanneer je 'Ding an sich' persé onder de noemer van 'transcendentie' wil plaatsen, ga gerust je gang, voor mij hoeft het niet en het zal hierdoor ook niet hanteerbaarder worden. Trouwens, Kant volgt eerst helemaal de lijn van de idealistische wijsbegeerte door het wezen van de zijnden buiten onze ervaring te situeren, om het daarna dan toch door gebruik van de 'transcendentale vormen' binnen het het bereik van de wetenschap te trekken.
Toch wel omslachtig...

[Verwijderde gebruiker]

Maar zou men wel kunnen zeggen dat het ding an sich op zich transcendent is?

Wanneer je 'Ding an sich' persé onder de noemer van 'transcendentie' wil plaatsen, ga gerust je gang, voor mij hoeft het niet en het zal hierdoor ook niet hanteerbaarder worden. Trouwens, Kant volgt eerst helemaal de lijn van de idealistische wijsbegeerte door het wezen van de zijnden buiten onze ervaring te situeren, om het daarna dan toch door gebruik van de 'transcendentale vormen' binnen het het bereik van de wetenschap te trekken.
Toch wel omslachtig...

volgens mij om zuivere wetenschap te krijgen zoals je zuivere wiskunde hebt, waarbij dan een praktisch/empirisch deel en een rationeel deel voor fysica en ethica gedacht zijn.

ik weet niet goed wat een formeel bezwaar tegen Kant kan zijn. Zoals gezegd kan hij op andere gronden bekritiseerd worden. Ik heb alleen kritiek op zijn absolutisme, niet op zijn systeem. Dat systeem is ijzersterk. Vandaar de grote naam die Kant heeft onder filosofen.

[Eddie Coppens]

Ik heb alleen kritiek op zijn absolutisme, niet op zijn systeem

Wat bedoel je hiermee?

[Verwijderde gebruiker]

Ik heb alleen kritiek op zijn absolutisme, niet op zijn systeem

Wat bedoel je hiermee?

Hij zet de absolute uitersten op in zijn systeem van zuivere ethische moraal bijvoorbeeld, alsof we naar die absolute uiterste moeten streven. Ik weet niet of dat echt zijn idee was, of dat hij puur en alleen de uitersten wilde tonen. Ik hoop het laatste.

[memeticae]

Wanneer synchroniciteit in Als -> Dan uitgelegd kan worden, wordt Jung realiteit?

HM

Richtinggevende gedachte!

Mijn Dank!

[Verwijderde gebruiker]

Wanneer synchroniciteit in Als -> Dan uitgelegd kan worden, wordt Jung realiteit?

HM

Richtinggevende gedachte!

Mijn Dank!

Op bladzijde 152 behandelt Kant de vraag; Wat is waarheid? Ik moet nog even lezen, maar denk dat rationeel of zuiver denken als enige waarheden kan geven, en dat empirisch of toegepast denken alleen maar geldigheden kan geven.

Volgens mij heb jij een of andere geldigheid gevonden, of niet?

[Eddie Coppens]

Op bladzijde 152 behandelt Kant de vraag; Wat is waarheid?

Ik ben zo vrij om wat mee te lezen en te sprokkelen, tot stichting en vermaak van wie het interesseert en ook als documentatie en inspiratie voor mijn volgende 'schrijfsels'.

De oude en beroemde vraag, waarmee men de logici in het nauw dacht te drijven en ze trachtte te dwingen ofwel zich op beklagenswaardige cirkelredeneringen te laten betrappen, ofwel hun onwetendheid, en dus de ijdelheid (ledigheid) van hun hele kunst te erkennen, is de volgende: Wat is waarheid?
De nominale (de naam betreffende) definitie van waarheid, namelijk dat ze de overeenkomst is van kennis met haar object, schenken en veronderstellen we hier; men wil echter weten wat het algemene en zekere criterium voor de waarheid van iedere kennis is.

Hier kan ik een zeker hoera-gevoel niet onderdrukken. Wat Kant hier als vanzelfsprekend, zelfs triviaal, beschouwt, wordt door de protagonist in 'Van muizen en...' in dezelfde geest gedebiteerd: 'Ik hou het simpel, een uitspraak die overeenkomt met de feiten is waar [...], waarna er, nog steeds in dezelfde geest, moeilijk wordt gedaan over 'Zijn', 'Niets' en 'Worden'.

Te weten wat men redelijkerwijs moet (kan) vragen, is al een groot en noodzakelijk bewijs van wijsheid en inzicht. Want als de vraag op zich ongerijmd is en nutteloze antwoorden verlangt heeft ze, afgezien van de schande voor wie haar stelt, soms nog het nadeel de onvoorzichtige toehoorder tot ongerijmde antwoorden te verleiden en het bespottelijke tafereel te bieden dat de een [...] de bok melkt, terwijl de ander er een zeef onderhoudt.

