Ontologische vrijheid

[Leon]

ontologische vrijheid komt bij Sartre voor en ik meen dat hiermee de vrijheid bedoeld wordt die beschikbaar is ongeacht de situatie.

Je moeder is jarig, je bent vrij om de verjaardag te negeren

zo gedefinieerd als 'zijnde' ( ontologisch) kan je die vrijheid niet ontkennen, maar wat moeten we ermee in de praktijk?

Is het een schijnprobleem?

Kan je een ontologisch rechter op gelijke wijze introduceren die bij elke beslissing een gepaste straf (karma) verzint?

Of een ontologische verzekeraar, of zoiets?

Of heeft Sartre wel een punt? je moet je verhouden tot die vrijheid?

Of kunnen we zeggen: Il'y a seulement la situation. Er is alleen de situatie

[memeticae]

Ik heb ontologie eens opgezocht in mijn etymologisch woordenboek.
Het stamt uit 1824, dus nog voor Sartre, en betekent zoveel als "zijnsleer".

Nu ja, als je wilt filosoferen in een doorrookte kamer, telkens nieuwe begrippen verzinnend, waarmee je je medefilosofen tot denken tracht te brengen ... dan is ontologie een perfect begrip.

"Zijn" en "Leer".
Ofwel de kunde zichzelf te kennen.

"Ontologische vrijheid", lijkt mij dan eerder het ontsnappen aan die zelfkennis.

cf.
Er is een situatie, ik weet hoe mij te gedragen, maar ik doe het lekker niet?
vs
Er is een situatie, ik weet mij te gedragen, dankzij mijn zelfkennis.

Wie is gebaat in welke situatie?

Ik ben van mening dat het laatste de beste methode is.
Trump, Putin en Musk, zijn het (blijkbaar) niet met mij eens.

En de mensen die achter hen aanlopen ook niet.

Die zijn "ontologisch" zwak, hebben een ander nodig voor hun "zelfbewustzijn".

Juist dat, dat zelfbewustzijn, ontbreekt (helaas) bijna altijd bij ontologen.

[Leon]

Vrij vertaald is ontologische vrijheid de vrijheid di er altijd is, maar goed er is wel meer “altijd”.

Je verhouden tot denkbeeldige zaken heeft niet veel zin.

[memeticae]

Vrij vertaald is ontologische vrijheid de vrijheid di er altijd is, maar goed er is wel meer “altijd”.

Je verhouden tot denkbeeldige zaken heeft niet veel zin.

HM!

Tracht dat dhr. Ris maar eens aan zijn verstand te peuteren.

[memeticae]

Vrij vertaald is ontologische vrijheid de vrijheid di er altijd is, maar goed er is wel meer “altijd”.

Je verhouden tot denkbeeldige zaken heeft niet veel zin.

HM!

Tracht dat dhr. Ris maar eens aan zijn verstand te peuteren.

PS

Tussen de regels door lees ik ook dat God waardeloos is (geworden) voor jou, klopt dat?

[Leon]

Vrij vertaald is ontologische vrijheid de vrijheid di er altijd is, maar goed er is wel meer “altijd”.

Je verhouden tot denkbeeldige zaken heeft niet veel zin.

HM!

Tracht dat dhr. Ris maar eens aan zijn verstand te peuteren.

PS

Tussen de regels door lees ik ook dat God waardeloos is (geworden) voor jou, klopt dat?

Is dit een Christelijk forum, dat we het over God gaan hebben?

Er bestaat nog steeds een superieure samenlevingsvorm, maar daar gaat het wel of niet hebben van vrijheid niet over. Het wel of niet hebben van vrijheid is een kwestie die gaat over wat een situatie precies is. Geestelijk/lichamelijk. Denk ik nu, morgen weer anders.

[Leon]

Nou echt duidelijk was ik niet. Het wel of niet hebben van zoiets als ontologische vrijheid in een gegeven situatie, is misschien vergelijkbaar met het met of zonder God zijn in het dagelijkse leven. Het geeft “diepte” aan de beleving, maar is verder alleen geestelijk.

Alleen geestelijk…

De provocatie “God is alleen geestelijk” of de overweging “vrijheid is alleen geestelijk” hebben wel wat met elkaar te maken. Geestelijkheid kan meer lichamelijke implicaties hebben dan je lief is.

[memeticae]

De geestigheid van Pascal meende: "Geloof maar in wat anderen zeggen, dan kan het nooit tegenvallen."
Ik deel die mening half: ze is niet onto-logisch, maar wel ontologisch.

Overigens sprak hij wel over wat er aan het einde van het leven gebeuren gaat.
Een toestand die niemand kent, en ook nooit zal meemaken.

Religie is immers het geloof in wat er gebeuren gaat: "Na de Dood".
Hét entomologische conundrum, pur sang.

[Leon]

Entomoloog - insectenkundige
Conundrum - raadsel
Het wordt er niet duidelijker op.

