Filosofieforum.nl

De Amerikaanse schrijfster Barbara Tuchman schreef een boek dat in Nederland werd uitgegeven onder de titel " De waanzinnige veertiende eeuw " een eeuw waarin " van alles " gebeurde en geschreven is vanuit de belevingswereld van een Frans edelman, le sire de Coucy.
De twintigste eeuw is voor Europa zo'n waanzinnige eeuw geworden, een eeuw waarin meer gebeurde dan in alle eeuwen ervoor. De grote kentering startte eigenlijk al een halve eeuw eerder toen dank zij de uitvinding van de stoommachine de industriële revolutie in Engeland op gang kwam. Direct bij het ingaan van de 20ste eeuw werd een serie spectaculaire uitvindingen gedaan die mede door toedoen van WO I & II direct gebruikt werden. Al snel veranderde Westerse de wereld, zowel technisch als ethisch, weinig is bij het oude gebleven zoals uit enkele voorbeelden hieronder blijkt.

1. Einde van de tweeduizend jaar durende Europese oorlogen. .
2. Het socialistische experiment ( 1917 - 1989 ), forerunner van maatschappelijke herbezinning
3. (Her)ontdekking en ontwikkeling van energie en energiebronnen.
4. Opkomst van het digitale tijdperk met formidabele maatschappelijke impact.
5 Stichting van een pan Europese confederatie
6. Emancipatie van minderheden, begin van een multiculturele samenleving.
7. Exponentiele ontplooiing van gemotoriseerd grondverkeer, start van de lucht- en ruimtevaart
8. Opkomst van het verschijnsel mondialisatie, Volkerenbond, VN, universele mensenrechten
9. Massale ontkerkelijking

De oudsten onder ons kunnen nog vertellen hoe zij voor het eerst een automobiel door de straat hebben zien rijden, dat zij op de lagere school hebben leren schrijven met griffel en lei, dat de huiskamer verlicht ging worden door een elektrische lamp en dat rijke mensen in de buurt een telefoon aanschaften. Er zijn onder ons midden mensen uit die tijd die nu achter de laptop zitten en met een smartfoon bellen en dat is binnen één mensenleven gebeurd. Niet alleen op technisch gebied is de wereld radikaal veranderd ook cultureel en maatschappelijk. De positie van de vrouw is sterk verbeterd en is nu juridisch gelijkgesteld aan de man ( stemrecht, handelsbekwaamheid) De sociale wetgeving en tolerantie is sterk vergroot, een stortvloed van wetten op letterlijk alle gebieden van onze samenleving is in de afgelopen eeuw tot stand gekomen..
Wat mogen wij verwachten van de 21ste eeuw, verhoogde versnelling ? We moeten ons dan eerst de vraag stellen met welk type mens we nu in Europa te maken hebben. Toen de naoorlogse generatie tot wasdom kwam na de jaren zeventig kwamen grote mentaliteitsverschillen met de vooroorlogse generatie langzaam te voorschijn. Toen WO I begon werden de Britse recruteringsbureaus bijna letterlijk bestormd door vrijwilligers die mee wilden doen. Ook bij het begin van WO II was er veel animo onder alle oorlogvoerende naties voor een harde confrontatie. Vredesbewegingen speelden geen rol van betekenis, die mentaliteit was nog niet eens in aantocht. De oprichting van de EU kan gezien worden als een evolutionaire ontwikkeling, het onderlinge gekrakeel en het steeds voorkomen van een bijna-scheuring horen bij het geboorteproces, het is zelfs denkbaar dat Europa op een gegeven moment weer opnieuw moet beginnen, de Lage Landen zullen daarbij zeker een grote rol spelen. De Westerse samenleving wordt assertiever, intellectueler, rationeler dus minder emotioneel, dus gevoelsarmer, tegelijkertijd wordt het beredeneerde verantwoordelijkheidsgevoel voor de aarde en haar bewoners , groter. De sociale bewogenheid jegens elkaar zwakt af, in plaats daarvan komen bestuurlijke regelingen die vooral de zelfredzaamheid van het individu zullen bevorderen. Europa gaat vooral werken aan zichzelf maar zou een goede brug kunnen vormen naar andere culturen en daardoor een voorbeeldfunctie kunnen gaan uitoefenen. Was de afgelopen eeuw uiterst spectaculair, signalen uit de samenleving duiden er op dat de 21ste eeuw nog heel wat meer in petto heeft. Het zou interessant zijn te vernemen wat de lezers van dit artikel van de 21ste eeuw verwachten.

We komen steeds verder te staan van het idee dat dingen vaststaan, zelfs natuurwetten moeten er zo hier en daar aan geloven. De chaos zal steeds groter worden.
Als we al niet meer op natuurwetten aan kunnen wat is dan de mens als product van de geschiedenis. Wat zegt me dat dan nog, drager te zijn van nieuwe historische mogelijkheden als we een doelloos nummertje in een roulettespel zijn.

