Criteria

[yopi]

"Ooit gedaan? Gewoon beginnen met schrijven wat je nu denkt en je mee laten voeren op de golven van je gedachten en maar zien waar dat toeleidt. Neem de test en begin gewoon te schrijven..."

Dit motto, dat staat onder dit gedeelte van het forum, lijkt me heel goed om wat onaf gemijmer te presenteren van je zelf ...
Ik hoop dat een aantal mensen hier nog es onder gaan posten om het hier wat geanimeerder te maken ...

------------------------------------------------
Hier zo'n onaf, onbeholpen stukje van mij:

Als je een indeling wilt maken van wat er in de wereld het geval is maak je gebruik van begrippen.
Een begrip onderscheidt zich van een ander begrip door een criterium.
Dit criterium is zelf ook weer een begrip.
Hoe moet je nu te werk gaan om een onderling samenhangend begrippenapparaat op te bouwen?

Je kunt beginnen om alles wat je zo aantreft een naam te geven om het aan te duiden: Dit noem ik zo en zo.
Nu kan het gebeuren dat me iets op valt aan het ene dat ik ook zie bij iets anders. Daar hecht ik ook een woord aan. Dat is dan niet alleen maar een aanduiding, zoals ik dat bij dit of dat gebruik, maar iets algemeners waar ik specifieke dingen mee groepeer: een begrip.
Bijvoorbeeld: Rood.

Nu blijken er ook andere kleuren op te vallen (eigenlijk direct al, anders had je dat rood niet in een begrip kunnen vatten) en komt een nieuw begrip in zicht: kleur.
Verder omhoog: zicht onderscheiden van gehoor.
Dan: zintuigelijke waarneming.
Enzovoort.

Deze manier kun je inductie noemen. Voor je het weet heb je een hele zooi woorden bij elkaar gesprokkeld.

Nu zie je weer iets anders wat het geval is en probeer je dat in je nieuw verworven begrippenverzameling te passen. Klopt er iets niet dan moet je dit referentiekader aanpassen.
Misschien is het ook handig om eens naar deze begrippen zelf te kijken.
Met dit laatste wordt het een stuk moeilijker.

Hoe begrippen in te delen?
Tot nu toe hebben we:
Eén op een: namen
Algemeen: kenmerken
Groeperingen van namen onder kenmerken waar je ook een woord voor kan verzinnen.
Naarmate je gaat merken dat het behoorlijk willekeurig is welke kenmerken je gebruikt voor je indeling wordt het nog lastiger.
Waar hoort het woord 'indeling' thuis bijvoorbeeld? Of 'kenmerk'?

Een systeem lijkt nodig. (Waar hoort systeem thuis?)
Bijvoorbeeld: Welke kenmerken zijn belangrijk? (Waar hoort 'belangrijk' thuis? Waar 'begrip'?)
Kleuren misschien? Grootte?

De kenmerken bepalen of je vanuit je denken, waarin je systeem probeert aan te brengen, weer terug kunt keren naar de dingen waar je namen aan gegeven hebt MET een begrip voor die dingen.
Van het algemene naar het bijzondere noemen we als manier van denken: deductie.
Je kunt met deductie dus besluiten dat je dit of dat daar en daar in je systeem kunt hangen of dat je weer overnieuw moet beginnen.

Allemaal moeilijk. Gelukkig zijn er prefab systemen beschikbaar in de cultuur waar je opgroeit.
Helaas! Er zijn er zoveel. Hoe criteria te vinden om hier voor jezelf iets uit te fabriceren?
Je komt er niet onder uit zelf wat aan te rommelen als je echt begrip wilt krijgen voor ...
Ja, voor wat eigenlijk?
En ik zelf? Al dat werk opnieuw doen?
Misschien iets eenvoudigs zoeken, dan ben je van alles af.
Of gewoon conformeren aan de doorsnee, of authoriteiten op dat gebied.

Eerst maar es naar criteria kijken.
Hoe kun je criteria indelen?
Als ik alles wat ik aantref in kleuren in ga delen lijkt me niet zo zinvol. Ik moet eerst uitmaken welke criteria belangrijk zijn voor mij. Of voor ons.
Bijvoorbeeld: Eetbaar, familie, gevaarlijk, sexe ...
Een heel stelsel van begrippen kan zo ontstaan over mensen:
betrekkingen, taal, moraal, taboe's, werktuigen: cultuur.
Daarnaast onder kenmerken als eetbaar, gevaarlijk, schadelijk: natuur (planten en dieren zoals je ze zoal tegenkomt; en de niet levende natuur: bodem, rotsen, bergen, wolken, wind enzovoort).

Ik heb dus nu een indeling van alles wat ik aantref in de wereld:
Cultuur of mensenrijk: Alles wat ons het meest direct aangaat.
Natuur: Levende en niet-levende natuur. Een gedeelte hiervan gaat ons aan. In zoverre het om eetbaar/niet-eetbaar; gevaarlijk/niet-gevaarlijk; geschikt voor werktuigen of niet; enzovoort.

Nu is er in de cultuur altijd wel een groep mensen te vinden die over veel vrije tijd beschikken en dus hun denken en fantasie kunnen gaan gebruiken om van alles te bedenken dat niet met op het eerste gezicht belangrijke criteria te maken heeft.
Wat gebruiken die voor criteria?
WAT GEBRUIKEN DIE VOOR CRITERIA?

[Intangible Radjanamadjo]

Ik heb het stuk eigenlijk nooit echt gelezen, maar zeker wel interessante gedachtengang!

Wat gebruiken die voor criteria?
WAT GEBRUIKEN DIE VOOR CRITERIA?

Wellicht dat deze mensen naar de verschillen tussen de (veel) gebruikte criteria kijken.. Dat ze proberen te doorgronden waarom wij bepaalde criteria universeel toepassen, terwijl anderen persoonlijk of cultureel bepaald kunnen zijn.

En daarbij denk ik dat deze mensen zich zullen afvragen waarom ze uberhaupt criteria zouden willen/moeten gebruiken..

Al met al denk ik dat deze mensen zich veel bezig zullen houden met jouw ondertitel van Dostojevsky!!

[yopi]

Ha ha .. jaa