Wat ik nog kan toevoegen; Een geestelijk leven zou non-dualistisch moeten zijn, dus kent ook de dood niet. Maar misschien dat dan ook vrijheid tegenover gevangenschap geen betekenis meer heeft. Dus dat dan ontologische vrijheid geen echte toevoeging meer is. Geestelijk.

[Koert]

Je moeder is jarig, je hebt eigenlijk geen zin om te gaan, maar je weet dat het verwacht wordt. Je bent vrij om te kiezen, maar houd jezelf niet voor de gek. Het 'ik' is bij Sartre niets; het is een gerichtheid op iets dat zich verbeeld iets te zijn. Maar de inhoud van het 'ik' zelf is altijd leeg. Je existeert maar ontbeert essentie. Je bent dus geen goede zoon/dochter, je bent dus niet gemakzuchtig, je doet gemakzuchtig of je pleziert je moeder. Je kiest voor gemakzucht of voor het plezieren. Je bent vrij om voor alles te kiezen, elk moment weer opnieuw, ook wanneer je moeder's verjaardag zich opnieuw aandient kan je anders kiezen dan de vorige verjaardagen; verschuil je niet achter pretenties of een authentiek zelf; 'ik ga niet want ik houd niet van verjaardagen'. Dat verschuilen is een leugen, een leugen die altijd doorzien wordt en meestal verdrukt wordt.
Dit leugentje, of narratief is bij Sartre een essentieel, doch contingente en lege keuze welke het bestaan draaglijk maakt. Die keuze voor hoe je jezelf wenst te fingeren, te vormen, te zien, te zijn is de oorspronkelijke keuze; dat is hoe je jezelf 'ontologisch fundeert'. Maar kan dus ook altijd veranderen.

Ontologie is een funderend denken, maar een denken dat ook altijd de ideologie van de proponent verraad. Het is een epistèmé, een orde die wordt aangebracht. Heidegger spreekt dan ook van een onto-theo-logie: er is altijd een hoogste zijnde is waarin al het andere gegrond is, in het klassieke metafysische denken. Nietzsche, net als Heidegger, verwerpt dit, zegt dat al die hogere zijnde niet bestaan, maar dat het allemaal natuur is. Heidegger zegt echter dat de natuur God vervangen heeft bij Nietzsche als hoogste.

[Leon]

ook wanneer je moeder's verjaardag zich opnieuw aandient kan je anders kiezen dan de vorige verjaardagen; verschuil je niet achter pretenties of een authentiek zelf; 'ik ga niet want ik houd niet van verjaardagen'. Dat verschuilen is een leugen, een leugen die altijd doorzien wordt en meestal verdrukt wordt.

Dat “kan” is de ontologische vrijheid, de “situatie” is een bepaalde zelf, maar dit is een leugen zeg je.

Misschien moeten we “situatie” los zien van een zelf, als onbepaald, en pogingen die gedaan worden om de situatie te bepalen. Maar dan ga je dus uit van een situatie die niet is…

Ontologie is een funderend denken, maar een denken dat ook altijd de ideologie van de proponent verraad. Het is een epistèmé, een orde die wordt aangebracht. Heidegger spreekt dan ook van een onto-theo-logie: er is altijd een hoogste zijnde is waarin al het andere gegrond is, in het klassieke metafysische denken. Nietzsche, net als Heidegger, verwerpt dit, zegt dat al die hogere zijnde niet bestaan, maar dat het allemaal natuur is. Heidegger zegt echter dat de natuur God vervangen heeft bij Nietzsche als hoogste.

Ja, ontologie is als zeggen dat situaties zijn. Als we dan uitgaan van vrijheid waarmee de situatie onbepaald is, maar je die in vrijheid bepaalt, hebben we een heel andere situatie.

[memeticae]

Vergeet niet de eigenschap die Homo Sapiens eigen schijnt: "Toekomst voorspellen"
Anders gezegd: het kunnen anticiperen op langere termijn.

Niet op een verjaardag verschijnen, en het volgende jaar ook niet, is omgeven met andere problemen:

• Was ik wel uitgenodigd?
• Was de uitnodiging niet nodig, want verwacht?
• Welke excuses draag ik aan mij het volgende jaar wel te vertonen?

&c.

Dat is tevens 1 van de grootste problemen waar de moderne mens mee te maken heeft: de onzekerheid van de consequenties van handelen.

Zelfs indien men "ontologisch" zeker is, kan er nochtans twijfel bestaan over de acties die men ondernemen kan, omdat er geen zekerheid bestaat over de uitwerkingen ervan.

Daarom beperken de meesten zich tot kortzichtige beslissingen, omdat daarvan binnen beperkte termijn de verwachte resultaten zichtbaar worden.

Zoals vermoed.

Een werkelijk langjarig overzicht, zeg 10 generaties vooruit, komt niet op in het brein van de mens die zichzelf ontologisch vrij noemt. Zelfbeschikking is immers het hoogste goed.

