Betamelijkheid

Ooit gedaan? Gewoon beginnen met schrijven wat je nu denkt en je mee laten voeren op de golven van je gedachten en maar zien waar dat toeleidt. Neem de test en begin gewoon te schrijven...
Gesloten
Leon

Betamelijkheid

Bericht door Leon » 27 mar 2016, 18:14

Betamelijkheid

Kunnen de mensen betamelijk blijven oog in oog met de ondergang. Een film die daar een antwoord op lijkt te geven is “These final hours”. Sommigen wel, sommigen niet.

Als duidelijk is dat sommigen dat niet kunnen, is het dan betamelijk om de betamelijkheid als menselijke plicht te zien? We stellen een rechtsstaat in waarin de rechten en plichten zijn vastgesteld, en de plicht neerkomt op betamelijkheid. De rechtsorde kan mensen beboeten, opsluiten of zelf ter dood veroordelen, als zij de betamelijkheid schenden, en blijkbaar zijn er geen rechten ontleent aan het feit dat sommigen onmachtig zijn om betamelijk te zijn.

Het is logisch dat een dergelijke rechtsstaat bestaat. Mensen die betamelijk zijn hebben het recht beschermd te worden tegen mensen die onbetamelijk zijn. Het is betamelijk om mensen te beboeten, of op te sluiten voor een bepaalde periode, of ze te behandelen vanwege de kans dat verdere onbetamelijkheid niet onvermijdelijk is. Een doodstraf lijkt me altijd onbetamelijk, tenzij de onbetamelijke er om vraagt, en dan nog zou de onbetamelijkheid van de gevangene onwaar kunnen zijn en zou je zo een onschuldige kunnen doden.

Uitgaande van de onmacht van sommigen om betamelijk te zijn, en de logische redenen die hier ook voor kunnen zijn (niet alleen biologische variatie) vraag ik mij af of er niet nog een andere manier is om de betamelijken te beschermen tegen de onbetamelijken. Wat maakt iemand nu werkelijk betamelijk en onbetamelijk? Moeten ook onbetamelijken beschermd worden tegen onbetamelijken, dan zijn gevangenissen weer niet zo’n goed idee. Zeker ook gezien het feit dat ook wel eens onschuldigen in de gevangenis belanden.

Als je een heel enge definitie van betamelijkheid hanteert, zoals conformisme, is iedereen met ook maar de minste vorm van kritiek onbetamelijk. Als je een heel brede definitie van betamelijkheid hanteert, zoals determinisme, is niemand werkelijk onbetamelijk.

Wat is dan een betamelijke definitie van betamelijkheid? En welk rechtssysteem past daarbij? Ik vind het niet betamelijk daar een antwoord op te geven.

Gebruikersavatar
Bertus
Posts in topic: 1
Berichten: 306
Lid geworden op: 11 okt 2015, 13:34
Contacteer:

Bericht door Bertus » 27 mar 2016, 21:24

Betamelijk....... voor mij een onbekend woord...

ff googelen:
betamelijk


betamelijk bijv.naamw.Uitspraak: [bə'tamələk] zoals het hoort Voorbeelden: `Hoe moet je betamelijk zoenen: twee of drie keer?`, `Wie bepaalt wat betamelijk is?`, `ervoor zorgen dat iets betamelijk blijft`Antoniem: onbetamelijk Synoniemen: ...
Gevonden op http://www.woorden.org/woord/betamelijk
Betamelijk


voegzaam, gepast, passend
Gevonden op http://www.encyclo.nl/aangedragen.php
betamelijk


gepast
Jaar van herkomst: 1296 (CG I4, 2279 )
Gevonden op http://www.dbnl.org/tekst/sijs002chro01_01/colofon.php
Betamelijk


Let op: Spelling (deels) uit 1864: [bijvoegelijk naamwoord] en [bijwoord] (-er, -st), voegzaam, gepast, passend.~HEID, v. [geen meervoud] *...TAMEN, [onpersoonlijk werkwoord] [gelijkvloeiend] (het betaamde, heeft betaamd), voegen, passen. *...TASTEN, [bedrijvend werkwoord] [gelijkvloeiend] (ik betastte, heb betast), bevoelen.
Gevonden op http://www.dbnl.org/tekst/cali003nieu01 ... 1_0005.htm
betamelijk


oorbaar, voegzaam, behoorlijk, eerbaar, fatsoenlijk, gepast, geschikt, net, passend, welvoeglijk
Gevonden op http://www.woorden-boek.nl/woord/betamelijk
betamelijk


