"Non est enim in rebus vitium sed in ipso animo"

[Jeroen]

Vertaling?



Edit: en wat vind je van deze stelling?

[Kiro]

'De fout zit namelijk niet in de dingen maar in je eigen ziel.'

Uit een brief van Seneca.

[Jeroen]

Kan je het woord voor woord vertalen?

Ik weet wel wat het betekent, maar heb nooit latijn gehad.

[Kiro]

non = niet
est = (het) is
enim = namelijk
in = in
rebus = zaken/dingen (ablativus naamval van de nominativus enkelvoud 'res', meervoud 'reï', dacht ik)
vitium = gebrek/fout
sed = maar
ipso = eigen/zelf (congruentie met naamval van 'animo', dacht ik)
animo = ziel (nominativus enkelvoud 'anima' --> dativus enkelvoud 'animo', dacht ik)

Non est enim in rebus vitium sed in ipso animo
'Niet is namelijk in (de) dingen (de) fout, maar in (je) eigen ziel.'

[Jeroen]

Kijk eens aan. Handig zo'n vertaalmens. Is weer eens wat anders dan een vertaalcomputer.
Bedankt voor de zeer heldere uitleg .

Rest nog de vraag: wat vind je van de stelling?

[yopi]

... ik mag niet zomaar afscheid van je nemen. Wat zal dat zijn? Ik zal iets in stijl aan Epicurus ontlenen: 'Voor velen betekent het verwerven van rijkdom niet het einde van hun ellende, maar een wijziging ervan'.
En hierover verbaas ik me niet; de fout zit namelijk niet in de dingen maar in je eigen ziel. Datgene wat de armoede moeilijk voor ons maakte maakt ook de rijkdom moeilijk. Zoals het er niets toe doet of je een zieke op een houten of een gouden bed legt - waarheen je hem ook maar brengt, zijn ziekte neemt hij mee -, zo maakt het ook niets uit of een zieke ziel in rijkdom of in armoede geplaats wordt: zijn kwaal volgt hem. Het ga je goed.

http://benbijnsdorp.info/SenEp017.html

[Arjen]

Wedervraag:

Wat als dat ding een eigen 'ziel' heeft?

[Kiro]

@ Arjen:

Wat als dat ding een eigen 'ziel' heeft?

Ik denk dat ik deze vraag begrijp, en hij doet me denken aan m´n evolutie-ideeën (ik kom nog op je reactie terug, Arjen). Dat alles een eigen ziel heeft, lijkt mij aannemelijk, maar niet in de zin van bezield: 'met levensadem begiftigd/bewustzijn'.
Ik verwijs even naar het door mij uitgelegde woord anima: 'levensadem/wind'. Dat vind ik toch even wat anders.
Maar wat is jouw eigen gedachte over de genoemde zinsnede, Arjen?

@ Jeroen:

Rest nog de vraag: wat vind je van de stelling?

Nou, het doet me denken aan wat mijn buurman een keer zei: 'Problemen zelf bestaan niet, mensen máken ze'. Idem dito met fouten, want de natuur brengt alleen maar dingen voor die kloppen (chemisch, ecologisch enzovoort), terwijl de mens zelf aan het kl*ten gaat zonder het geheel te overzien of voortdurend met alles rekening te houden.
Maar je kunt de zinsnede ook iets anders opvatten: dat het idee van 'fout/gebrekkig' niet echt bestaat, maar alleen tussen de oren. Daar ben ik het ook gewoon mee eens. We oordelen voortdurend over dingen die we maken, over anderen, over eigen visies etc., en die oordelen worden weer bepaald door vooronderstellingen, trauma's, dogma's etc.

[Arjen]

@ Arjen:

Wat als dat ding een eigen 'ziel' heeft?

Ik denk dat ik deze vraag begrijp, en hij doet me denken aan m´n evolutie-ideeën (ik kom nog op je reactie terug, Arjen). Dat alles een eigen ziel heeft, lijkt mij aannemelijk, maar niet in de zin van bezield: 'met levensadem begiftigd/bewustzijn'.
Ik verwijs even naar het door mij uitgelegde woord anima: 'levensadem/wind'. Dat vind ik toch even wat anders.
Maar wat is jouw eigen gedachte over de genoemde zinsnede, Arjen?

Het is een psychologische opmerking. Eentje waarvan iedereen vaak de bewijzen tegenkomt. Ik denk echter dat de psychologie niet de hele waarheid begrijpt/vertelt. De vraag is namelijk niet zozeer "Wie ben ik?", maar "Wat ben ik?". Pas na het beantwoorden van de tweede kan de eerste beantwoord worden.

Ik geef het toe, ik ben een 'watje', op een forum vol 'wietjes'.


p.s. Anima had ik begrepen. Aristoteles doet er ook veel mee en in de christelijke traditie is het erg bekend.

[Kiro]

Een antwoord zou kunnen zijn: Ik ben een ziel in een stoffelijk lichaam, of Ik ben een mens.

En dan komt weer: wát is een mens e.d.

[Jeroen]

Wedervraag:

Wat als dat ding een eigen 'ziel' heeft?

Ik vertaal het als: de fout zit niet in de dingen, maar in je zelf.

Als je jouw zelf als een ding beschouwt, dan zit er volgens bovenstaande stelling in jouw zelf dus ook geen fout.

Dus waar komt die fout dan vandaan?

"Fouten bestaan niet" zeggen ze wel eens, maar ik zie toch behoorlijk wat fouten om me heen, dus bestaan ze wel degelijk, al ware het alleen maar in mijn gedachte.

"Waar hebben we het dan over?"

