Geluk [Aristoteles <> ??)

Bespreek hier filosofische werken waar je meer van wil weten of die je met anderen wilt delen.
Gesloten
Judith
Posts in topic: 9
Berichten: 9
Lid geworden op: 11 dec 2007, 16:26
Contacteer:

Geluk [Aristoteles <> ??)

Bericht door Judith » 21 feb 2008, 21:55

Hallo allemaal,

Voor een werkstuk mag ik twee teksten analyseren. Vanuit deze twee teksten, maak ik mijn eigen visie.

Gekozen heb ik voor het onderwerp: Geluk. Toeval of afhankelijk van deugden (Aristoteles)?

Als eerste brontekst heb ik Aristoteles - Ethica Nicomachea - Boek I Het laatste doel van het menselijk handelen en het hoogste goed: Geluk.

Voor mijn tweede brontekst behandel ik graag een filosofische tekst waarin staat dat geluk afhankelijk is van toeval. Kierkegaard lijkt me een geschikte filosoof, echter kan ik weinig literatuur over geluk van hem vinden..

Iemand tips? Of misschien een andere filosoof die geluk toeval vindt?

Alvast bedankt!

Gebruikersavatar
Arjen
Posts in topic: 10
Berichten: 2990
Lid geworden op: 15 okt 2006, 15:52
Contacteer:

Bericht door Arjen » 22 feb 2008, 23:09

Misschien kan ik je wel een stapje verder helpen. Ik vraag me echter eerst af of je geluk zoals in het spel bedoelt of geluk zoals in blijdschap. Daarnaast wil ik aangeven dat Aristoteles niet zozeer schrijft over geluk, maar eerder over hoe men een ander waardeert. Hij noemde dit ethiek omdat het gedragsregels behelst.

Ik wacht eventjes af.
<<Warum willst du dich von uns Allen
Und unsrer Meinung entfernen? >>
- Ich schreibe nicht euch zu gefallen,
Ihr sollt was lernen.
~Goethe

Judith
Posts in topic: 9
Berichten: 9
Lid geworden op: 11 dec 2007, 16:26
Contacteer:

Bericht door Judith » 02 mar 2008, 21:50

Allereerst bedankt voor je reactie. Ik bedoel 'het geluk' zoals blijdschap. Misschien kun je mij verder helpen.. :)

Gebruikersavatar
Arjen
Posts in topic: 10
Berichten: 2990
Lid geworden op: 15 okt 2006, 15:52
Contacteer:

Bericht door Arjen » 03 mar 2008, 06:53

Er zijn vele filosofen die spreken over hoe het leven geleefd moet worden om "goed" te zijn. Aristoteles is een van de weinigen die het idee heeft dat "blijdschap" (eudaimonia) hierin centraal staat. De meesten schrijven over "goed" ongeacht of het een bepaalde emotie oplevert. Wat mij betreft is het bijvoorbeeld om het even of Joseph Mengele "blij" was. Het blijft in mijn ogen een vreselijk mens.

Ik heb overigens een kleine "vogelvlucht" (<--dat is een linkje) in de ethiek geschreven en op dit forum gepost. Misschien dat je daar iets kunt vinden waar je wat aan hebt. Er komt in mij in ieder geval niets op waar je binnen deze context echt iets aan zult hebben.
<<Warum willst du dich von uns Allen
Und unsrer Meinung entfernen? >>
- Ich schreibe nicht euch zu gefallen,
Ihr sollt was lernen.
~Goethe

Gebruikersavatar
ziznl
Posts in topic: 1
Berichten: 2382
Lid geworden op: 11 okt 2007, 12:15
Contacteer:

Bericht door ziznl » 03 mar 2008, 11:15

Judith schreef:Hallo allemaal,

Voor een werkstuk mag ik twee teksten analyseren. Vanuit deze twee teksten, maak ik mijn eigen visie.

Gekozen heb ik voor het onderwerp: Geluk. Toeval of afhankelijk van deugden (Aristoteles)?

Als eerste brontekst heb ik Aristoteles - Ethica Nicomachea - Boek I Het laatste doel van het menselijk handelen en het hoogste goed: Geluk.

Voor mijn tweede brontekst behandel ik graag een filosofische tekst waarin staat dat geluk afhankelijk is van toeval. Kierkegaard lijkt me een geschikte filosoof, echter kan ik weinig literatuur over geluk van hem vinden..

Iemand tips? Of misschien een andere filosoof die geluk toeval vindt?

Alvast bedankt!
Spinoza is een filosoof die zegt dat echt geluk wordt gegeven door een inzicht in je eigen natuur en in de natuur van de werkelijkheid om ons heen en hoe dit beiden op elkaar inwerkt. Liefde voor het begrip is geluk. De zogenaamde amor intellectualis. Althans dat is zoals ik dat heb begrepen. Spinoza was echt op zoek naar het ware geluk in een mensenleven.
NeoCartesiaan:
"Ik denk (mezelf), dus ik ben (een bedachte gedachte)."
"Ik spreek (tegen mijn begeerde geliefde), dus jij bent (een besproken sprookje)."
"Ik vecht (tegen mijn gevreesde vijand), dus jij bent (een omstreden strijd)."