Ik zie Kants mondhoeken plooien terwijl hij dit schrijft. De uitspraak is van ene Demonax, een leerling van Epictetus, die eens twee filosofen zonder enige kennis zag discussiëren, de ene stelde vragen, de andere gaf antwoorden en het sloeg allemaal nergens op.

Als waarheid bestaat in de overeenstemming van kennis met haar object, dan moet daardoor dat object van andere objecten worden onderscheiden, want kennis is onjuist als ze niet overeenstemt met het object waarop ze wordt betrokken, ook al bevat ze iets wat wel voor andere (verwante?) objecten kan gelden. Een algemeen criterium voor waarheid zou nu dat zijn, wat geld voor alle kennis, ongeacht haar objecten.

Ik begrijp hieruit, en uit de volgende, hier niet geciteerde, zinnen dat men voor een algemeen criterium van alle inhoud van kennis abstractie moet maken en enkel de vorm in beschouwing moet nemen. Die vorm is een

logica die de algemene en noodzakelijke regels van het verstand presenteert[...] Want wat in tegenspraak is met die regels, is onjuist omdat het verstand in dat geval in tegenspraak is met de algemene regels van het denken en dus met zichzelf.

Kant beseft natuurlijk zelf ook dat met deze criteria enkel en alleen de vorm van de waarheid wordt beschermd zodat ze geen innerlijke tegenspraak bevat, maar geen bescherming biedt tegen een dwaling die de inhoud betreft.
We zijn dus nog niet veel opgeschoten...

(Wordt vervolgd als er belangstelling voor is.)

[Verwijderde gebruiker]

@Eddie Coppens

Mooi commentaar.

Kant beseft natuurlijk zelf ook dat met deze criteria enkel en alleen de vorm van de waarheid wordt beschermd zodat ze geen innerlijke tegenspraak bevat, maar geen bescherming biedt tegen een dwaling die de inhoud betreft.
We zijn dus nog niet veel opgeschoten...

Het gaat er om dat het bij Verstand of de Rede sowieso om de vorm gaat, en niet de inhoud. Zodra het om inhoud gaat is het niet meer a priori en wel empirisch.

[Verwijderde gebruiker]

De architectuur van Immanuel Kants denken p. 161/168

1) Dingen hebben kwantiteit
2) Dingen hebben kwaliteit
3) Dingen hebben een onderlinge relatie
4) Dingen hebben een vorm van bestaan (modaliteit)
Ad 1) als we oordelen over kwantiteit dan hebben we veel, weinig of alles
Ad 2) als we oordelen over kwaliteit dan is die positief, negatief, of anders
Ad 3) als we oordelen over relatie dan is iets op zichzelf, afhankelijk, of deel van een verzameling
Ad 4) als we oordelen over modaliteit dan is het mogelijk of niet, dan is het werkelijk of niet, dan is het noodzakelijk of niet

Ik denk dat de belangrijkste distinctie voor Kant die van relatie is. Het Verstand is iets op zichzelf, de Ervaring is iets afhankelijks. Maar dit terzijde.

De categorieën zijn

Sub 1) veel hetzelfde = eenheid; weinig hetzelfde = veelheid; alles = alheid
Sub 2) positief = realiteit; negatief = negatie; anders = beperkt
Sub 3) op zichzelf ; causaal; verzameling = gemeenschap
Sub 4) mogelijk of niet; werkelijk of niet; noodzakelijk of niet (contingent)

Kan er voor het verstand iets anders zijn dan kwantiteit; kwaliteit; relatie en modaliteit?
Ik denk het niet.

Wel kunnen we hierbij nadenken over vormen van weten.

1) Weten is meten (tellen)
2) Weten is oordelen (positief/negatief/uitstel)
3) Weten is vergelijken (apart/samen/in gemeenschappen)
4) Weten is groeperen (mogelijk/werkelijk/noodzakelijk)

Ik denk dat daarnaast toch nog wel intuïtief weten of onmiddellijk weten bestaat, naast fenomenaal weten. Misschien dat intuïtief weten verstandelijk weten genoemd kan worden in Kants systeem.

Ik begreep dat de kritiek een beetje was dat het uiteindelijk allemaal fenomenaal weten moet zijn, en dat je dus geen verstandelijk weten hebt. Dat verstandelijk weten ook een soort van hypothetisch/causaal zou moeten zijn, en dus niet categorisch in zichzelf zou zijn. Ook omdat we de uitspraak A = B (op zichzelf) praktisch nooit kunnen vaststellen.

De modaliteit van de intuïtie is onduidelijk. Voor mij is ze wel werkelijk en noodzakelijk bij deze architectuur. Alleen als de intuïtie een aparte vorm van weten representeert, dan volgt wel dat het schema niet volledig is, en er dus ook een apart oordeel hebben
5) Dingen worden beoordeeld vanuit het verstand of als fenomeen, of als barrière
Als subject, als object, of als midject..