We hebben gewoon niet voldoende gegevens om uit de chaos te komen. Wat is dat voor een ding, dat product van de geschiedenis? Essentieel vragen waar we geen antwoord op weten en de statistieken, rekenmachines, computers, ratelen maar door, waardoor we almaar meer in de chaos belanden.

Daarnaast zijn er altijd wel onbeduidende gebeurtenissen die de loop van de geschiedenis drastisch veranderen. Hoe moeten we die onbenulligheden dan interpreteren om enigszins zin te geven aan de loop van de geschiedenis.

Ok, ik ben geen zwartkijker en voor geschiedenis had ik een her maar als we niet eerst de essentiële vragen oplossen over wat leven is, evolutie, zin etc. kunnen we de vraag naar verbanden beter opschorten omdat we zonder geen reeel beeld hebben van de gebeurtenissen in samenhang met de werkelijkheid en hun nieuwe mogelijkheden in de geschiedenis.

We komen steeds verder te staan van het idee dat dingen vaststaan, zelfs natuurwetten moeten er zo hier en daar aan geloven. De chaos zal steeds groter worden.
Als we al niet meer op natuurwetten aan kunnen wat is dan de mens als product van de geschiedenis. Wat zegt me dat dan nog, drager te zijn van nieuwe historische mogelijkheden als we een doelloos nummertje in een roulettespel zijn.

We hebben gewoon niet voldoende gegevens om uit de chaos te komen. Wat is dat voor een ding, dat product van de geschiedenis? Essentieel vragen waar we geen antwoord op weten en de statistieken, rekenmachines, computers, ratelen maar door, waardoor we almaar meer in de chaos belanden.

Daarnaast zijn er altijd wel onbeduidende gebeurtenissen die de loop van de geschiedenis drastisch veranderen. Hoe moeten we die onbenulligheden dan interpreteren om enigszins zin te geven aan de loop van de geschiedenis.

Ok, ik ben geen zwartkijker en voor geschiedenis had ik een her maar als we niet eerst de essentiële vragen oplossen over wat leven is, evolutie, zin etc. kunnen we de vraag naar verbanden beter opschorten omdat we zonder geen reeel beeld hebben van de gebeurtenissen in samenhang met de werkelijkheid en hun nieuwe mogelijkheden in de geschiedenis.

Blin schreef:We komen steeds verder te staan van het idee dat dingen vaststaan, zelfs natuurwetten moeten er zo hier en daar aan geloven.

Hoi Blin.

Behalve de bovenstaande geciteerde zin, vond ik de rest van je verhaal heerlijk. (Heb je misschien ook nog weer een mooi gedichtje in petto? Alsjeblieft?)

"Natuurwetten", is dat niet nogal ... pedant?
Of maak je expres de denkfout?

De mens stelt wetten aan de natuur.
Natuur zegt eenvoudigweg: "Je hebt er nog geen snars van begrepen: hier heb je nog wat chaos."
Dat een wet die gold als "natuurwet", geen Natuurwet bleek: geeft eerder inzicht in de persoon die ze opstelde -en de personen die erin meegaan- dan in de Natuur (of de Mensheid) sec.

Ondanks het missen van samenhang tussen mens en Natuur, is dat toch een reëel beeld van de samenhang van Mens en Natuur.

Denk ik.

Wellicht valt zelfs af te leiden hoe Mens en Natuur zich verhouden ten opzichte van elkander.

Nu is het makkelijk te denken dat er maar 1 Natuur is die voor X mensen geldt. Maar net zo goed geldt dat er Y Naturen zijn die voor 1 Mens gelden.

N mensen [operator] Z Naturen [operator] C (Werkelijkheden + i*Waarheden.)

En daar heb je het complexe gelazer alweer.

Ik zag laatst een leuk experiment:
Pak een lege kop met een oor, en een theelepeltje.
Zet het oor op 12 uur, en tik tegen de kop op 12, 3, 6 en 9 uur.
Zelfde geluid?
Tik nu eens op half 2, half 5, half 8 en half 11.
Verklaar met Natuurwetten.

Nu zit je in het donker en voert hetzelfde experiment uit.
Weet je dan hoe laat het is? (M.a.w. Kun je dan de richting van het oor aangeven?)

Welke Natuurwet kan je daarbij helpen?

(Het is een retorische vraag, Natuurlijk, zolang je de buitenkant van de kop niet kent, weet je niet waar het oor zich bevind, 4 antwoorden mogelijk, voor hetzelfde fenomeen en maar 1 is waar.)

Dat geeft toch wel iets te denken over zogenaamde: "natuurwetten".

Nu ja, dat wilde ik graag even vermelden.

Groetjes,
memeticae.

Wel een beetje muggenzifterij Memeticae, of begrijp je het misschien beter als ik het voor je op rijm zet in een schema?

Zo is alles niet alles en niets is niet niets. Ik schaar je antwoord onder bètababbels, alhoewel ik niet uitsluit dat ze uit dezelfde levensader komen.