Gebruikersavatar
Arjen
Posts in topic: 10
Berichten: 2990
Lid geworden op: 15 okt 2006, 15:52
Contacteer:

Bericht door Arjen » 03 mar 2008, 12:33

Ik zat mezelf in de trein naar mijn werk hetzelfde te bedenken. In die zin zijn alle gelovigen utilistisch: het nastreven van het "doel" geluk. Bij deze een waarschuwing Judith: kijk uit dat je je niet "doelmatig" gaat gedragen. Het spreekwoord: "het doel heiligt de middelen" bestaat niet voor niets.. ;)
<<Warum willst du dich von uns Allen
Und unsrer Meinung entfernen? >>
- Ich schreibe nicht euch zu gefallen,
Ihr sollt was lernen.
~Goethe

Judith
Posts in topic: 9
Berichten: 9
Lid geworden op: 11 dec 2007, 16:26
Contacteer:

Bericht door Judith » 10 mar 2008, 20:42

Bedankt voor jullie reacties! Ik ga mijn werkstuk aanpassen. Een tegenovergestelde tekst is moeilijk te vinden, daarom ga ik verschillende teksten gebruiken om brontekst 1 Aristoteles te beschouwen. Hopelijk heeft dat meer succes! :greins:

Gebruikersavatar
Arjen
Posts in topic: 10
Berichten: 2990
Lid geworden op: 15 okt 2006, 15:52
Contacteer:

Bericht door Arjen » 10 mar 2008, 20:56

Ik wil graag gezegd hebben dat het maar net is welk tegenovergestelde je bedoelt in deze. Er zijn zat filosofen die Aristoteles' filosofie mbt "geluk" tegenspreken. Ze doen op basis van de gedachte dat hoe de persoon in kwestie of anderen kijken naar het "geluk" niets te maken heeft met "goed gedrag". Het egoïstische "geluk" is daarmee iets anders dan jezelf "goed" gedragen te hebben.

Binnen dit vraagstuk is het van belang te beseffen dat het egoïstische standpunt altijd een bepaalde "doelmatigheid" met zichzelf meebrengt. Deze "doelen" behelzen altijd een "hypothetisch goed".

Ik zou het danook betreuren dat een onderzoek in de ethiek niet verder zou kijken dan Aristoteles' "hypothetische goed" "eudaemonia".
<<Warum willst du dich von uns Allen
Und unsrer Meinung entfernen? >>
- Ich schreibe nicht euch zu gefallen,
Ihr sollt was lernen.
~Goethe

Judith
Posts in topic: 9
Berichten: 9
Lid geworden op: 11 dec 2007, 16:26
Contacteer:

Bericht door Judith » 11 mar 2008, 11:51

Daarin geef ik je gelijk hoor! Toch ga ik verschillende teksten proberen te gebruiken, die Aristoteles (deels) tegenspreken.

Gebruikersavatar
Arjen
Posts in topic: 10
Berichten: 2990
Lid geworden op: 15 okt 2006, 15:52
Contacteer:

Bericht door Arjen » 11 mar 2008, 23:29

Judith schreef:Daarin geef ik je gelijk hoor! Toch ga ik verschillende teksten proberen te gebruiken, die Aristoteles (deels) tegenspreken.
Ik moedig je absoluut aan om verschillende teksten te gebruiken om Aristoteles te bekijken. Dat werkt altijd verhelderend omdat er onverwachtse dingen naar voren komen. Ik hoop dat je ook zult kijken naar de wikipedia pagina's van deontologie en teleologie.

Mocht er iets zijn waar je een vraag over hebt hoop ik dat je die zult stellen.
<<Warum willst du dich von uns Allen
Und unsrer Meinung entfernen? >>
- Ich schreibe nicht euch zu gefallen,
Ihr sollt was lernen.
~Goethe

Judith
Posts in topic: 9
Berichten: 9
Lid geworden op: 11 dec 2007, 16:26
Contacteer:

Bericht door Judith » 12 mar 2008, 22:55

Heel fijn! Er zullen vast nog vragen komen! :cool:

Gebruikersavatar
Arjen
Posts in topic: 10
Berichten: 2990
Lid geworden op: 15 okt 2006, 15:52
Contacteer:

Bericht door Arjen » 13 mar 2008, 10:04

Lijkt me leuk.

Wist je trouwens dat men in de filosofie niet onhouden wordt om de antwoorden, maar om de vragen die iemand stelt? In de filosofie is men zich ervan bewust dat we uiteindelijk niets zeker kunnen weten. Zeker weten is immers iets vergelijken aan een maatstaf. Die maatstaf moeten we dan eerst zelf maken; waardoor de maatstaf weer een mening wordt. Demens heeft dus eigenlijk geen mogelijkheid om iets zeker te weten. Daarom is het stellen van vragen op de juiste plaatsen iets wat zeer gewaardeerd wordt in de filosofie.

:)
<<Warum willst du dich von uns Allen
Und unsrer Meinung entfernen? >>
- Ich schreibe nicht euch zu gefallen,
Ihr sollt was lernen.
~Goethe

Judith
Posts in topic: 9
Berichten: 9
Lid geworden op: 11 dec 2007, 16:26
Contacteer:

Bericht door Judith » 21 mar 2008, 23:56

Onderstaand een stuk aantal zinnen geciteerd vanuit Ethica boek I. Wat zijn Vormen precies? Ik kan het niet helder krijgen.



6. Onderzoek van de notie 'universeel goede'. Kritiek op de opvatting van Plato.

'Het is wellicht nu beter het goede als universale gaan onderzoeken en grondig te bespreken hoe het wordt bedoeld, hoewel we met een dergelijk onderzoek moeite hebben, omdat vrienden van ons de Vormen hebben ingevoerd.'