Volgens mij zijn de dingen op zich dus niet fout, echter kennen wij wel die waarde daar aan toe. En dat is de strekking van de stelling, denk ik.

Zoals Vyumae ook al zei.

[yopi]

Vyumae

(1) de natuur brengt alleen maar dingen voor die kloppen
(2) ... terwijl de mens zelf aan het kl*ten gaat zonder het geheel te overzien of voortdurend met alles rekening te houden. ...
(3)We oordelen voortdurend over dingen die we maken, over anderen, over eigen visies etc., en die oordelen worden weer bepaald door vooronderstellingen, trauma's, dogma's etc.

(1) Dat geloof je toch zelf niet hoop ik?
(2) Ik zou bijna zeggen dat ie dan 'handelt' als de natuur zelf
(3) zie (1) en (2)

[Verwijderde gebruiker]

Een fout is een oordeel en een oordeel zit altijd in jezelf.

[yopi]

Een zelfstandig mannetje, die Seneca.
Ik mag ook graag binnen - waar het lekker warm is - bij een eenvoudige doch voedzame maaltijd, lekker filosoferen over het leven en hoe het daarbuiten toegaat.
Maar dan heb ik er wel graag wat te drinken bij of andere dingetjes.
Epicurus heeft daar vast ook wel een mening over.

[Arjen]

Wedervraag:

Wat als dat ding een eigen 'ziel' heeft?

Ik vertaal het als: de fout zit niet in de dingen, maar in je zelf.

Als je jouw zelf als een ding beschouwt, dan zit er volgens bovenstaande stelling in jouw zelf dus ook geen fout.

Dus waar komt die fout dan vandaan?

"Fouten bestaan niet" zeggen ze wel eens, maar ik zie toch behoorlijk wat fouten om me heen, dus bestaan ze wel degelijk, al ware het alleen maar in mijn gedachte.

"Waar hebben we het dan over?"

Volgens mij zijn de dingen op zich dus niet fout, echter kennen wij wel die waarde daar aan toe. En dat is de strekking van de stelling, denk ik.

Zoals Vyumae ook al zei.

Dat is niet wat ik bedoelde. Ik bedoelde dat het weliswaar soms zo is dat ik zie wat ik ben, maar dat de objecten soms zelf een ziel hebben (wezens zijn). Soms is het dus wel degelijk zo dat een bepaald iets door dat object gedaan wordt.

[Kiro]

[yopi]

Ik bedoel dat je opvatting dat harmonie natuur is (1) en dat de mens het verkloot (2) een vooroordeel is (3).
Het is natuurlijk maar wat je onder natuur verstaat.
Ik zie een beweging in de evolutie van losmaken van de natuur.
Leven maakt zich los van dode materie en krachten.
Dieren maken zich los van algemeen leven in een begin van individuatie.
Alles teert op elkaar. Alles eet alles. De verspilling is grandioos.
En grote gebeurtenissen van natuurkrachten, en de verschillende geologische tijdperkingen die zo ontstaan laat zien dat de natuur er ook wat van kan.
Wie weet hoeveel planeetjes al ten onder gegaan zijn voordat er zoiets als een mens daar verscheen.
En tenslotte komt de mens als het meest losgemaakt van de natuur.
Maar hij blijft er natuurlijk op alle nivo's afhankelijk van en is er ook uit geboren.
En hij zou ook een noodlot kunnen betekenen voor die natuur. Net als de natuur zelf dus.
Maar ik snap natuurlijk wat je wilt zeggen ...
Ik denk ook wel dat er harmonie, evenwicht, bijzondere verbanden en zo bestaan.
Maar om het totaal harmonisch te noemen? Dan zeg ik nee.

Omdat Seneca zo graag een autonoom op zichzelf staand wezen wil zijn, moet hij wel alles aan zichzelf toe kennen op het gebeid van goed en fout.
De waarheden staan hier in dienst van zijn ontwikkeling zou ik zeggen. Het gaat niet om absolute uitspraken.
Ik zie het als literatuur of in ieder geval als een briefwisseling in een voortgaand proces van zelfopvoeding en opvoeding van elkaar onder vrienden.

[Kiro]

Ik bedoel dat je opvatting dat harmonie natuur is (1) en dat de mens het verkloot (2) een vooroordeel is (3).

Dat had ik er niet uit opgemaakt, aangezien je schreef of ik dat zelf hopelijk niet geloofde. Ten dele is het een vooroordeel, ten dele een oordeel.

Wie weet hoeveel planeetjes al ten onder gegaan zijn voordat er zoiets als een mens daar verscheen.
En tenslotte komt de mens als het meest losgemaakt van de natuur.
Maar hij blijft er natuurlijk op alle nivo's afhankelijk van en is er ook uit geboren.
En hij zou ook een noodlot kunnen betekenen voor die natuur. Net als de natuur zelf dus.

Dit vind ik een interessant stukje. Misschien is het ook wel een stuk bewustzijnsontwikkeling om los(ser) te komen van de natuur, dus iets evolutionairs. Ook de rampen die we tegenwoordig bewerkstelligen zouden daartoe bij kunnen dragen, immers, van fouten leert men (hoop ik dan maar).

Zullen we harmonie gaan definiëren? Eens zien waar we dan uitkomen... :greins:

[yopi]

Vyumae

Zullen we harmonie gaan definiëren? Eens zien waar we dan uitkomen...

Het eerste woordje voor de woordenlijst bedoel je?
Dan eerst maar es verkennen onder de rubriek: Vraag maar raak?

Van Dale: overeenstemming

[van Rossum]

Die vitumine 's morgens kan ik dus beter achterwege laten.
Sorry, Davidamon.