Wat is empathie?

[neus]

Hebben jullie een eigen definitie van de functie van empathie?

[yopi]

Het kennen van iets of iemand zonder te vragen naar plaats, tijd, oorzaak en bij mensen zonder motieven daarbij voor te stellen.
Door puur inleven in de 'Gestalt' van iets of iemand zonder verbanden of begrippelijkheid.
Kennis door intuitie

[neus]

Het "inleven" is dan de functie?

[neus]

Of als het gaat om verwerven van kennis, wat is dan de functie van deze specifieke kennis?

[yopi]

Ik bedoel functie is kennis.
Specifiek aan de kennis is dat het vooraf gaat aan de voorstelling van die kennis (gedeeltelijk onbewuste directe kennis).

Wat daar dan weer de functie van is?

eh ..
Basis van fundamentele basale vooraf aan bijvoorbeeld communicatie, vangen van een prooi, sadisme of masochisme, esthetische beleving, mogelijk 'ware' kennis enzovoort.
Een basisfunctie dus ..

En hoe kom jij bij die vraag en wat is jouw definitie?

[neus]

Aan kennis denk ik al gauw aan de functie "overleven" en als het om overbodige kennis gaat misschien "kwaliteit van leven".

Maar empathie biedt dus volgens jou een basiskennis, of misschien dat je het meer gaat om de intuïtieve manier om kennis te vergaren, zodat empathie dus vooral een manier is.

In mijn denken stelde ik mijzelf de vraag of empathie gericht is om alle mensen gelijk te krijgen (je gaat meer op elkaar lijken) of juist om verschillen tussen mensen te waarderen. Ik vermoed dat het vooral gericht is op alle mensen gelijk te krijgen. Maar daar wil ik graag de mening van anderen voor horen.

Is het nu zo dat als mensen dezelfde kennis hebben, dat ze dan ook meer dezelfde dingen doen, en dus meer op elkaar gaan lijken?

[yopi]

Misschien had ik moeten zeggen dat ik empathie beschouw als iets wat in onze biologie ingebakken zit. Vergelijkbaar met hogere dieren ..
...

Ik denk dat de betekenislaag waarin mensen leven bepaalt wat de uitwerking of gebruik van empathie inhoudt.
Gesteld dat de empathie toeneemt om een of andere reden.
Wat is dan het effect?
Mensen kunnen zich dan minder van anderen afsluiten.
Stel dat het zelfs telepaties wordt. Dan hebben we een situatie waarin geen verdediging mogelijk is.
Dan pas kan ik me voorstellen dat het tot een soort gelijkschakeling komt, die op den duur - na bijvoorbeeld een periode van agressie - leidt tot een samenleving die integreert in iets dat boven de individuen uitstijgt.
Iets waar aanhangers van een holistische opvatting van een samenleving streven: theocratie, authoritaire hierarchische samenlevingen, of een werkelijke 'wereldgeest' die meer is als de som der delen.

Ik zelf stel me voor dat meer of minder laten gelden van empathie onderdeel zou moeten zijn van vrije beslissingen van mensen, waarbij dan wel een bijpassende ideologie nodig zal zijn om empathie als integratiemiddel te kunnen omarmen. Voorlopig denk ik dat dat niet zal gebeuren in liberaal kapitalistische of 'ouderwetse' gesloten authoritaire samenlevingen. Wat de laatste betreft zeker niet als ze naar een theocratie streven.

Kortom: geen idee eigenlijk ...

[neus]

Ja, ik dacht dat de empathische samenleving misschien iets zou kunnen zijn waarbij iedereen zijn eigen specialiteit heeft, omdat concurrentie als het ware niet meer gekozen wordt. Aan de andere kant blijven er natuurlijk altijd niet empathische mensen.

[yopi]

Lastig met biologische empathie is dat vooral het lokale en het nabije netwerk de individuele mens bepaald.
Dan wordt de mogelijkheid minder om je in meer globale verbanden in te leven en daardoor eventueel te kunnen specialiseren.

Empathie met een leider of lokale vertegenwoordigers van bijvoorbeeld kerken of een parij is een andere tussenmogelijkheid.

De paus is misschien een voorbeeld van allebei.
Berlusconi een voorbeeld van mediacratie.

Een wereldgeest zou telepathisch gemedialiseerd moeten worden.
...

Ik bedenk nu ook dat het misschien wel niet zo is dat empathie (telepathie) gelijkheid oproept, maar andersom:
Gelijkheid maakt een maximale empathie en verschijnselen die op telepathie lijken mogelijk. Dat heb ik van Peter Sloterdijk in zijn beschrijving van nomadengroepen of/en grote families (of horden).
* kleine gebaren bij een gezamelijke jacht.
* rechtstreeks uitlezen van gezichten
* een half woord in een langdurig huwelijk
* gezinscommunicatie
...