•fatsoenlijk.
Gevonden op http://nl.wiktionary.org/wiki/betamelijk
BETAMELIJK


1) Billijk 2) Behoorlijk 3) Decent 4) Eerlijk 5) Eerbaar 6) Fatsoen 7) Fatsoenlijk 8) Goedschiks 9) Goed 10) Gevoeglijk 11) Gepast 12) In vrij grote mate 13) Juist 14) Keurig 15) Kies 16) Naar behoren 17) Netjes 18) Oorbaar 19) Passelijk 20) Passend 21) Redelijk 22) Recht 23) Verschuldigd 24) Voeglijk 25) Voegzaam 26) Welvoeglijk 27) Welgevoeglijk ...
Gevonden op http://www.mijnwoordenboek.nl/puzzelwoo ... TAMELIJK/1
betamelijk


gepast (toon de herkomst via de etymologiebank)
Gevonden op http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/betamelijk
........ ik weet nog steeds niets, concreets, behalve dat het iets is wat voor een ieder verschillend kan zijn.

Wanneer ik de zin lees:
De rechtsorde kan mensen beboeten, opsluiten of zelf ter dood veroordelen, als zij de betamelijkheid schenden, en blijkbaar zijn er geen rechten ontleent aan het feit dat sommigen onmachtig zijn om betamelijk te zijn.
is de betamelijkheid schenden het overtreden van wetten.
Welke wetten? De jouwe, de mijne, die van Rutten, die van Wilders?
Een rechtsstaat is echt iets anders dan wat het simuleert te zijn.
Een rechtstaat ontleent wetten aan een boek, waarbij niemand een verplichting heeft zich aan die wetten te houden, met uitzondering van diegene, die het wetboek schrijven of hanteren.
Zij zijn de enigen die een plicht hebben naar deze wetten en handelen vanuit die verplichting.

Waar je als mens dan mee te maken krijgt, wanneer je een van die wetten overtreedt is niet de geschreven wet, wat als wet zou moeten gelden, maar de verplichting van iemand die de wet hanteerd om op een bepaalde manier te moeten handelen om de wet de wet te kunnen laten
zijn.


misschien wel een leuk filmpje ter verduidelijking:
https://www.facebook.com/WeAreChangeRot ... cation=ufi

Maar aangezien dit niet gaat over de betekenis van betamelijkheid, maar over wat een betekenis van een rechtsstaat, denk ik dat ik mij kan schikken in jouw antwoord en neem ik maar aan dat het betamelijk is verder geen antwoord te geven :)
Jij bent een andere ik, ik ben een andere jij.
Onze verschillen zijn niet bedoeld om een waarde aan te geven, maar om elkaar te verrijken

Leon

Bericht door Leon » 27 mar 2016, 21:35

Het "tam" uit betamelijkheid heeft etymologisch niet wat doet vermoeden een relatie met temmen, maar met timmeren.

Je conformeren aan de betamelijkheid is dus niet een getemd zijn, maar een constructief zijn, iets maken.

Ik denk dat een juiste rechtsorde de beloning is voor een constructieve houding.

Leon

Bericht door Leon » 27 mar 2016, 21:37

In die zin is misschien een traditionele rechtsorde van nature racistisch, in die zin dat het destructieve elementen onderdrukt, maar dat is een ander verhaal.

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 4
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 28 mar 2016, 16:19

zijspoor:

'Betamelijkheid' valt voor mij in de categorie 'woorden die het waard zijn om te koesteren'. En in leven te houden om de betekenis niet verloren te laten gaan door ze te gebruiken.

In het radio-programma 'taalstaat' is er een rubriek waar mensen die woorden aan kunnen melden. Jurie is Nelleke Noordervliet.
Ze krijgen een certificaat en een verplichting om het woord te gebruiken.
"Eruditie is alleen weggelegd voor loosers".
(Umberto Eco: Het Nul-Nummer)

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 4
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 28 mar 2016, 16:23

(Overigens vallen daar ook woorden onder als 'teringlijder' en 'armoe-zaaier').