[Verwijderde gebruiker]

Ik lees in Fundering voor de metafysica van de zeden:

"de redelijke natuur bestaat als doel op zichzelf" (blz. 105 429.2)

Dat kan je ook lezen als "de filosofie over de redelijke natuur bestaat als doel op zichzelf"

[Eddie Coppens]

"de filosofie over de redelijke natuur bestaat als doel op zichzelf"

Het komt inderdaad (soms) voor dat men vraagt:'Waarom doe je eigenlijk aan filosofie?'
'Om te leren kritisch nadenken, om te leren met lijden en dood omgaan, om te leren juist argumenteren, enz...' zijn mogelijke antwoorden.
Maar eigenlijk is de vraag zinloos, net zoals de vraag aan een schilder, waarom hij schildert, zinloos is.

"de redelijke natuur bestaat als doel op zichzelf"

Al voor de Kritiek van de praktische rede had Kant een briljante samenvatting van zijn morele standpunt gepubliceerd: de Grondslag voor de metafysica van de zeden.
[...] De beperking van onze vrijheid is dat we de vrijheid van allen moeten respecteren. Hoe kan onze vrijheid anders universele wetten opleveren?
Hieruit volgt dat we nooit iemand anders moeten gebruiken zonder rekening te houden met zijn autonomie.
We mogen hem nooit als middel behandelen. Dit brengt ons bij de tweede formulering van de categorische imperatief, als de wet dat ik 'zo moet handelen dat ik de mensheid, of het nu om mezelf gaat of om een ander, altijd als een doel behandel, en nooit alleen als middel'.
'Mensheid' omvat hier alle rationele wezens, en het onderscheid tussen wezens die wel en die niet als alleen een middel kunnen worden beschouwd, is wat we bedoelen als we onderscheid maken tussen dingen en personen.
(Uit: De categorische imperatief - Roger Scruton: Kant - Kopstukken filosofie Lemniscaat.

(Link met 'Sartre'?)

[Verwijderde gebruiker]

"de filosofie over de redelijke natuur bestaat als doel op zichzelf"

Het komt inderdaad (soms) voor dat men vraagt:'Waarom doe je eigenlijk aan filosofie?'
'Om te leren kritisch nadenken, om te leren met lijden en dood omgaan, om te leren juist argumenteren, enz...' zijn mogelijke antwoorden.
Maar eigenlijk is de vraag zinloos, net zoals de vraag aan een schilder, waarom hij schildert, zinloos is.

"de redelijke natuur bestaat als doel op zichzelf"

Al voor de Kritiek van de praktische rede had Kant een briljante samenvatting van zijn morele standpunt gepubliceerd: de Grondslag voor de metafysica van de zeden.
[...] De beperking van onze vrijheid is dat we de vrijheid van allen moeten respecteren. Hoe kan onze vrijheid anders universele wetten opleveren?
Hieruit volgt dat we nooit iemand anders moeten gebruiken zonder rekening te houden met zijn autonomie.
We mogen hem nooit als middel behandelen. Dit brengt ons bij de tweede formulering van de categorische imperatief, als de wet dat ik 'zo moet handelen dat ik de mensheid, of het nu om mezelf gaat of om een ander, altijd als een doel behandel, en nooit alleen als middel'.
'Mensheid' omvat hier alle rationele wezens, en het onderscheid tussen wezens die wel en die niet als alleen een middel kunnen worden beschouwd, is wat we bedoelen als we onderscheid maken tussen dingen en personen.
(Uit: De categorische imperatief - Roger Scruton: Kant - Kopstukken filosofie Lemniscaat.

(Link met 'Sartre'?)

Ik weet dat Sartre Kant gelezen heeft. Hij refereert er aan in het boekje ‘over existentialisme’.

Toch wil ik open houden of mensen in het algemeen redelijke wezens zijn. Ik werd dat pas rond de 30 een beetje.

[Eddie Coppens]

Ik werd dat pas rond de 30 een beetje.

Toen reeds..?
Ik denk dat met 'redelijk' vaak bedoeld wordt 'zelfbewustzijn'. dit schijnt te ontstaan laat in het tweede levensjaar (spiegelproef).

[Verwijderde gebruiker]

Ik werd dat pas rond de 30 een beetje.

Toen reeds..?
Ik denk dat met 'redelijk' vaak bedoeld wordt 'zelfbewustzijn'. dit schijnt te ontstaan laat in het tweede levensjaar (spiegelproef).

‘redelijk’ als bij Kant, je houden aan de categorische imperatief en andere redelijke wezens als doel op zich en niet als middel behandelen, is iets dat nooit bereikt wordt.