"Na mij de zondvloed": denken zij wellicht, en kunnen derhalve ook geen consideratie voor een ander opbrengen.

Niet dat dat zo vreemd is, want elk mens herbergt natuurlijk die eigenschap, de altruïsten worden door Darwin haast vanzelf uit de genenpoel gehaald.


Wat wel bevreemdend werkt is dat men daarover nadenken kan, en zich zelfs schuldig voelen erover.

Gelukkig bestaat er dan het Katholieke Geloof (of het Islamitische) waardoor alle ontologische werkelijkheid opeens aan BB kan worden toevertrouwd.

[Leon]

Wat een situatie!

[Leon]

Ik reageer op “situaties” maar die bestaan misschien niet….toch zie ik hier wel een situatie, jij niet?

[memeticae]

Ik geloof niet in BB, maar velen om mij heen wel.
Wel neem ik waar dat ik bespioneerd wordt, maar met welk doel is mij onklaar.
Dat is de situatie.

[Leon]

Ik geloof niet in BB, maar velen om mij heen wel.
Wel neem ik waar dat ik bespioneerd wordt, maar met welk doel is mij onklaar.
Dat is de situatie.

Ok je hebt dus ook de “inwoner van een dierentuin”-ervaring.

[memeticae]

Ik geloof niet in BB, maar velen om mij heen wel.
Wel neem ik waar dat ik bespioneerd wordt, maar met welk doel is mij onklaar.
Dat is de situatie.

Ok je hebt dus ook de “inwoner van een dierentuin”-ervaring.

Ja en Nee.

Ik heb soms de indruk mij in een dierentuin te bevinden waar geen hekken zijn maar wel oppassers.
Meestal is dat als ik boodschappen aan het doen ben.

De oppasser ben ik dan zelf, en pleeg mijn eigen normen en waarden te projecteren op de mensen om mij heen.

Waar ik een hekel aan heb gekregen, juist door de mensen om mij heen:
- Men parkeert de winkelwagen altijd zó, dat niemand er meer langs kan.
- Indien men een bekende tegenkomt, is de gedachte blijkbaar zo, dat men alle wegen bezetten moet.
- Het is hip om elkaar bij de toegangsdeuren bij te praten, en zo de toegang voor anderen te blokkeren.

Een verontschuldigend, maar ongemeend: "Oh sorry!" Krijg je dan.

Het zou eenvoudiger zijn als ik inderdaad van picnic of AH-thuis gebruik maakte, maar dan kom ik nooit de deur meer uit.

En mis het mij ergeren aan de mensen om mij heen.

Ik bedoel: als je je mandje terugplaatst, hoe moeilijk is het dan om de handvatten neer te leggen, zodat een ander dat niet hoeft te doen?

Of gewoon door te lopen, als de band al leeg is, zodat ik mijn spullen ook neer kan leggen?

Ik zeg er expres niets (meer) van, want als ik het doe krijg ik een ongemeend: "Oh sorry!", waar vervolgens niets mee gedaan wordt.

Ik vind het vreselijk dat al die ontologische vrijheid enkel dient om narcisme te promoten.

Sommige mensen bij de kassa hebben hun "oortjes" zelfs zo hard aanstaan dat ze niet eens meer iets van de wereld om zich heen meemaken: Bliep zegt de telefoon: "Betaling akkoord".

En weg zijn ze weer, in hun eigen bubbel.

::

Het enge is: de figuur stapt vervolgens in een automobiel, zet keiharde "boink-boink" muziek op, en meent (waarschijnlijk) dat hun wereld ook die van ons is, door verder alle verkeersregels te veronachtzamen.

Het valt mij op dat de mensen die dergelijk gedrag vertonen, altijd van die gebroken wattenstaafjes in hun oren hebben.

Waardoor ik mij afvraag, waar (ontologisch gezien) hun vrijheid ontstond?

[memeticae]

Waardoor ik mij afvraag, waar (ontologisch gezien) hun vrijheid ontstond?

Ze hebben die dingen niet zelf uitgevonden immers, maar maken er wel gretig gebruik van.

Waarom, en met welke reden is het nodig om je in het sociale verkeer asociaal te gedragen?

Wordt het soms als "stoer" ervaren?

Ofzo?

[memeticae]

Het zal wel modern/blits zijn.

[memeticae]

You don't have to be mine
Don't wanna lose you
And get hurt again

And get hurt again

Vrij vertaald: "Ontologische vrijheid biedt een Pyrrusoverwinning door Sisyfusarbeid."

Nochtans is ontologische vrijheid het beste alternatief voor ongeacht welke andere vorm van vrijheid -en arbeid- die niet gebonden is aan de modus ponens van vrije keuze.
("Omdat ik vrije keuze heb, ben ik ook vrij te kiezen": is een absolute onwaarheid, er valt immers enkel te kiezen uit een beperkt aantal keuzemogelijkheden.)