[neus]

Ik kan me goed vinden in jouw beschouwing, maar bij telepathie houdt het denk ik echt niet op. Ik verwacht dat de eventuele gelijkheid die daardoor ontstaat als het ware weer doorbroken wordt door hypnotische suggestie die de mensen elkaar aandoen.

[yopi]

Wil je een voorbeeld geven van zo'n 'hypnotische suggestie'? Zodat ik kan begrijpen wat je daarmee concreet voor ogen hebt.

[neus]

Een voorbeeld kan zijn de ander iets laten doen, bijvoorbeeld iets te drinken te laten halen of een deur dicht te doen, of het raam juist te openen. In kleine vorm kan je iemand zo zenuwachtig maken dat deze dingen gaat laten vallen of struikelt. Die zenuwachtigheid kun je als het ware cultiveren door deze in te zetten voor de vervulling van jouw wensen. Hypnotisch is het dan als mensen denken dat ze hun eigen wil volgen.

Misschien is de scheidslijn tussen eigen wil en wil van de ander soms wat moeilijk te bepalen. We zijn tenslotte op elkaar aangewezen, maar zodra het een bewust component krijgt gaat het hier naartoe.

[yopi]

Wat jij zegt deed me denken aan een hoofdstuk van sferen I van Peter Sloterdijk, waarover hieronder een concentraat.
Eenzijdige empathie waarin overdracht plaats vindt door de empathie van de persoon waar de overdracht op plaatsvindt.
Ik kan me herinneren dat Sloterdijk in het algemeen de vermenging van de wil van mensen in een soort - wat we nu zouden kunnen noemen - toverkring aanwezig acht in alle tijden tot aan de moderniteit ...
(misschien nog eens lezen?)

Voor als het je interesseert ...

Tekstragmenten uit "Sferen" van Peter Sloterdijk
Deel I Hoofdstuk 3, Mensen in de toverkring p. 194-195/ Duits: p. 261 ff.
"Onze verkenning van de beide grote complexen van dieptepsychologische theorieën en praktijken nog voor het aanbreken van de twintigste eeuw, te weten de vroegmoderne magie van de intersubjectiviteit en de wereld van het dierlijk magnetisme, heeft drie min of meer duidelijk afgebakende modellen van tweepolige, interpersoonlijke verbintenissen opgeleverd: de magische fascinatie door de erotische tover van de wederzijdsheid; de hypnotoide reproductie van de moeder-foetusrelatie tijdens de magnetopathische kuren; de extase van de onzelfzuchtige aandacht bij Fichtes retorische zelfbewijzen van God. Al deze configuraties - minnaar-geliefde, magnetiseur-gemagnetiseerde, leraar-toehoorder - kunnen worden beschreven als vormden ze een tijdelijk gesloten, bi-polaire bel, waarin een enkele, gemeenschappelijke subjectiviteit al resonerend onder de twee partners wordt verdeeld. De overgang van de nuchtere in de betoverde, van de geïndividualiseerde in de versmolten, van de onverschillige in de absoluut luisterende toestand wordt weliswaar met behulp van verschillende technieken bewerkstelligd en via diverse media bereikt - maar in alledrie de gevallen hangt hij af van het vermogen van de passieve partij om zich helemaal te verliezen in de relatie met de actieve pool. Zoals de betovering der liefde afhankelijk is van de bereidheid van de wederpartij zich voor de beïnvloeding open te stellen, zo vereisen de mesmeristische behandelingen dat de patiënten zich zonder enige reserve onderwerpen aan het fluïdum van de arts, terwijl Fichtes psychagogische betogen, die het midden houden tussen appèl en bewijs, volledig steunen op de bereidheid van het intelligente oor om zonder reserve in de denkprocessen mee te gaan. Het spreekt vanzelf dat al deze procédés alleen tot succes kunnen leiden indien aan hun eigen, specifieke voorwaarden is voldaan. In de praktijk roepen erotomagie, magnetisme en filosofische hypnoretoriek in de eerste en de laatste plaats zelf de toverkring in het leven waarbinnen ze optimaal tot hun recht komen. Waar de kring niet tot stand komt, daar worden de resultaten twijfelachtig - Fichtes opmerking over zijn alleen maar nieuwsgierige, onverschillige en onwillige toehoorders duidt erop dat er gegronde redenen zijn om bezorgd te zijn over de gewenste effecten. Een veel substantiëlere tegenwerking ondervonden de kringen rond Mesmer en zijn praktijken van de door Lodewijk XVI in het jaar 1784 geïnstalleerde academische commissie die opdracht kreeg het wetenschappelijke waarheidsgehalte van Mesmers theorieën en behandelingen te controleren. Het negatieve rapport van deze commissie ondergroef het gezag van Mesmer en bracht hem er tenslotte toe zijn praktijk in Parijs te sluiten. Wat de erotomagische theorieën en praktijken uit de vroege moderniteit aangaat: zij troffen van meet af aan in de katholieke kerk een tegenstander die de aan haar controle ontsnapte magische kringen met de dodelijke aanklacht van hekserij te lijf kon gaan. Voor de Kerk waren alle psychogene diepte-intimiteitseffecten potentieel te herleiden tot demonische invloeden of pacten met de duivel; de centrale geloofsautoriteit streefde naar omstandigheden waarin de Kerk alleen nog maar te maken zou hebben met gedisciplineerde individuen in een goed controleerbare afhankelijkheidsrelatie met Rome. Schopenhauer maakt melding van een brief van de Romeinse inquisitie aan de bisschoppen uit het jaar 1856, waarin ze tot strijd werden opgeroepen tegen de beoefening van het dierlijke magnetisme. Vierhonderd jaar na Ficino's aanzet tot een moderne erotologie is het nog steeds dezelfde intimiteitsmagische hoek van waaruit het Heilige Officie de tendensen ziet oprukken die de geloofsleer bedreigen."