[Verwijderde gebruiker]

Kant loopt in bepaald opzicht op Marx vooruit: Redelijken aller landen vereenigt U.

[Verwijderde gebruiker]

In “De religie binnen de grenzen van de rede” verdedigt Kant het rigorisme. Dat is de zwart-wit tegenstelling of je bent moreel goed, of je bent moreel slecht.

Ik merk zelf dat ik meer latidunair neutralist ben; men is beide, zowel moreel goed als moreel slecht. Volgens Kant is dat onmogelijk.

[Eddie Coppens]

Redelijken aller landen vereenigt U.

...tegen de dictatuur van driften en dunkingen!

[Verwijderde gebruiker]

Redelijken aller landen vereenigt U.

...tegen de dictatuur van driften en dunkingen!

Mooi verwoord!

[Eddie Coppens]

Dat is de zwart-wit tegenstelling of je bent moreel goed, of je bent moreel slecht.

Kant had, zoals hij zelf schreef, een intens gevoel voor morele plicht. Omdat hij natuurlijk heel goed wist dat niet iedereen zo'n hoge ethiek bezit trachtte hij zijn privé-moraal voor iedereen te laten gelden. Door zijn obsessie met 'plicht' maakte hij de vergissing het woord ''wet' in natuurwet en morele wet op dezelfde manier te interpreteren, en beide keren verkeerd.
De natuurwetten zoals Newton die heeft geponeerd zijn geen echte wetten die zijn 'opgelegd' aan de fysische objecten, deze objecten gedragen zich nu eenmaal zo in de fysieke wereld, de theorieën waarom ze dat doen zijn door de tijd geëvolueerd en zullen dat waarschijnlijk blijven doen, maar deze van Newton voldoen nog steeds heel goed in alledaagse, aardse en vele kosmische aangelegenheden.
Naar analogie met de causaliteitswet in het domein van de natuur postuleert Kant de 'morele wet' in het domein van de waarden. Die zou ingeboren zijn bij iedere mens, uit vrije wil ( die niet tot de de natuur maar tot het intelligibele of transcendentale domein behoort, waarin het 'ik' niet als verschijning tussen andere verschijningen maar als Ding an sich bestaat) hoort die zich te onderwerpen aan deze wet.
Kant schijnt er zelf nooit echt gelukkig mee zijn geweest, hij gaf toe dat het verzoek om onszelf als noumenon (idee) te beschouwen, en tegelijk als verschijnsel, paradoxaal is. Hij vraagt ons dan ook om de onbegrijpelijkheid ervan te begrijpen.
Zoals ik al zei: het was voor hem een obsessie...

[Verwijderde gebruiker]

Dat is de zwart-wit tegenstelling of je bent moreel goed, of je bent moreel slecht.

Kant had, zoals hij zelf schreef, een intens gevoel voor morele plicht. Omdat hij natuurlijk heel goed wist dat niet iedereen zo'n hoge ethiek bezit trachtte hij zijn privé-moraal voor iedereen te laten gelden. Door zijn obsessie met 'plicht' maakte hij de vergissing het woord ''wet' in natuurwet en morele wet op dezelfde manier te interpreteren, en beide keren verkeerd.
De natuurwetten zoals Newton die heeft geponeerd zijn geen echte wetten die zijn 'opgelegd' aan de fysische objecten, deze objecten gedragen zich nu eenmaal zo in de fysieke wereld, de theorieën waarom ze dat doen zijn door de tijd geëvolueerd en zullen dat waarschijnlijk blijven doen, maar deze van Newton voldoen nog steeds heel goed in alledaagse, aardse en vele kosmische aangelegenheden.
Naar analogie met de causaliteitswet in het domein van de natuur postuleert Kant de 'morele wet' in het domein van de waarden. Die zou ingeboren zijn bij iedere mens, uit vrije wil ( die niet tot de de natuur maar tot het intelligibele of transcendentale domein behoort, waarin het 'ik' niet als verschijning tussen andere verschijningen maar als Ding an sich bestaat) hoort die zich te onderwerpen aan deze wet.
Kant schijnt er zelf nooit echt gelukkig mee zijn geweest, hij gaf toe dat het verzoek om onszelf als noumenon (idee) te beschouwen, en tegelijk als verschijnsel, paradoxaal is. Hij vraagt ons dan ook om de onbegrijpelijkheid ervan te begrijpen.
Zoals ik al zei: het was voor hem een obsessie...

In hoofdstuk drie van fundering/grondslagen voor de metafysica van de zeden heeft Kant een duidelijke verdediging;

Met zijn theorie hoef je niet meer te dwalen wat het moreel goede is, dat is dan voor eens en altijd duidelijk.