Leon

Bericht door Leon » 28 mar 2016, 18:08

yopi schreef:zijspoor:

'Betamelijkheid' valt voor mij in de categorie 'woorden die het waard zijn om te koesteren'. En in leven te houden om de betekenis niet verloren te laten gaan door ze te gebruiken.

In het radio-programma 'taalstaat' is er een rubriek waar mensen die woorden aan kunnen melden. Jurie is Nelleke Noordervliet.
Ze krijgen een certificaat en een verplichting om het woord te gebruiken.
Die zin is dubbelhartig: niet verloren te laten gaan door ze te gebruiken

Gelukkig werd mij later duidelijk dat je juist die woorden moet gebruiken.

Ben ik toch nog goed bezig.

Kozijn is ook een mooi woord, komt van het koe-zien als je naar buiten keek uit de boerderij. (Geloof het maar niet)

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 4
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 29 mar 2016, 16:30

Ehh ..

'Hoffelijkheid'.

Spleen.
Eerbied.
Zelfs: Bewondering.

Enzovoort.

Leon

Bericht door Leon » 29 mar 2016, 18:11

Het initiatief is mooi.

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 4
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 30 mar 2016, 16:34

Oh ja ...: Edelheid.

Blin
Posts in topic: 1
Berichten: 1358
Lid geworden op: 21 nov 2014, 10:17

Bericht door Blin » 12 apr 2016, 15:36

Ik hoorde laatst iemand bij de taalstrijd een woord teruggeven.
Eerst met een krent uit de pap er vandoor en als het woord je dan even niet meer zo gezind is, gewoon terug willen geven.

Behoorlijk onbetamelijk

Nelleke wilde het in eerste instantie niet terugnemen maar daar doe je alleen het woord maar mee tekort.

Welk woord het was, weet ik niet meer.

Gebruikersavatar
memeticae
Posts in topic: 1
Berichten: 6592
Lid geworden op: 07 jun 2014, 02:30
Contacteer:

Bericht door memeticae » 15 apr 2016, 00:52

Het woord was: "Onbetamelijk", blin.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
Begrijpen en verstaan is hetzelfde als meten zonder gissen.

Judas
Posts in topic: 1
Berichten: 32
Lid geworden op: 09 jan 2016, 00:41

Bericht door Judas » 15 apr 2016, 01:11

Mooi woord 'betamelijk'.

Het is een woord uit de ethiek, hoewel ik zelf daar het woord zedelijkheid prefereer. Ethiek is zo'n beladen woord gewoorden, evenals moraal of God.

Vroeger sprak men van zedelijkheid in plaats van ethiek, zede heeft te maken met gewoonten en gebruiken van een groep mensen. Het verschil tussen goed en slecht is dan niet zo afgebakend als bij de moraal. Zelfs binnen de groep zijn bepaalde nuances in de betamelijkheid. Zeker als je met je zeden op stap gaat naar een andere groep waarbinnen weer andere mores gelden.

Binnen de eigen zeden is ruimte om objectief te kijken naar de zeden van een andere goroep mensen, elke groepering kent weer eigen gewoontes waarbinnen de betamelijkheid een rol speelt. Maar heb je het over moraal dan spreek je al snel je afkeuring uit over mensen met een andere moraal, er vanuit gaande dat jouw moraal de beste is, anders was het nl jouw moraal niet.

Je kunt het vergelijken met een voetbalvereniging, je kiest je cluppie uit, omdat je denkt dat die cub de beste is, dat maakt de rest meteen minder in jouw ogen, je bent dan moralistisch bezig. Je kunt er echter ook vanuit gaan dat je je ergens meer thuisvoelt dan elders omdat je vrienden op die club zitten of omdat het clubhuis je een vertrouwd gevoel geeft, dat heeft dan geen kwade connotatie richting de andere clubs. Je kunt andere clubs dan zien als clubs met een eigen sfeer, een eigen cultuur waar je je eventueel ook thuis had kunnen voelen. Betamelijkheid heeft zo veel te maken met het respect dat je hebt jegens anderen. Vind je dat de ander jouw respect niet verdient omdat hij een andere (dus foute) moraal heeft of verdient iemand je respect niet omdat hij of zij niet minder is dan jij maar alleen omdat je zijn tijdelijke handelswijze niet kunt apprecieren.

Gesloten

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 41 gasten