Gebruikersavatar
Arjen
Posts in topic: 10
Berichten: 2990
Lid geworden op: 15 okt 2006, 15:52
Contacteer:

Bericht door Arjen » 22 mar 2008, 18:23

Om dit te begrijpen moet je denk ik als allereerste weten dat er meerdere filosofische "scholen" bestonden in het oude Athene en Griekenland an sich. Iemand die geïnteresseerd was in een studie kon bij alle scholen gaan kijken en naar eigen keus toetreden tot een school. Aristoteles heeft gestudeerd aan Plato's academie. Hierna heeft hij zelf een school opgericht (Een Lyceum).

Afbeelding

Zoals in dit plaatje goed zichtbaar wijst Plato omhoog. Plato was van mening dat wanneer men iets leert dit als het ware door een "goddelijke macht" mogelijk gemaakt werd en zijn gedachten gingen vaak over transcendentale zaken. Aristoteles wijst zijn hand temperend naar de aarde omdat hij van mening was dat de mens alleen maar kon leren middels waarneming en zijn gedachten gingen vaak over waarnemingen. Het verschil tussen deze twee heren is het begin van het onderscheid tussen het empirisme en het rationalisme. Her en der is hierover op dit forum ook het een en ander te lezen.

Plato sprak over "logoi" (enkelvoud logos). Dit heeft een heleboel betekenissen. De betekenissen variëren van God, iets uitgesprokens, redeneren, etc. Tegenwoordig geeft men Plato's "logoi" vaak de betekenis van het woord "idee". Het is in ieder geval te zeggen dat hij sprak van een bepaald perfect "idee" van iets. Bij het voorbeeld mens zou men kunnen spreken van een idee van de perfecte mens. Bij dit idee kunnen gedachten horen aan afmetingen, gedrag of denkkracht.

Aristoteles had een andere manier van kijken naar de dingen. Hij bekeek dingen met zijn zintuigen en kwam daardoor op andere punten binnen eenzelfde onderwerp. Binnen het onderwerp mens zou Plato bijvoorbeeld spreken over de perfecte idee van de voet en zou Aristoteles spreken over de afmetingen van deze perfecte voet.

Aristoteles sprak danook van "idea"; wat vertaald wordt met vorm. Hij spreekt hierbij over de transcendetale logoi van Plato welke hij dimensies toekent. Transcendetale "logoi" hebben deze niet. Hierin zien we de vervorming van Plato's "logoi" naar Aristoteles "idea". Ons woord idee is hierop gebaseerd. Er is dus sprake van een vervorming door standplaats. Beide spreken over hetzelfde en verwijzen naar hetzelfde, maar bedoelen hier iets anders mee. Aristoteles' vormen spreken van een bepaalde essentie van een "reële" voet (met dimensies en andere eigenschappen) terwijl Plato's transcendentale gedachten gaan over de voet bij uitstek waarvan beseft wordt dat deze niet in realiteit bestaat.



Overigens vraag ik me de preciese plaatsing van deze quote af. Ik neem aan dat je een vertaling leest. Welke vertaling en van welk boek en op welke pagina heb je dit gevonden? De reden dat ik dit vraag is vanwege de vertaling: "universale". Bij mijn weten gebruikt Aristoteles het woord : "mesotes"; het midden, de gemene deler. Vandaar de vraag. Voordat ik dieper hierop inga zou ik dus wat meer details willen weten om je zo niet verkeerd voor te lichten.

Ik hoop dat je in ieder geval tot hier iets aan deze post hebt gehad.

Arjen

--edit--
De reden dat ik hier zo speciefiek naar vraag is tweeledig. Aan de ene kant heeft "het universale" niet zozeer te maken met ethiek alswel met een "ontologie" en aan de andere kant wist ik niet dat Aristoteles in zijn etjicae over "het universale" sprak. Ik ben bezig met een text van een andere filosoof (William of Ockham) die ik hier wil gaan posten. Ik had al met anderen hierover gesproken en misschien is het een leuk idee als jij hier tzt ook een kijkje naar neemt. Dan zouden we misschien William's filosofie uit kunnen zetten tegen Aristoteles' filosofie (in deze). Dat zal vast bijzondere resultaten opleveren.
--/edit--
<<Warum willst du dich von uns Allen
Und unsrer Meinung entfernen? >>
- Ich schreibe nicht euch zu gefallen,
Ihr sollt was lernen.
~Goethe

Judith
Posts in topic: 9
Berichten: 9
Lid geworden op: 11 dec 2007, 16:26
Contacteer:

Bericht door Judith » 22 mar 2008, 22:19

Allereerst hartelijk dank voor de uitleg. Echt heel fijn en verhelderend.

Het stuk komt uit

Hupperts, Charles & Poortman, Bartel (2005). Aristoteles - Ethica Nicomachea

Verbeterde heruitgave. Budel: Damon.



Ik gebruik deze tekst om te leren problematiseren, beschouwen enz. Ik gebruik pagina's 77 t/m 100 van Boek I - Het laatste doel van het menselijk handelen en het hoogste goed: geluk.

Het stuk tekst wat ik geciteerd heb over universale staat in hoofdstuk 6 op pagina 84.