Het is persoonlijk of je zijn definitie van “goed” accepteert. Hij tracht aan te tonen dat het de enigste definitie is die voorafgaand aan het kennen kan gelden, en dat klopt wel denk ik, al heb je ook een definitie voorafgaand aan het doen, en een definitie voorafgaand aan het hopen. Zijn moraal is verbonden met de kennis.

Voorafgaand aan het kennen is een plicht
Voorafgaand aan het doen is liefhebben
Voorafgaand aan het hopen is engagement

Het is heerlijk met die boeken van Kant

[Eddie Coppens]

Met zijn theorie hoef je niet meer te dwalen wat het moreel goede is, dat is dan voor eens en altijd duidelijk.

Het is persoonlijk of je zijn definitie van “goed” accepteert.

Ik kom er nog altijd niet uit wat ik met de 'praktische rede' in de praktijk nu eigenlijk aanmoet.
Kant:

Vrijheid is het vermogen om zich door de rede te laten leiden.

De rede wil enkel 'het goede', maar dit moet toch op één of andere manier ingevuld worden?
Er is nu zoveel te doen over het klimaat en het milieu, we kunnen misschien dit als issue nemen. Kant zou het hier misschien niet mee eens zijn geweest, voor hem gold de categorische imperatief alleen de 'mensheid', d.w.z. alle rationele wezens. Dieren, kinderen en levenloze voorwerpen vielen hier buiten. Ondertussen zijn er wel kinder- en dierenrechten bijgekomen, de natuur begint nu ook aanspraken te maken op het respect dat ze destijds van de Noord-Amerikaanse indianen wel kregen.

Goed is: zich bekommeren om het milieu.

Deze uitspraak is een hypothetisch imperatief wanneer mijn bekommernis bijvoorbeeld voortkomt uit de zorg voor de toekomst van mijn kinderen en kleinkinderen of als bio-tuinder om kwaliteitsproducten te kunnen aanbieden
Deze uitspraak is een categorisch imperatief wanneer ik ervan overtuigd ben dat ieder mens uit achting zorg hoort te dragen voor de natuur.
Voor Kant geldt deze achting alleen een 'persoon' voor zover de morele wet in hem tot uitdrukking komt en niet een 'ding' zoals de natuur, die we wel liefde en genegenheid kunnen betonen.
Mijn theorie is dat een hypothetisch imperatief kan evolueren tot een categorisch imperatief, doordat een verbod (niet sluikstorten) kan uitgroeien tot een geconditioneerde reflex waardoor men zich al onbehaaglijk voelt bij de gedachte alleen en niet langer het sluikstorten nalaat omwille van de mogelijke straf......
De imperatieven moeten worden aangeleerd tijdens de opvoeding, ze zijn dus niet 'ingeplant' net zomin als de synthetische apriorie-oordelen zijn aangeboren: vanaf de kleuterschool worden de categorieën op educatieve wijze 'ingelepeld', kinderen die hiervan onthouden worden beginnen met een enorme handicap aan het 'verplichte' onderwijs.
Maar wat voor imperatief ook, we moeten zorg dragen voor het milieu. Tot dusver zijn alle ecologisten het eens, maar daarna komt de aap uit de mouw: wat moet er concreet gebeuren? Minder autorijden en minder vlees eten? Kerncentrales of 'groene' energie?
Ik weet niet of Kant (of welke filosoof ook) ons hierbij kan helpen...

[Verwijderde gebruiker]

Men kan zuiver objectief aannemen dat het klimaat aan het veranderen is. Waarnaartoe het klimaat aan het veranderen is heeft echter nog veel subjectieve meningen. Men denkt al gauw aan onleefbaarheid, dat is vanuit angst. Vanuit vertrouwen is de situatie anders.
Dat het moeilijk is om aan vertrouwen te komen, kan ik beamen. Ik denk dat de mens van nature zonder veel vertrouwen is, met een open, onzekere, toekomst.

[Verwijderde gebruiker]

Het afdwingen van maatregelen ter voorkoming van negatieve klimaatverandering is dus (denk ik ) vanuit angst. Op zich kan ik angst de realiteit noemen die zichzelf in stand houdt. Laat je de angst gaan, dan gaat het milieu er aan.

De winsten die men kan maken, een minder groot gat in de ozonlaag, lost de angst niet op. Men vergeet de winst en ziet direct andere dreigingen.

Het resultaat van langdurig leven met angst is wanhoop. De meer ervaren mensen hebben minder angst, meer wanhoop.

Bezwaren van klimaatsceptici lijken meer gericht tegen leven in angst of wanhoop. Er zijn dus personen die weigeren angst of wanhoop toe te laten of een rol te laten spelen in hun leven, of die dat achter de rug hebben.

