Filosofieforum.nl

Uit het boek van Martin Cohen

DILEMMA 1 De reddingsboot

Het oorlogsschip Northern Spirit is getorpedeerd in de machinekamer en begint snel te zinken. 'Schip verlaten' roept kapitein Keihart. Maar er zijn maar een paar geschikte reddingsboten. Één boot, hopeloos overladen, slaagt erin van het zinkende schip weg te varen, met Keihart aan boord. Het koude, grauwe water van de Atlantische Oceaan rond de boot weergalmt van schreeuwende, vertwijfelde stemmen, smekend om te worden gered.

Maar moeten er, in het pijnlijke besef dat de kleine boot kan kapseizen en daardoor de levens van de mensen aan boord in gevaar komen, nog meer scheepslui worden opgepikt en gered?

is er een ander antwoord mogelijk dan zowel ja als nee? Gewoonlijk zullen de antwoorden voorwaardelijk worden, maar dat is willekeurig.

ik vind het wel een mooi Zen antwoord: zowel ja als nee.

dan weer wel, dan weer niet. Uiteindelijk doet het er niet toe want ze doen het gewoon, je houdt niemand tegen om zichzelf te proberen te redden als die in het water ligt. Dat er dan gevechten uitbreken is ook logisch want je houdt niemand tegen die probeert te voorkomen dat de boot kapseist en dus op die manier zichzelf probeert te redden.

Er zullen wel mensen zijn die liever zichzelf in gevaar brengen dat de ander te laten sterven, maar dat is in de praktijk nooit iedereen. Het zou wel goed zijn als iedereen zo was, maar dan heb je nog een dilemma. Dan willen mensen niet gered worden. Ze weigeren aan de reling te gaan hangen en de boot weigert weg te varen totdat ze aan de reling gaan hangen.

De bespreking van Martin Cohen komt nog na het tweede dilemma.

Vol verwachting klopt mijn hart...

Van mij ook, want ik heb het zelf ook nog niet gelezen.

Ik heb 'ik weet het niet' gestemd.
Als ze op de reddingsboot ook zo stemmen kunnen ze ja en nee omzeilen.

Moet ik ja of nee stemmen dan ja, want het absurde van de situatie lijkt mij vereisen voor het goede en niet het rationele te kiezen ..
Ik zou niet willen dat de andere meevarenden hun angst of egoisme voor rationaliteit zouden aanzien. Maar dat is in het hypothetische geval dat ik zelf zo niet reageer.

Hoe ik zou reageren weet ik niet. Dus dit is meer een 'zou-moetje'.

Nou ja, een zou-moetje. Denk je eens in dat je in die boot zit. Je vaart weg of niet! Of zie ik dat verkeerd?

Het 'zou-moetje' slaat op mijzelf als verontsschuldiging. Juist omdat ik het dilemma wel snap, maar er niet in zit.
Wat mij betreft slaat moreel (of niet moreel) handelen altijd op een volstrekt unieke situatie en persoon, waarbij geen moreel voorschrijven of moreel oordelen past.

Wat mij betreft slaat moreel (of niet moreel) handelen altijd op een volstrekt unieke situatie en persoon, waarbij geen moreel voorschrijven of moreel oordelen past.

Wat dat betreft ben ik ook wel benieuwd naar de bespreking van Cohen.

ik weet niet of er een rationele uitweg is.

@Solomon
De bespreking van Cohen?

@Neus
Weet je niet of er een rationele uitweg is of vind je dat die er niet is?
Rationeel kan bijvoorbeeld zijn nadenken binnen het kader van de schrift of iets anders waar je je aan gewijd hebt.
Of de rationaliteit van Kant's categorische imperatief die op de praktische rede gebaseerd zou zijn.
Ik vrees dat zonder handzame regels die je absoluut vindt gelden er in deze situatie een groot gebrek aan tijd is.
(Ik moet denken aan een parodistische sketch over een voetbalwedstrijd van filosofen, begeleidt door het commentaar van een echte Engelse reporter ..)

yopi schreef: @Neus
Weet je niet of er een rationele uitweg is of vind je dat die er niet is?

Mijn rationaliteit komt er op neer dat regels consequent doorvoeren nooit goed is (altijd niet liegen). Maar daar kun je geen regels op baseren natuurlijk.