Gebruikersavatar
Arjen
Posts in topic: 10
Berichten: 2990
Lid geworden op: 15 okt 2006, 15:52
Contacteer:

Bericht door Arjen » 23 mar 2008, 08:18

Ik heb het stukje gevonden. Dank je wel hiervoor trouwens. Het lijkt me erg leuk om dit te gebruiken om de tekst van William of Ockham tegen uit te zetten.

Universaliën zijn een belangrijk punt in de filosofie. Er waren een aantal presocratici die hier al over spraken, maar Aristoteles is bij mijn weten de eerste die hier iets over schreef. In de middeleeuwen heeft William of Ockham hier een belangrijk werk over geschreven, maar het was Immanuel Kant die de theoriën heeft genomen en er een geheel van heeft gemaakt.

Aristoteles spreekt over Plato's logoi alsof het iets betrof wat op iedere reële uiting hiervan betrekking heeft. We zouden kunnen zeggen dat ieder schaap bijvoorbeeld wol heeft en het universele "idee" schaap dus wol bezit. Andersom zouden we kunnen concluderen dat een wezen dat geen wol als vacht heeft geen schaap is. Dat laat ons raden naar wat een pasgeschoren schaap dan eigenlijk is.

In ieder geval is het te zeggen dat Plato suggereerde dat zijn "logoi" niet in het object zelf bestonden, maar in onze gedachten. Aristoteles' "idea" bestonden juist wel in de objecten zelf. Aristoteles was van mening dat ieder object een stukje "universale" in zich droeg.

Immanuel Kant heeft in zijn "Kritik der reinen vernunft" een ontologisch model besproken waarin hij een onderscheid maakt tussen drie ontologische niveaus:
empirie
metafysica
transcendentaal

Kant plaatst datgene wat we waarnemen in de empirie, datgene wat we denken ik de metafysica en datgene wat voorwaardelijk is aan (in ieder geval) ons denken (en, als dit ook in werkelijkheid bestaat de fysieke werkelijkheid) in het transcendentale. Op die manier komt aan het licht dat zowel Aristoteles als Plato een onderscheid (in Kant's mening!) niet gezien hebben; maar beide op een andere plaats.

Ik houdt het hier eventjes bij omdat dit wel eens een zeer lange post zou kunnen worden en het idee is om binnenkort te spreken over universaliën aan de hand van William of Ockhams tekst. Zou je het leuk vinden als ik hier tzt op attendeer?
<<Warum willst du dich von uns Allen
Und unsrer Meinung entfernen? >>
- Ich schreibe nicht euch zu gefallen,
Ihr sollt was lernen.
~Goethe

Judith
Posts in topic: 9
Berichten: 9
Lid geworden op: 11 dec 2007, 16:26
Contacteer:

Bericht door Judith » 08 apr 2008, 01:25

Hoi allemaal,

Arjen allereerst hartelijk dank voor je berichtje. Twee interessante topics! :greins:

Ben nu met mijn werkstuk bezig en wil graag een aantal citaten voorleggen. Wat is jullie reactie op deze citaten uit Aristoteles - Ethica Nicomachea? Ik zou het leuk vinden als jullie daarop willen reageren.

1. ‘Als er dus een bepaald doel is voor alles wat we doen, zal dat wel het goede zijn dat we met onze handelingen kunnen bereiken; zijn er meer doelen, zullen die het zijn.’

2. ‘Aangezien er duidelijk meer doelen zijn en wij hiervan bepaalde kiezen met het oog iets anders, zoals rijkdom, een dubbele fluit en in het algemeen instrumenten, is het duidelijk dat niet alle doelen eindoelen zijn. Het hoogste goed is ongetwijfeld een einddoel. Dus als er slecht één einddoel is, moet dat wel hetgeen zijn wat we zoeken.’

3. ‘Algemeen wordt aangenomen dat geluk meer dan wat dan ook dat karakter heeft. Geluk kiezen we namelijk altijd om het geluk zelf en nooit om iets anders. Eer, genot, intellect en elke van van optimaal functioneren daarentegen kiezen we ook wel om henzelf, maar ook met het oog op het geluk, omdat we in de veronderstelling verkeren dat we via die andere dingen gelukkig worden. Niemand daarentegen kiest geluk om die andere dingen te verwerven of überhaupt omwille van iets anders.’

4. ‘Naar het zich laat aanzien leidt het perspectief van de zelfgenoegzaamheid tot dezelfde conclusie. Algemeen wordt namelijk aangenomen dat het goede als einddoel in zichzelf genoeg is. Wat wij bedoelen met het zichzelf genoeg-zijn, heeft niet alleen betrekking op de persoon zelf die een afgezonderd leven leidt, maar ook op zijn ouders, kinderen, zijn vrouw en in het algemeen op zijn vrienden en medeburgers, aangezien de mens van nature bestemd is om in een gemeenschap te leven.’

5. ‘Als nu de functie van de mens bestaat in een activiteit van de ziel in overeenstemming met een rationeel beginsel of in ieder geval niet zonder een rationeel beginsel, en als we zeggen dat de functie van een bepaalde persoon generiek dezelfde is als van een persoon die goed is, zoals dit het geval is bij een citerspeler en een goede citerspeler, en zo natuurlijk zonder meer in alle andere gevallen, waarbij wel de uitzonderlijke mate van deugdelijkheid aan de functie wordt toegevoegd; Als dit nu het geval is en we vatten de functies van de mens op als een vorm van leven en deze vorm bestaat uit een activiteit en handelingen van de ziel in overeenstemming met een rationeel beginsel, en we stellen dat de functie van een goed iemand erin bestaat deze dingen goed en op een juiste wijze te verrichten, en als nu elke functie goed wordt uitgeoefend, wanneer deze uitoefening het optimaal functioneren dat haar eigen is, realiseert; als dit nu allemaal het geval is, vindt het menselijke goed zijn realisering in een activiteit van de ziel waarbij zij optimaal functioneert en als er meer vormen van optimaal functioneren zijn, in overeenstemming met de beste en de meest volledige vorm. Een volledig mensenleven.’