Het zou ironisch of relativerend bedoeld kunnen zijn maar ik laat jouw denken verder aan jou over.
Bij een interland zijn er 10 miljoen trainers en toch is er maar 1 van Gaal (als we meedoen, uiteraard), in die val wil ik niet springen.

Om nog even terug te komen op de natuurwetten, de wetenschap is beland in een fase van eerst geloven dan zien. En dan bedoel ik uiteraard niet: ‘en het geschiedde in die dagen dat Jomanda sprak ‘ maar we willen blote feiten of strakke berekneningen. Dat van Newton was leuk voor de time being maar het is natuurlijk geen hedendaagse wetenschap, wat dat betreft zijn de natuurwetenschappen behoorlijk onderhevig aan marktwerking.

Wel een beetje muggenzifterij Memeticae, of begrijp je het misschien beter als ik het voor je op rijm zet in een schema?

Zo is alles niet alles en niets is niet niets. Ik schaar je antwoord onder bètababbels, alhoewel ik niet uitsluit dat ze uit dezelfde levensader komen.

Het zou ironisch of relativerend bedoeld kunnen zijn maar ik laat jouw denken verder aan jou over.
Bij een interland zijn er 10 miljoen trainers en toch is er maar 1 van Gaal (als we meedoen, uiteraard), in die val wil ik niet springen.

Om nog even terug te komen op de natuurwetten, de wetenschap is beland in een fase van eerst geloven dan zien. En dan bedoel ik uiteraard niet: ‘en het geschiedde in die dagen dat Jomanda sprak ‘ maar we willen blote feiten of strakke berekneningen. Dat van Newton was leuk voor de time being maar het is natuurlijk geen hedendaagse wetenschap, wat dat betreft zijn de natuurwetenschappen behoorlijk onderhevig aan marktwerking.

Blin schreef:Wel een beetje muggenzifterij Memeticae, of begrijp je het misschien beter als ik het voor je op rijm zet in een schema?

Muggenzifterij? Die opmerking begrijp ik niet.
(Daarnaast was mijn opmerking over een nieuw gedicht zijdelings bedoeld. Jij kunt het goed, gedichtjes maken -vind ik- en ik geniet van jouw dichtsels. Ik probeerde enkel weer een nieuw gedicht uit je koker te lokken. Sorry als mijn eerdere opmerkingen anders mochten doen schijnen.)

Zo is alles niet alles en niets is niet niets. Ik schaar je antwoord onder bètababbels, alhoewel ik niet uitsluit dat ze uit dezelfde levensader komen.

Dat begrijp ik, zo benaderen bètamensen alfababbels ook.
Vanwaar dat gedwongen schisma?
Lees jij in mijn bètagebabbel het alfagemier niet?
Nee? HM. Dan moet ik waarschijnlijk nog beter mijn best doen om de overeenkomst tussen alfa- en bètagebabbel te laten blijken.

Het zou ironisch of relativerend bedoeld kunnen zijn maar ik laat jouw denken verder aan jou over.
Bij een interland zijn er 10 miljoen trainers en toch is er maar 1 van Gaal (als we meedoen, uiteraard), in die val wil ik niet springen.

Wat bedoel je hiermee? Een soort van "beste stuurlui staan aan wal"-idee?
Terwijl de beste stuurman toch diegene is die goed zeemanschap aan de dag legt ook al kost het averij aan het eigen schip en gaat hij tegen de wensen van de kapitein in, zodat averij-grosse uit de weg gegaan kan worden en hij door zijn actie toch -tig mensenlevens redt?

"De beste kapiteins staan aan wal", denk ik wel eens.

Om nog even terug te komen op de natuurwetten, de wetenschap is beland in een fase van eerst geloven dan zien. En dan bedoel ik uiteraard niet: ‘en het geschiedde in die dagen dat Jomanda sprak ‘ maar we willen blote feiten of strakke berekneningen. Dat van Newton was leuk voor de time being maar het is natuurlijk geen hedendaagse wetenschap, wat dat betreft zijn de natuurwetenschappen behoorlijk onderhevig aan marktwerking.

Ken jij John Tyndall?
Hij was een voorvechter van iets dat heet "Blue Sky"-science.
Oftewel, eerst experimenteren, daarna pas deduceren.

Tegenwoordig gaat het inderdaad andersom.
De rijke adel is dood, en de gastjes met geld gaat het alleen maar om meer geld.

Nee, echte wetenschap wordt allang niet meer bedreven. Dat ben ik met je eens.

Helaas.

Wetenschap schijnt tegenwoordig nut te moeten hebben.
Maar geef toe, heb jij zin om iemand te betalen voor bezigheden die nutteloos kunnen blijken te zijn?

Ik wel overigens.

Daarom vind ik het niet zo erg om belasting te betalen, in de wetenschap/gedachte dat in ieder geval een paar promille nog steeds daarheen gaat.