Ik heb mij ingezet als energiecoach om mensen te adviseren voor de energietransitie naar duurzaam leven. In de praktijk blijken mensen vooral benaderd te worden op het belang van hun geldbeurs of portemonnee. Het benaderen van “volk” op idealen zou geen gewenst effect brengen. De advisering bestaat uit tips hoe geld te besparen met technische hulpmiddelen die bij duurzamer leven horen. Intelligente mensen zijn niet vatbaar voor idealen en geven blijk van cognitieve dissonantie als ze bijvoorbeeld moeten overwegen niet meer op vliegvakantie te gaan. De ‘verworvenheden’ van welvaart worden niet opgegeven, hoeveel griezelfilms ook getoond worden. Welvaart maakt klimaatsceptici. Logisch is dat welvaart de wanhoop en angst onderdrukt.

Echter hoe meer welvaartsbezit, hoe groter de onzekerheid om dit kwijt te raken. De angst heeft bij klimaatsceptici een andere vorm; hun verworvenheden kwijt raken.

[memeticae]

De ‘verworvenheden’ van welvaart worden niet opgegeven, hoeveel griezelfilms ook getoond worden. Welvaart maakt klimaatsceptici. Logisch is dat welvaart de wanhoop en angst onderdrukt.

Echter hoe meer welvaartsbezit, hoe groter de onzekerheid om dit kwijt te raken. De angst heeft bij klimaatsceptici een andere vorm; hun verworvenheden kwijt raken.

Dat is waar, met als opmerking dat tevens geldt:
- "De zekerheid, ooit, alles kwijt te raken."

Helaas wordt dit punt nog wel eens over het hoofd gezien, tijdens het streven naar ultiem geluk.
(Dat je het dus ultiem verliezen moet -om te weten wat het is- en het nooit en te nimmer meer terug krijgen kan, behalve in facsimile. "Liefde is ..."-cartoons e.d. worden dan opeens heel herkenbaar.)

Anders, zou zijn te streven naar volkomen ongeluk: zodat je dat tenminste altijd verliezen kan.
(Hemel?)

Ik heb mij ingezet als energiecoach om mensen te adviseren voor de energietransitie naar duurzaam leven.

Heb je ze ook verteld dat het het beter is minder energie te verbruiken?
Of tenminste minder dan ze nodig hebben?

Dat leidt uiteindelijk naar plek voor meer mensen, zolang er nog energievoorraad is. "Soylent Green is people", is dan het uiteindelijke griezelfimresultaat. Het is Helaas, maar waar: "Wil je overleven? Moet je kannibaal zijn."

Een dergelijke vraag lijkt welhaast te noodzaken tot een filosofie over de al dan niet noodzakelijke redenen achter, cq de morele beseffing van, het begrip kannibalisme.

- "Eet nooit uw eigen soort."

- "Verwijder soortelijk denken uit uw beleving."

En ziet! De niet-eter ("Ik ben zonder soort") is net zo vlug geboren als hij ten onder ging.
Autofaag?
- Nja, nee ...net niet, asceet meer.
(Ab ovo ad ovo sine pullum)

Omnivoor?
- Als je van jezelf houdt wel ja.

Mitofagie?
- Zou kunnen.

Maar op elke zuivere rede valt wel kritiek te geven.
(Zelfs als ze kritiekloos is.)

Of, om mijn Oma van moeders' kant te citeren: "Geen koe zo bont of er zit een vlekje op."
Van haar heb ik waarschijnlijk geleerd eerder achterdochtig te zijn dan paranoïde.

(Het was dan ook een fantastische Oma)

Maar nog steeds trap ik in alle vallen, ik ben zo naïef als maar kan, omdat ik niet in werkelijkheid geloof.

Met zuiver redeneren heb ik zo een invulling gegeven aan mijn eigen redeneren.
Kritiek?
Ik vind eigenlijk dat ik de enige ben die daarop kritiek mag leveren.

Onderbouwend commentaar is echter altijd welkom!
(Al was het maar filosofisch)

Waarheid spreekt niemand, en dat is de waarheid.

"Iedereen" komt uit Kreta, zegt iedereen.

Nietsche deed het met een hamer: ik ben tegen geweld.
Descrtes doet het met belet: ik verleen het hem niet, want ik vertrouw zijn motivatie(s) niet.
Jung gooit het op synchroniciteit, zoals het een wetenschappelijk filosoof betaamt.
De Paus zegt: Ik ben de brug tussen de mensheid en God(-zijn).
(Ik weet niet wie hij met "Ik" bedoelt, maar ik vermoed dat hij niet mij kan menen. De goede man kent mij niet eens persoonlijk, en weet toch waar ik terecht kan komen. Knap hoor.)

"God mag het weten", kan als enigste kritiek op elke uitspraak gelden. (of de enige op iedere)
Als een soort van

Kritiek op de zuivere rede.

Terwijl: "Wat zou Jezus doen?" Al meer persoonlijk kan overkomen als een:

Kritiek van de zuivere rede.