7. ‘Want één zwaluw maakt nog geen lente en ook doet één dag dat niet. Zo maakt evenmin één dag of een korte periode een mens gelukzalig en gelukkig.’

8. ‘In ieder geval is het echter duidelijk dat geluk tot de meest goddelijke dingen behoort, zelfs als het geen geschenk van de goden is, maar wordt verkregen door optimaal te functioneren of door middel van een vorm van leren of door training. Want de prijs, dat wil zeggen het doel van het optimaal functioneren, is duidelijk het beste wat er is, iets goddelijks en gelukszaligs. Het geluk zal ook wel iets zijn waaran velen deel hebben. Het immers mogelijk dat alleen die niet van nature belemmerd worden optimaal te functioneren, geluk door een bepaalde vorm van leren en toewijding verkrijgen.’

9. ‘Als het beter is op die manier gelukkig te zijn dan geluk van toeval te laten afhangen, is het aannemelijk dat onze voorstelling van zaken juist is, aangezien wat met de natuur in overeenstemming is, van nature zo goed is als het maar kan; dit geldt ook voor alles dat van mensenwerk afhangt, of van welke oorzaak dan ook, en vooral van de beste oorzaak. Het zou wel een grove misser zijn om het grootste en beste aan het toeval over te laten.’

10. ‘Ook geeft onze definitie omschrijving van geluk een duidelijk antwoord op de vraag die we al stelden. We hebben namelijk gezegd dat het een activiteit van de ziel is waarbij zij optimaal functioneert, en wel een activiteit van een bepaalde soort. Van de overige goede dingen zijn sommige noodzakelijke voorwaarden voor geluk, andere zijn van nature ondersteunend en nuttig als instrumenten. En dit zou ook in overeenstemming zijn met wat wij in het begin hebben gesteld, namelijk dat het doel van de ‘politieke’ wetenschap het hoogste doel is; zij besteedt de meeste zorg aan karaktervorming van de burgers, dat ze goed worden en in staat zijn moreel juiste handelingen te verrichten.’

11. ‘Het ligt dus in de rede dat we een rund, paard of enig ander dier niet gelukkig noemen. Want geen enkel dier is in staat aan dergelijke activiteiten deel te hebben.’

12. ‘Dat is ook de reden waarom een kind niet gelukkig is, want het is nog jong om in staat te zijn dergelijke handelingen te verrichten. Kinderen die toch gelukkig worden genoemd, worden door de verwachting die ze oproepen gelukkig geprezen.’




Het zijn een hoop citaten, maar ik ben benieuwd naar jullie reacties! O:)

Gebruikersavatar
Arjen
Posts in topic: 10
Berichten: 2990
Lid geworden op: 15 okt 2006, 15:52
Contacteer:

