Nietzsche vertaling

Zit je ergens mee, ben je nieuwsgierig hoe anderen hier over denken, hoe pakken wij dit aan? Stel hier al je vragen.
Gesloten
Gebruikersavatar
TheGreatOldOne
Posts in topic: 4
Berichten: 94
Lid geworden op: 02 aug 2014, 23:33
Contacteer:

Nietzsche vertaling

Bericht door TheGreatOldOne » 03 aug 2014, 22:27

Hallo allemaal,

Ik ben nieuw op dit forum, en ik wil graag ontdekken of er leden zijn die met mij willen meedenken over een vertaling van Also sprach Zarathustra (Nietzsche) die ik maak. Ik vertaal omdat ik met de bestaande vertalingen niet helemaal tevreden ben (elke vertaling heeft sterke en zwakke punten), en ik het heel mooi vind om zo met de tekst bezig te zijn.
Het is een niet-commercieel project, en ik doe het in mijn vrije tijd. Ik sluit niet uit dat ik het ooit uitbreng, maar publicatie is niet de intentie.

Mijn vraag: zijn er leden die met mij mee willen denken over bepaalde passages in de tekst? Hoe die het beste te vertalen zijn? Ik denk vooral aan het creatieve taalgebruik dat Zarathustra gebruikt. Bijvoorbeeld: "Den, der zerbricht ihre Tafeln der Werthe, den Brecher, den Verbrecher: — das aber ist der Schaffende."

Ik hoor het graag!

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 3
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 04 aug 2014, 00:16

Ik denk dat je dan bij Sauwelios moet zijn. Een paar dagen geleden was hij hier nog aktief. Maar ik weet niet of hij nog meeleest.
Zelf heb ik wel veel duits gelezen, maar dat maakt mij bepaald geen vertaal kenner of zo. Zarathustra heb ik wel in het duits bestudeert en later ook een vertaling aangeschaft van Wilfred Oranje. Dus meelezen, meedenken zou ik wel leuk vinden .. We zien wel.
"Eruditie is alleen weggelegd voor loosers".
(Umberto Eco: Het Nul-Nummer)

Gebruikersavatar
Sauwelios
Posts in topic: 2
Berichten: 151
Lid geworden op: 26 jul 2014, 02:47
Contacteer:

Bericht door Sauwelios » 04 aug 2014, 05:31

TheGreatOldOne schreef:Hallo allemaal,

Ik ben nieuw op dit forum, en ik wil graag ontdekken of er leden zijn die met mij willen meedenken over een vertaling van Also sprach Zarathustra (Nietzsche) die ik maak. Ik vertaal omdat ik met de bestaande vertalingen niet helemaal tevreden ben (elke vertaling heeft sterke en zwakke punten), en ik het heel mooi vind om zo met de tekst bezig te zijn.
Het is een niet-commercieel project, en ik doe het in mijn vrije tijd. Ik sluit niet uit dat ik het ooit uitbreng, maar publicatie is niet de intentie.

Mijn vraag: zijn er leden die met mij mee willen denken over bepaalde passages in de tekst? Hoe die het beste te vertalen zijn? Ik denk vooral aan het creatieve taalgebruik dat Zarathustra gebruikt. Bijvoorbeeld: "Den, der zerbricht ihre Tafeln der Werthe, den Brecher, den Verbrecher: — das aber ist der Schaffende."

Ik hoor het graag!
Een zeer goed idee. De enige Nederlandse vertaling die ik ken is die van Endt en Marsman. Marsmans gedeelte viel me zeer tegen, en Endts gedeelte is, hoewel een kunstwerkje op zich, ook niet accuraat. Zelf lees ik Nietzsche al sinds m'n achttiende in het Duits. Zarathustra was het eerste boek dat ik van hem las en is mijns inziens überhaupt "het eerste boek". Ik wil je dan ook graag helpen met je vertaling. Wel heb ik meteen al een idee dat het nog iets ingewikkelder maakt dan uitstekend vertalen. Nietzsche schreef het boek als een parodie op de Bijbel--"een vijfde evangelie" noemde hij het eerste deel toen hij dat net voltooid had--, en schreef het daarom in de taal van het boek dat hij wellicht het beste kende: de Lutherbibel, die hem met de paplepel ingegeven was. Om deze reden vind ik Thomas Commons vertaling, hoewel ook die niet altijd accuraat is, de beste Engelse vertaling: ze is geschreven in de taal van de King James Bible, de Engelse equivalent van de Lutherbibel. Misschien is de ultieme Nederlandse vertaling dus wel eentje in de taal van de Statenvertaling. We moeten die dan met de Lutherbibel vergelijken en die op zijn beurt met Nietzsches fabelachtige werk. Zonder zulke vergelijkingen zou ik je voorbeeld echter zo vertalen:
  • "Hem die stukbreekt hun tafelen der waarden, de breker, de wetbreker:—dat echter is de scheppende."
Je zou kunnen aanvoeren dat "Schaffende" als "schepper" vertaald moet worden, maar dan is er geen onderscheid tussen "Schaffende" en "Schöpfer".