[neus]

de "betoverde"is automatisch "de persoon onder invloed".
Met empathie weten we van elkaar dat we graag betoverd willen zijn, maar dan is er nog wel een verschil tussen "betoverd" en "betoverd".

Vanuit een positieve visie is de betovering een opmaat om besef van betovering te hebben en door te krijgen hoe dat werkt met betovering. Daar hoort het toveren als vanzelf bij.

Toveren is echter nooit helemaal onschuldig. Alleen als het dient om mensen tot besef te laten komen kan het functioneel genoemd worden.

[yopi]

Volgens Peter Sloterdijk is de individualisering het verschuiven van de toverkring naar ons zelf: Zelfparing

[neus]

Op een bepaalde manier begrijp ik wel dat er zoiets als zelfstimulering ontstaat. Daarbij komt er ook een afhankelijkheid voor jezelf aan jezelf.

[yopi]

Misschien zelfstimulering zolang er een ideologie van individualisme bestaat.
Bijvoorbeeld toen de Verlichting nog jong was. En misschien ook aan het begin van je volwassen leven.

De afhankelijkheid voor jezelf aan jezelf kan alleen zolang goed gaan als de zelfstimulering lukt; en in geval van jong volwassen je jeugdige energie.
Later ben ik bang dat gaat spelen: Eenzaamheid, melancholie, waanzin, hypochondrie, lichaamscultuur en gewoon aftakeling ..

[neus]

Ja dat klopt wel. Bij een afhankelijkheid van jezelf aan jezelf is het ook moeilijk nog iets te leren, of te leren iets anders te doen.

Toch zullen mensen je voor gek verklaren als je jezelf te afhankelijk opstelt aan een ander. Levenskunstenaar zijn (ons ideaal) is vooral gebaseerd op het idee dat je het helemaal zelf doet.

[yopi]

Ja ...

Misschien is onafhankelijkheid wel zoiets als een keuze van afhankelijkheden.
Mensenkennis en zelfkennis heb je daar voor nodig.

Als de gekozen afhankelijkheden ook ideaalbeelden bevatten is de onafhankelijkheid misschien nog groter.
Enig vertrouwen en feed back waarderen levert mensenkennis en zelfkennis op denk ik ..

[neus]

Bij gekozen afhankelijkheden moet de Ander wel precies voldoen aan het ideaalplaatje, en als deze Ander af gaat wijken dan gaat het mis (De hel dat zijn de anderen-Sartre)

[yopi]

Is er een conclusie?

[neus]

Ach nee, ik wil het er op houden dat empathie voor verschillende mensen wat anders kan betekenen en dat kan hoogstens betekenen dat ze zich richten naar die betekenis en er aldus invulling aan geven. Aan een theoretisch concept alleen heb je niet zoveel.

[yopi]

Eens ..

Het valt me in dat sociopathie, als je het vergelijkt met het woord 'empathie', zoiets zou moeten betekenen als vermogen tot inleving in sociale relaties.
Maar het betekent het tegenovergestelde: Een ziekelijk psychisch verschijnsel van NIET kunnen inleven in sociale relaties.

[neus]

Ja "pathie" heeft niet altijd een positieve betekenis.