Bericht door Arjen » 08 apr 2008, 22:37

Judith schreef: 1. ‘Als er dus een bepaald doel is voor alles wat we doen, zal dat wel het goede zijn dat we met onze handelingen kunnen bereiken; zijn er meer doelen, zullen die het zijn.’
Ik heb dit altijd een beetje cryptische uitspraak gevonden. Het hangt van de vaagheden aan elkaar. Belangrijkste hierin is "het goede" waarvan niemand weet wat dit nu eigenlijk is. Aristoteles' verklaard dat dit "goede" het "doel" van ons handelen is. Daarmee beantwoordt hij zijn eigen vraag door de vraag niet te beantwoorden. Het "goede" is het "goede" en hij lijkt er op deze manier een bepaalde authoriteit over te hebben. Helaas berijkt hij deze authoriteit door een circeldenatie: "Als er een doel is voor wat we doen, dan zal dat wel het goede zijn en dat goed, dat is ons doel".
2. ‘Aangezien er duidelijk meer doelen zijn en wij hiervan bepaalde kiezen met het oog iets anders, zoals rijkdom, een dubbele fluit en in het algemeen instrumenten, is het duidelijk dat niet alle doelen eindoelen zijn. Het hoogste goed is ongetwijfeld een einddoel. Dus als er slecht één einddoel is, moet dat wel hetgeen zijn wat we zoeken.’
Cikelredenatie nummer 2: Er is maar een einddoel, maar als er meer dan een doel is, dan zijn alle andere doelen niet het einddoel. Dit is natuurlijk waar omdat er maar een einddoel is; wat nu juist te bewijzen was.
3. ‘Algemeen wordt aangenomen dat geluk meer dan wat dan ook dat karakter heeft. Geluk kiezen we namelijk altijd om het geluk zelf en nooit om iets anders. Eer, genot, intellect en elke van van optimaal functioneren daarentegen kiezen we ook wel om henzelf, maar ook met het oog op het geluk, omdat we in de veronderstelling verkeren dat we via die andere dingen gelukkig worden. Niemand daarentegen kiest geluk om die andere dingen te verwerven of überhaupt omwille van iets anders.’
Hier komt Aristoteles' eudaemonia (geluk) in het spel. Uiteindelijk zou het kunnen dat een gevoel datgene is wat "goed" is; want hoe weet ik wat "goed" is?
-Toch wil ik gezegd hebben dat hier een is-ought probleem in het spel komt: "Het zou kunnen dat een gevoel datgene is wat men "goed" noemt en omdat dat zo is moet het wel geluk zijn". David Hume heeft een paar eeuwen geleden heel juist gezegd dat het niet zo is dat we uit een waarneming kunnen concluderen dat een ander iets "waar" is. Daarvoor moeten we dat andere iets waarnemen.
4. ‘Naar het zich laat aanzien leidt het perspectief van de zelfgenoegzaamheid tot dezelfde conclusie. Algemeen wordt namelijk aangenomen dat het goede als einddoel in zichzelf genoeg is. Wat wij bedoelen met het zichzelf genoeg-zijn, heeft niet alleen betrekking op de persoon zelf die een afgezonderd leven leidt, maar ook op zijn ouders, kinderen, zijn vrouw en in het algemeen op zijn vrienden en medeburgers, aangezien de mens van nature bestemd is om in een gemeenschap te leven.’
HIer laat Aristoteles een staatje sofisterij zien. Datgene wat in zichzelf genoeg is noemt men wel de wet van de voldoende grond. De presocratici hadden het hier al over. Het is datgene wat in zichzelf volstaat en daarmee ook noodzakelijk aanwezig moet zijn voor het bestaan ervan. Het heeft dus niets te maken met familiebanden en als men al familie banden hierbij zou willen betrekken, waarom trekt men dan de grens waar Aristoteles ze trekt? Wat mij betreft is het belangrijk dat ook de grootouders een goed leven leiden. Maar goed; ik ben een rare. Dit punt wordt bij mijn weten niet verder uitgewerkt door Aristoteles. Hij noemt het gewoon omdat het "zo is". Het is in ieder geval zo dat Aristoteles teruggrijpt op "ouderen" (presocratici) om daarmee iets te motiveren. Deze onheuse manier van bewijsvoering noemt men petitio principii (een vorm van cirkelredenatie). Dit onheuse bewijs neemt hij vervolgens om het te gebruiken als bewijs voor een volledig ongerelateerd iets. Hij doet dit middels het verdraaien van worden. Men noemt dit hermeneutiek; wat een vorm van sofisterij is als men het hanteert voor subjectieve "doelen". In deze context is dat dubbel waar. Ten eerste in de zin dat hetgeen te bewijzen Aristoteles' mening is en ten tweede omdat hetgeen te bewijzen het ultieme "doel" is.
5. ‘Als nu de functie van de mens bestaat in een activiteit van de ziel in overeenstemming met een rationeel beginsel of in ieder geval niet zonder een rationeel beginsel, en als we zeggen dat de functie van een bepaalde persoon generiek dezelfde is als van een persoon die goed is, zoals dit het geval is bij een citerspeler en een goede citerspeler, en zo natuurlijk zonder meer in alle andere gevallen, waarbij wel de uitzonderlijke mate van deugdelijkheid aan de functie wordt toegevoegd; Als dit nu het geval is en we vatten de functies van de mens op als een vorm van leven en deze vorm bestaat uit een activiteit en handelingen van de ziel in overeenstemming met een rationeel beginsel, en we stellen dat de functie van een goed iemand erin bestaat deze dingen goed en op een juiste wijze te verrichten, en als nu elke functie goed wordt uitgeoefend, wanneer deze uitoefening het optimaal functioneren dat haar eigen is, realiseert; als dit nu allemaal het geval is, vindt het menselijke goed zijn realisering in een activiteit van de ziel waarbij zij optimaal functioneert en als er meer vormen van optimaal functioneren zijn, in overeenstemming met de beste en de meest volledige vorm. Een volledig mensenleven.’
Ik ben de laatste die zal beargumenteren dat "goed" geen bepaalde toestand is die iemand aanneemt. Ik heb het idee dat de mens op een bepaalde manier "een" is met "alles" en dat men dit kan "ervaren", dan wel kan "doen" door een bepaalde "staat" aan te nemen. Het moeilijke hieraan is echter dat we niet weten wt "goed" nu eigenlijk is. Aristoteles legt in dit vraagstuk een oneigenlijke oplossing middels cirkelredenaties: eudaemonia. Voorts beweert hij in deze stelling dat men middels een bepaalde "rulebase" dit eudaemonia kan bewerkstelligen. Deze vorm van ethiek noemt men wel deugdethiek. Hier zou je kort en bondig eens na kunnen lezen wat deugdethiek inhoudt. De "rulebase" is hierin van belang omdat iedereen door zich hieraan te houden "goed" kan "zijn". Ik ben hierin skeptisch omdat ik van mening ben dat het niet gaat om de henadeling die men verricht, maar om de intentie daartoe. Dezelfde daad kan dus zowel "goed" of "verkeerd" zijn afhanekelijk van de intentie tot uiitvoeren. Dit is niet iets wat Aristoteles onderschrijft. Hem gaat het om de handeling an sich; vandaar de "rulebase".
7. ‘Want één zwaluw maakt nog geen lente en ook doet één dag dat niet. Zo maakt evenmin één dag of een korte periode een mens gelukzalig en gelukkig.’
Hier motiveert Aristoteles dat "geluk" niet iets is wat op een bepaald moment bestaat, maar juist iets is wat men kan verkrijgen door een lange periode te bekijken en daarna te concluderen dat men "gelukkig" was (zonder onderbouwing trouwens). Hier zet ik zo mijn vraagtekens bij. Ik denk dat er sprake kan zijn van "geluk" op korte en op lange termijn. Beide hebben echter verschillende criteria. Ik wil er in ieder geval op wijzen dat men een gevoel zoals "geluk" alleen maar kan "ervaren" op een willekeurig moment. Dat men dit gevoel krijgt door achteraf terug te kijken op een periode neemt niet weg dat dat ""geluk" op dat moment ervaren wordt. Lange termijn "geluk" is daarom slechts op een moment aanwezig en niet in de hele periode. Men kan het daar wel in gedachten plaatsen. Als dit inderdaad de gedachte is die Aristoteles hanteert, dan is het een serieuze denkfout. Het lijkt er door mijn ogen veel meer op dat Aristoteles ons iets aan wil praten om zo een gematigd leven te leren leven. Zijn ethiek is niet voor niets een normatieve ethiek: een levenswijze die een norm (leidraad) moet zijn. Daardoor komen we weer terug op sofisterij. Aristoteles motiveert op onheuse wijze een bepaald iets om zo een bepaald "doel" na te streven. De twee manieren om dit te bekijken zijn weer
1) Het "doel" "goed" te zijn.
2) Het "doel" zijn filosofie als "goed" te motiveren.
Beide manieren zijn hierin te vinden. Aristoteles motiveert in iedergeval op onheuse gronden zijn conclusie: dat eudaemonia een getemperde levenswijze met zichzelf meebrengt.