In dat laatste geval betreft het tevens de autobiografie van iemand die zijn eigen leven becommentarieert en beoordeelt.
(Kan misschien voor sommige filosofen onder ons best wel eens een leuke oefening zijn?)


::

Elk axioma kan een dogma worden
Elk dogma is axiomatisch van aard

Een reden is zinloos
Zinloze redenen

Stelling worden bewaarheid
Door ware stellingen

Natuurwetten blijven onderhevig
aan de dan geldende natuur

Deze paradox is geen oxymoron
Een oxymoron is: dit is een paradox.

De bijbel naar Kopenhaagse interpretatie:
- God is de doos
- Jezus is de giftige kat
- Mensheid is denken dat er interpretatie bestaat.

En eigenlijk is dat maar goed ook, zo op de keper beschouwd.

Eet smakelijk. (met spekjes enzo)

Maar dat had ik net zo goed niet kunnen schrijven.

Heb het toch gedaan ... en nu?

Heb ik de hemelgewrochten gewijzigd op een manier die ik nooit zal leren kennen.
Want net zo goed als je de toekomst niet kan voorspellen, kun je dat ook met het verleden niet.

NU()<>NU(+1)
NU()<>NU(-1)

a() == { a(b) : b=1/0}

Carrière maken kan altijd, maar kijk niet raar op als die door een ander wordt bestuurd.
(Dat is de Duivel niet, dat is God! Want God alleen wil dat het goed met je gaat.)

Duivelse Goden.

Dichotomie

Schisma's

"De grote kraakvis"
-- "Haddock"

#METOO
1. "Ik heb er last van dat andere mensen mij misbruikt hebben"

#METOO
2. @1 "Wil je dat we het goedmaken?"

#METOO
1. @2 Ja.

#METOO
2. @1 Is geld goed?

#METOO
1. @2 Ja

#METOO
2. @1 Dan ben je wel een hoer, ok?

::

Zo bezien ...

Ik denk dat ik wel kan houden van kritiek op zuivere ellende, mits rationeel onderbouwd.

[Verwijderde gebruiker]

Anders, zou zijn te streven naar volkomen ongeluk: zodat je dat tenminste altijd verliezen kan.
(Hemel?)

Soms wil je wat kwijt en dat is hemels...vrij naar memeticae

Autofaag?
- Nja, nee ...net niet, asceet meer.
(Ab ovo ad ovo sine pullum)

Omnivoor?
- Als je van jezelf houdt wel ja.

Mitofagie?
- Zou kunnen.

Bijzonder wel dat je zo belezen bent en dat dit er zo associatief uit komt. Hoe anders, zou je zeggen.

Ik vind eigenlijk dat ik de enige ben die daarop kritiek mag leveren.

Onderbouwend commentaar is echter altijd welkom!
(Al was het maar filosofisch)

Over het redden van de wereld kan men duidelijk zijn, men kan alleen de eigen wereld redden, en dat is hoogstens de halve wereld.

Daarover bij Immanuel Kant niet veel, dan toch eerder Nietzsche.

[Verwijderde gebruiker]

Nietsche deed het met een hamer: ik ben tegen geweld.
Descrtes doet het met belet: ik verleen het hem niet, want ik vertrouw zijn motivatie(s) niet.
Jung gooit het op synchroniciteit, zoals het een wetenschappelijk filosoof betaamt.
De Paus zegt: Ik ben de brug tussen de mensheid en God(-zijn).
(Ik weet niet wie hij met "Ik" bedoelt, maar ik vermoed dat hij niet mij kan menen. De goede man kent mij niet eens persoonlijk, en weet toch waar ik terecht kan komen. Knap hoor.)

"God mag het weten", kan als enigste kritiek op elke uitspraak gelden. (of de enige op iedere)
Als een soort van

Kritiek op de zuivere rede.

Terwijl: "Wat zou Jezus doen?" Al meer persoonlijk kan overkomen als een:

Kritiek van de zuivere rede.

In dat laatste geval betreft het tevens de autobiografie van iemand die zijn eigen leven becommentarieert en beoordeelt.
(Kan misschien voor sommige filosofen onder ons best wel eens een leuke oefening zijn?)

Filosofie = evaluatie, dat moet je niet willen uitbesteden, of anders moet je daarover evalueren.

[Verwijderde gebruiker]

Filosofie = evaluatie, dat moet je niet willen uitbesteden, of anders moet je daarover evalueren.

Maar ik vind best dat ik recht mag doen aan het levenswerk van Kant door een jaartje voor zijn boeken uit te trekken. Als ik the right material daarvoor ben dan natuurlijk...

[memeticae]

Zou de volgorde uitmaken?
Eerst Kant lezen dan Neitchsze?

Wat dan: als je de laatste als eerste gelezen hebt?

