Filosofieforum.nl

Puinhoop

Het is een romantisch idee dat op de puinhopen iets nieuws zal bloeien. Ik vrees dat dit idee als excuus dient om er in het leven een puinhoop van te maken, zowel op het gebied van de relaties als op het gebied van de vervuiling.

Diepe gevoelens kunnen verslavend werken of als een soort attractor dienen in het leven. Diepe wanhoop, heftige angst, verterende haat, het zijn niet zozeer emoties die we willen vermijden, maar eerder emoties die ons het gevoel geven te leven, een gevoel om te leven dat we blijkbaar toch wel nodig hebben.

Scharrelen in de puinhopen, dat is misschien uiteindelijk exemplarisch voor de menselijke cultuur, niets hoge cultuur, prachtige kunstwerken, edele kunst, gewoonweg verdwaasd rommelen tussen de troep die door alle mensen bij elkaar is verzameld en die je als erfenis krijgt.

Als ik dan één emotie er uit zou willen halen, zou willen isoleren, als dat wat nog de moeite waard is, van de menselijke cultuur, dan is het het vermogen om zich te verbazen, met name om zichzelf.

Op een gegeven moment gaan de ogen open en zie je de puinhoop. Dan is de vraag van jezelf met verbazing “Hoe is dit zo gekomen?” Een mogelijk antwoord is de totale onmacht, zelfs bij vermeende macht en controle, die je aan leden van de menselijke soort kan toedichten, inclusief jezelf.

Sartre zou het misschien kwade trouw noemen als je uitgaat van totale onmacht vooraf, het kan ook slechts een conclusie achteraf zijn. A priori zal men kunnen uitgaan van mogelijkheden, a posteriori van beperkingen. Kant legt de beperkingen dan toch a priori. Een zwarte, doch romatische kijk op de mensheid.

Is er a priori al een puinhoop? Dat is de vraag.

Ha ha :greins: ; of

Literair stukje vind ik.

Het begrip dat voor Kant de beperkingen al a priori zijn vond ik wel een vondst. Of beperkingen automatisch een puinhoop impliceren is de vraag.

Misschien is een puinhoop het bijpassend fenomeen voor beperkingen. Dan blijkt de mensheid toch wel vaak en veel beperkt.

Wel jammer dat het wantrouwen het vertrouwen verdringt.
Algemeen psychologisch gesproken is dat niet zo functioneel voor de 'Lebensbejahung'.

De angst voor de dood heb je werkelijk overwonnen als je zit te wachten op de dood. Terug naar de angst wil ik ook niet meer. Maar wachten is ook een vervelende emotie. Vandaag maar naar een spannende film geweest, X-men. De hoop, waar het om gaat in die film, is gebaseerd op weinig, slechts 1 beslissing, van 1 iemand. Zelf denk ik die fase voorbij te zijn en reeds verkeerd gekozen te hebben, maar je weet het niet....

In een Startrek aflevering waar Vulcans experimenteren met emoties, komt aan de orde dat spijt misschien van alle emoties de meest verterende is. Ondanks de omarming van emoties van deze specifieke Vulcans, hebben ze toch wel zoveel respect voor die emotie dat ze proberen deze te voorkomen.

Niet altijd zal het lukken de emotie spijt te voorkomen. Dat kan zeker een leven met beperkingen zijn. De geboorte van alle moraal is te danken aan al die voor ons die wisten wat spijt was. Nieuwe generaties weten het steeds weer niet, of zijn hardleers.

Misschien dat spijt uiteindelijk een noodzakelijke emotie en beperking is, al was het maar om zingeving te hebben.

In deze context denk ik ook aan de film "Ender's game".

Als uit spijt geen lering getrokken kan worden, waaruit dan wel?

Het logische ding om te doen, zou een Vulcan zeggen, is om de spiegelneuronen te gebruiken en mee te voelen met iemand die dingen doet waar deze spijt van krijgt en daar dan lering uit te trekken. Dat mogen ook fictieve personages zijn in toneelstukken en films.

Mogelijk een vorm van vervreemding

Vervreemding bedoel ik in die zin dat de vreemdheid van de fictieve situaties het onmogelijk maken te relateren aan de situatie. Op een gegeven moment kan je elke situatie als fictief gaan zien. Ik ben persoonlijk het onderscheid goed kwijt.

Ik heb mijn reactie wat betreft het denken in de trant van "de omstandigheden maken het onmogelijk iets anders te doen dan ik doe" weggehaald. Ik kan zoiets niet concluderen als het alleen om een glazen wand gaat. Het zou eventueel die kant op kunnen gaan, als alle gevoel voor buiten weg is.

Ja dat zijn ook mijn bezwaren tegen veel cultuur. Maar als ik denk aan Shakespeare aan de twijfels en spijt die je dan mag meebeleven dan denk ik wel dat dat van waarde kan zijn, althans dat hoop ik. Ook in de werkelijke wereld zie je mensen dingen doen waar ze spijt van konden krijgen, vrienden aan de drugs, relaties die werden beëindigd, dat soort dingen. Daar kan je ook van leren zonder zelf de fout in te hoeven gaan. Ik wil niet zomaar aannemen dat iedereen toch de fout in moet gaan om pas echt iets te leren.

Ik had vroeger een vriend waar ik enorm tegen op keek. Deze leek nooit iets fout te doen. Wat het nu precies was wat bij hem voorkwam dat hij dingen fout deed weet ik niet. Nobel en edelheid die zijn aangeboren of zoiets. Misschien gewoon een bepaalde variatie...

Alles lijkt relatief. Je kunt een vermogen zien als dat wat je vrijheid geeft, maar soms zijn de vermogens die we hebben juist dat wat ons onvrij maakt, we moeten dan wat. Je kunt zelfs een onvermogen zien als iets wat juist vrijheid geeft, het onvermogen om onszelf te vernietigen bijvoorbeeld.

Om weer terug naar het onderwerp te gaan, ik zie een groot vermogen tot het maken van puinhopen en het scharrelen op puinhopen. Zelfs als de dansers met gracieuze bewegingen in prachtige architectonische setting hun ding doen.

Dank voor de tip. De kunsthal is tegenwoordig ook toegankelijk met museumjaarkaart, dus dat scheelt weer.