Ik wil hierbij aangeven dat Aristoteles een aristocraat was en hij slaven hield. Het was in die zin voor men van belang dat zijn slaven getemperd leefden; maar ook dat "het volk" getemperd leefde.
8. ‘In ieder geval is het echter duidelijk dat geluk tot de meest goddelijke dingen behoort, zelfs als het geen geschenk van de goden is, maar wordt verkregen door optimaal te functioneren of door middel van een vorm van leren of door training. Want de prijs, dat wil zeggen het doel van het optimaal functioneren, is duidelijk het beste wat er is, iets goddelijks en gelukszaligs. Het geluk zal ook wel iets zijn waaran velen deel hebben. Het immers mogelijk dat alleen die niet van nature belemmerd worden optimaal te functioneren, geluk door een bepaalde vorm van leren en toewijding verkrijgen.’
De "rulebase" is hier in volle gang. "Geluk" is zoals Aristoteles zegt en niet anders. Dit terwijl volgens mij "geluk" nu juist bestaat door dat gevoel op een bepaald moment te ervaren. Daarbij behoort zeker geen opgelegde "rulebase". Want daarin bestaat de afwijking van wat zich in iemand manifesteert.

Ik hoop dat een ieder die Aristoteles leest zich in ieder geval realiseert dat "goed" in ieder niet datgene is wat men definieerd heeft. De redenaties die vanaf een "rulebase" gemaakt worden zullen deze "rulebase" altijd bewijzen omdat het in de redenaties als feiten voorkomt.
9. ‘Als het beter is op die manier gelukkig te zijn dan geluk van toeval te laten afhangen, is het aannemelijk dat onze voorstelling van zaken juist is, aangezien wat met de natuur in overeenstemming is, van nature zo goed is als het maar kan; dit geldt ook voor alles dat van mensenwerk afhangt, of van welke oorzaak dan ook, en vooral van de beste oorzaak. Het zou wel een grove misser zijn om het grootste en beste aan het toeval over te laten.’
Ja, ik verdenk Aristoteles ook hier van grove sofisterij. Jean-Jaques Rousseau schrijft in zijn "Vertoogh over de ongelijkheid" een prachtig betoog waarin hij het verschil kenbaar maakt tussen natuurlijke ongelijkheid en wettelijke ongelijkheid. Ik denk dat we binnen Bovenstaande context moeten beseffen dat er een groot verschil is tussen wat er in de natuur bestaat en wat men beredeneert. Het kan op elkaar lijken, maar het is in geen enkel geval hetzelfde. Het verwarren van de twee maakt me ernstig twijfelen aan de intellectuele capaciteiten van de man...Als hij ze werkelijk verwart en ons niet gewoon in de luren wil leggen middels weer een onheuse bewijsvoering.
10. ‘Ook geeft onze definitie omschrijving van geluk een duidelijk antwoord op de vraag die we al stelden. We hebben namelijk gezegd dat het een activiteit van de ziel is waarbij zij optimaal functioneert, en wel een activiteit van een bepaalde soort. Van de overige goede dingen zijn sommige noodzakelijke voorwaarden voor geluk, andere zijn van nature ondersteunend en nuttig als instrumenten. En dit zou ook in overeenstemming zijn met wat wij in het begin hebben gesteld, namelijk dat het doel van de ‘politieke’ wetenschap het hoogste doel is; zij besteedt de meeste zorg aan karaktervorming van de burgers, dat ze goed worden en in staat zijn moreel juiste handelingen te verrichten.’
Ook hier twijfel ik weer aan de intellectuele capaciteiten van Aristoteles. Het verwarren van de intenties van de politiek met het "doel" wat hij aan de mens voorschrijft is bijzonder. Mocht het zo zijn dat hij dit niet expres doet, dan kunnen we Aristoteles toch ten minste ten laste leggen dat hij de werkingen in zijn hoofd verwart met de werkingen in de werkelijkheid (dit is de definitie van een psychose). Als hij dit wel expres doet, dan komen we weer terug op de eerder genoemde sofisterij. Hij noemt dan immers expres de politiek als instrument voor het berijken van eudaemonia omdat zijn "doel" daarmee gediend is. Dit "doel" is het aanmeten van een "doel" aan de mens waarmee ze een getemperd leven gaan leiden. Dit is op zijn zachts gezegd "schimmig" voor een aristocraat die voor zichzelf weet te motiveren dat het houden van slaven "goed" is...als men ze maar niet slaat.....dan gaat men immers zulke rare dingen denken..
11. ‘Het ligt dus in de rede dat we een rund, paard of enig ander dier niet gelukkig noemen. Want geen enkel dier is in staat aan dergelijke activiteiten deel te hebben.’
Andersom bekeken kunnen dieren niet uit balans raken met de natuur middels misleiding van het denken ("rede"). Deze dieren zijn dus altijd op deze eudaemonische plaats als we tenminste nopg steeds moeten geloven dat eudaemonia de uiting van de natuur ten top is.
12. ‘Dat is ook de reden waarom een kind niet gelukkig is, want het is nog jong om in staat te zijn dergelijke handelingen te verrichten. Kinderen die toch gelukkig worden genoemd, worden door de verwachting die ze oproepen gelukkig geprezen.’
Ook is het te motiveren dat een kind juist wel gelukkig is omdat het nog niet geleerd heeft om middels het denken ("rede") af te wijken van het natuurlijke pad. Kinderen zijn in die zin meer "een" met de natuur dan volwassenen. In deze context is de "rulebase"-filosofie datgene wat dat "geluk" verwoest; omdat het uitgaat van een "doel" wordt daarmee immers een bepaalde beweging weg van die natuurlijke staat gemotiveerd. In die zin is Aristoteles' ethiek het tegenovergestelde van wat het pretendeerd te zijn en is de Ethica Nicomachea hetgeen wat mensen aanleiding geeft te corrumperen en is het de "doelmatigheid" van de "rulebase" die corrumpeerd.