Gebruikersavatar
TheGreatOldOne
Posts in topic: 4
Berichten: 94
Lid geworden op: 02 aug 2014, 23:33
Contacteer:

Bericht door TheGreatOldOne » 04 aug 2014, 08:11

Yopi en Sauwelios, fijn dat jullie willen meedenken!

Ik heb de vertaling van Endt en Marsman een aantal keren gelezen. Sommige passages zijn heel...creatief vertaald. Ik heb het echt geprobeerd, maar het is me niet gelukt om het mooi te vinden.
De vertaling van Oranje heb ik ingezien; volgens mij is hij degene die Ubermensch heeft vertaald in Bovenmens - dat gaat 'm niet worden, ik hanteer Ubermensch omdat dat zo'n universeel woord is geworden dat die niet vertaald hoeft te worden.

Ik heb thuis de vertaling van Ria van Hengel (2013). Die komt best goed overeen met de Duitse tekst, maar sommige passages zijn helaas op een (naar mijn mening) te informele manier vertaald.

Sauwelios, ik vind jouw suggestie over de Bijbel heel goed. Ik weet dat ik daar ook hulp bij zal nodig hebben om alle verwijzingen naar bijbel passages te herkennen.

Als ik jullie meteen iets essentieels mag voorleggen: Nietzsche schrijft steeds "du" en "ihr", zoals ook in de Lutherbijbel staat. Ik heb dat tot nu toe (heb net "over de predikers van de dood" af) getrouw met "jij" en "jullie" vertaald. Ik vind dat een persoonlijke tekst, maar de tekst wordt al snel lelijk (merk ik nu). In het Duits werkt het goed (zie de Matthaus Passion, die zou een stuk onpersoonlijker zijn als het met u en uw geschreven zou zijn). En de Nederlandse vertaling van de bijbel gebruikt ook u. Wat vinden jullie?

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 3
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 04 aug 2014, 14:30

Misschien is het handig om een topic te openen hierover.
Ik stel voor onder 'Filosofische werken'.

Gebruikersavatar
TheGreatOldOne
Posts in topic: 4
Berichten: 94
Lid geworden op: 02 aug 2014, 23:33
Contacteer:

Bericht door TheGreatOldOne » 04 aug 2014, 14:57

Dat is een goed idee Yopi!

Wat ik wil voorstellen (als de moderators daarmee akkoord gaan): ik wil toch het tot nu toe vertaalde opnieuw beoordelen. Zal ik dan de Duitse tekst en mijn vertaling per hoofdstuk / onderwerp posten? Dat kan tot best leuke discussies leiden, daar leer ik alleen maar van.

Gebruikersavatar
yopi
Posts in topic: 3
Berichten: 7871
Lid geworden op: 22 aug 2007, 16:28
Contacteer:

Bericht door yopi » 04 aug 2014, 18:12

Er zijn hier geen aktieve moderators. Dus ik zou zeggen: ga je gang.

Gebruikersavatar
Sauwelios
Posts in topic: 2
Berichten: 151
Lid geworden op: 26 jul 2014, 02:47
Contacteer:

Bericht door Sauwelios » 04 aug 2014, 18:24

"Bovenmens"--zonder hoofdletter--is natuurlijk de letterlijke Nederlandse vertaling van "Übermensch" (vgl. "übermenschlich" = "bovenmenselijk"), maar inderdaad, het Duitse woord is inmiddels overbekend, ook in andere talen. Deze bekendheid echter mag wel vergeleken worden met die van de swastika:

http://uebermensch.forumotion.com/t4-wh ... e-is-about

Wat "du" en "ihr" betreft kan het zinvol zijn om het volgende te beseffen. "Du" komt overeen met het Engelse "thou" (zo schrijft Milton in Paradise Lost zelfs "thou beest" ipv. "thou art"). De Nederlandse equivalent daarvan bestaat allang niet meer, maar "jij" komt van dezelfde stam als "gij". Aangezien Nietzsches boek in de taal van de Lutherbibel geschreven is, en "du" in Luthers tijd nog niet zo informeel was als nu, maar meer als het Engelse "thou", ligt het dus voor de hand om "du" als "gij" te vertalen. "Ihr" komt ook van dezelfde stam als "jij" en "gij", en "jullie" is een verbastering van "jelui" ("gijlieden"), dus ook "ihr" kan waarschijnlijk het best als "gij" vertaald worden.

Ik kijk uit naar het lezen van het tot nu toe vertaalde.

Gebruikersavatar
TheGreatOldOne
Posts in topic: 4
Berichten: 94
Lid geworden op: 02 aug 2014, 23:33
Contacteer:

Bericht door TheGreatOldOne » 04 aug 2014, 22:32

Ik ben een nieuwe topic begonnen onder

http://www.filosofieforum.nl/viewtopic.php?t=2223

Ben benieuwd naar de reacties!

Gesloten

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 6 gasten