[memeticae]

(chronologische onzin)

[Verwijderde gebruiker]

Een hele turf, zonder hulp (secundaire literatuur) raak ik er niet doorheen.
Vorig jaar heb ik voor mijn verjaardag de 'Praktische Rede' gekregen, ook van 'Boom'.
Deze uitgave telt 'slechts' 230 pagina's.

Ik heb deze inmiddels ook gelezen. Wil je hierover nog van gedachten wisselen?

[Eddie Coppens]

Wil je hierover nog van gedachten wisselen?

Graag, maar mag ik om wat uitstel vragen? Ik moet deze maand nog een schilderij af hebben (verjaardagsgeschenk), en met mijn snelheid...
Ik wil wel graag intussen jouw bevindingen hieromtrent te weten komen...

[Verwijderde gebruiker]

Wil je hierover nog van gedachten wisselen?

Graag, maar mag ik om wat uitstel vragen? Ik moet deze maand nog een schilderij af hebben (verjaardagsgeschenk), en met mijn snelheid...
Ik wil wel graag intussen jouw bevindingen hieromtrent te weten komen...

Ik wacht liever jouw visie af. Succes met schilderen.

[Verwijderde gebruiker]

Wil je hierover nog van gedachten wisselen?

Graag, maar mag ik om wat uitstel vragen? Ik moet deze maand nog een schilderij af hebben (verjaardagsgeschenk), en met mijn snelheid...
Ik wil wel graag intussen jouw bevindingen hieromtrent te weten komen...

Ik wacht liever jouw visie af. Succes met schilderen.

Is er iemand anders die zijn beeld van Kant wil delen?

[arkhétupos]

Is er iemand anders die zijn beeld van Kant wil delen?

Ik weet niet of ik iemand anders ben ...
Maar Ik heb er wel een muziekje bij gemaakt.

met een beetje pianospelen op een yamaha dgx-300

https://chris.home.xs4all.nl/geluiden/Spraak%20052.m4a

"Dasein: Es ist wirklich nur das"

Mij maakte het wel gelukkig.



"Er is hier niets om weer te geven."
Zelfs de Politie zegt het: "Doorlopen alstublieft"

Als dat geen kritiek is, dan is kritiek onhoudbaar, impopulair.

Of je nou Jung bent en vernünftig, of juist niet, als je maar voor rede vatbaar bent.

Daar draait het hele dasein (zich) om.

Redeloos is reddeloos
Reddeloos is zonder reden

Redt men!
Is het moeilijkste dat er bestaat.

Het vergt opoffering en belijdenis
Nadenken over acties
En niet boos worden.

Boos worden is immers altijd een teken van ongelijk.

Tenzij je Italiaan bent, en je je in een auto bevindt.
Dan is toeteren een uiting van vreugde.

Maar ik wil niet discrimeneren.
Iedereen is gelijk.

Met reden.

[Verwijderde gebruiker]

dasein is meer een begrip van Heidegger.

over de “rede” gaat het zeker bij Kant

leuk dat je dacht aan musiceren; ik vraag me af wat redelijke muziek is...

[arkhétupos]

Uit "Synchroniciteit", vallen alle filosofen af te leiden.

Dat is de kracht van Jung.

(Vind ik)

Muziek is zonder gedachten.
Pure oorsprong, naaktgelegd.

[arkhétupos]

(Ook al valt er voor de buitenstaander niets in te vinden.)

Oor zoekt oor?

[arkhétupos]

Met welke Kant verenig jij jou(w)zelf eigenlijk Leon?

[arkhétupos]

De ambivalente Kant.


HM

Dat dacht ik ook al.

[Verwijderde gebruiker]

Uit "Synchroniciteit", vallen alle filosofen af te leiden.

Dat is de kracht van Jung.

(Vind ik)

Muziek is zonder gedachten.
Pure oorsprong, naaktgelegd.

Fluide eenheid?

[Verwijderde gebruiker]

Met welke Kant verenig jij jou(w)zelf eigenlijk Leon?

Filosofie dient om te ontdekken hoe perfect het leven en de wereld is, maar het leven en de wereld kunnen in veel opzichten niet voor perfect doorgaan.

Daarom zal ‘de filosoof’ altijd op gespannen voet staan met niet-filosofen, die geen boodschap hebben aan uitleg die op iets perfects wijst.

Wijsheid in deze is voor ‘filosofen’ hun ‘overtuiging’ vooral voor zich te houden, en in eenzame isolatie te ervaren. Iets wat Kant en anderen niet gedaan hebben, en wat ze aangerekend kan worden.

[Verwijderde gebruiker]

De ambivalente Kant.


HM

Dat dacht ik ook al.

Bij de eerste orde hoor ik niet.

[arkhétupos]

Imperfectie dient altijd verborgen te blijven?