Ik hoop dat iedereen er bij stilstaat dat men filosofen onthoudt om de knooppunten (vraagstellingen; twistpunten) die de filosoof aanwijst. In die zin is Aristoteles onbetwist een van de grootsten.
Het zijn een hoop citaten, maar ik ben benieuwd naar jullie reacties! O:)
Ik hoop dat ik Aristoteles heb weten te nuanceren. Ik ben hier af en toe vrij bot in, maar ik hoop dat je dat kan waarderen.

:)
<<Warum willst du dich von uns Allen
Und unsrer Meinung entfernen? >>
- Ich schreibe nicht euch zu gefallen,
Ihr sollt was lernen.
~Goethe

Judith
Posts in topic: 9
Berichten: 9
Lid geworden op: 11 dec 2007, 16:26
Contacteer:

Bericht door Judith » 09 apr 2008, 20:05

Arjen, hartelijk dank weer! Informatie wat mij telkens verheldering geeft en waar ik wat mee kan! :klapperdeklap:

Moet zeggen dat ik de teksten van Aristoteles, als student/beginnend filosoof, echt pittig vind. Des de groter de uitdaging om te proberen er ook maar íets van te snappen. :-k

Gebruikersavatar
Arjen
Posts in topic: 10
Berichten: 2990
Lid geworden op: 15 okt 2006, 15:52
Contacteer:

Bericht door Arjen » 09 apr 2008, 20:27

Aristoteles is ook geen mietje nee. Maar wanneer jij zelf een maal een jaar of wat met de filosofie bezig bent zul je hem vast wel redelijk in kunnen schatten. Overigens denk ik dat je de meeste van zijn denkbeelden wel kan volgen. Het ligt ten grondslag aan veel van de dingen die heden ten dage plaatsvinden. Ik noem hem dan ook niet voor niets regelmatig de bron van al het kwaad ;)

Denk eraan dat wie je ook leest en hoeveel het ook overeen komt met jouw gedachten, dat het altijd slechts een oogpunt is op datgene wat beschreven wordt. Zolang je dat in de gaten houdt is het moeilijk om op basis van een misvatting te handelen en dat kan jezelf, maar ook anderen, veel ellende besparen.

Dit alles doet me eraan denken dat ik je op het skepticisme wilde wijzen. Ik hoop dat je het leuk zal vinden om hier eens een kijkje naar te nemen. Kennis van de gedachten van deze "skepticisten" is denk ik een belangrijke in het arsenaal van een filosoof. Als je zin hebt nodig ik je uit om een nieuw topic over skepticisme te beginnen. Dan zal ik mijn best doen om je te helpen in te zien wat men hier voor waarde aan hing en nu hangt. Ook kan ik je misschien wat skeptische zienswijzen op verschillende vraagstukken laten zien om op die manier spelenderwijs wat inzage te krijgen in het skepticisme en in een aantal verschillende "takken" van de filosofie.
<<Warum willst du dich von uns Allen
Und unsrer Meinung entfernen? >>
- Ich schreibe nicht euch zu gefallen,
Ihr sollt was lernen.
~Goethe

Gesloten

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 8 gasten